حکایات منبر صفحه 196

رفقا علت تاءخیر را پرسش نمودند. او از جواب ابا داشت . اصرار کردند ، سرانجام گفت : ((امروز از فلان محل عبور کردم ، با زن ماهرو و خوش اندامی برخورد نمودم . او با گوشه چشم اشاره کرد. من هم به دنبال او راه افتادم ، کوچه ها را یکی پس از دیگری پیمودم تا به منزل رسیدیم . در را گشود، داخل شد و به من نیز اشاره کرد تا وارد شوم .

وقتی نقاب از صورت چون ماه خود گرفت ، دست ها را به هم زد و کسی را نام برد. دخترکی بسیار زیبا از طبقه بالای عمارت به صحن خانه آمد. زن به دختربچه گفت : ((اگر بار دیگر در بستر خواب ادرار کنی ، تو را به این قاضی می دهم تا تو را بخورد.))

سپس رو به من کرد و گفت : ((امیدوارم خداوند احسان خود را در بزرگواری قاضی از ما سلب نفرماید. عزت برقرار!))

من با سرافکندگی و شرمساری از خانه بیرون آمدم و از شدت خجلت و تاءثر راه خانه را گم کردم و در کوچه ها سرگردان می گشتم . به این جهت دیر آمدم .(1)

تحقیر و تمسخر

کودکان یا بزرگسالانی که دچار نقص عضو و عیب هستند، از دو جهت رنج می برند. اول از نقص و محرومیتی که در خود احساس می نمایند. دوم از توهین و تمسخر دیگران .

کسی که لال است می بیند دیگران با هم سخن می گویند. از محاوره با یکدیگر لذت می برند ولی او به سبب عیبی که در یزبان دارد از سخن گفتن عاجز است . این احساس عجز، روان او را فشار می دهد، لذا خود را کوچک و حقیر می بیند و خاطرش از این محرومیت آزرده و ملول است . رنج دیگر او از این جهت است که افراد سالم او را تحقیر می کنند و به باد مسخره می گیرند و عجز او را به صورت تقلید توهین آمیزی وانمود می نمایند. شاید رنج توهین مردم سنگین تر از نقص و محرومیتی است که در باطن خود احساس می کند.

((جاحظ)) از مردان تحصیل کرده ای بود که در قرن سوم هجری زندگی می کرد. کتاب ها و آثاری نیز از او به جا مانده است . بسیار بدگل و قبیح المنظر بوده و چون نسبت به حضرت علی بن ابی طالب علیه السلام ابراز مخالفت و دشمنی می کرد، خلفای عباسی از وی حمایت می کردند.

روزی با شاگردان خود می گفت : در تمام دوران زندگی ، هیچ کس مانند یک نفر زن ، مرا شرمسار و خجلت زده نکرده است .