حکایات منبر صفحه 91

فرمود: ((من یک بار با اشخاصی که مرا نمی شناختند به سفر رفتم ، آنان به رعایت مقام شامخ رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به من احترامی نمودند که استحقاق آن را نداشتم ، خائف بودم که شماها نیز همانند آنان با من رفتار نمایید. از این رو کتمان امر و معرفی نکردن خود، نزد من محبوبتر است .))

این قبیل قضایا که حاکی از کمال تواضع اولیای اسلام است در کتب اخبار و تاریخ بسیار آمده و آنان به موازات اینکه پیروان خود را به تواضع ترغیب می نمودند، خودشان نیز قولا و عملا نسبت به مردم تواضع و فروتنی داشتند و حقوق و حدود افراد را آن طور که باید و شاید رعایت می نمودند.

گفتم باید متوجه باشید که مقام و مال در آدمی باعث غرور می شود و شخص رفتارش عوض می شود و حالت درونی اش در بیرون او اثر می گذارد و وضع رفتار و گفتارش تغییر می کند. برای این که بیماری غرور و کبر شما را نگیرد و از نظر معنوی دچار سیئات اخلاقی نشوید، باید مراقبت کنید که هرچه درجه شما بالاتر می رود، بر تواضع و فروتنی شما افزوده شود.(3)

1- فهرست موضوعی غررالحکم ، ص 50.
2- الصحیفة السجادیة ، ص 92.
3- شرح و تفسیر دعای مکارم الاخلاق ، ج 1، ص 212.

عجب و خودبینی

قال رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم : ثلاث مهلکات شحّ مطاع و هوی متّبع و اعجاب المرء بنفسه ؛(1)

پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم سه خلق بد را مایه هلاک افرادی که به آنها مبتلا هستند، معرفی نمود:

((اولی بخلی که شخص بخیل مطیع آن باشد، دوم هوای نفسی که آدمی از فرمانش پیروی نماید. و سوم آنکه شخص خود را و همچنین کارهای خود را با چشم غرور و اعجاب بنگرد.))