سوژه سخنرانی فاطمیه صفحه 220

روایات دو دریای به هم پیوسته

الف) سیوطی از ابن عباس نقل کرده است که: منظور از «مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیَانِ» علی و فاطمه، «بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَایَبغیِانِ» رسول خدا(ص) و «یَخْرُجُ مَنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجَانِ» حسن و حسین(ع) است. )(1)( [1]

علامه طباطبایی(ره) پس از نقل این روایت و اشاره به چند روایت دیگر در این مضمون می گوید: «وَ هُوَ مِنَ البَطْنِ؛ )(2)( [1] مضمون این روایت از باطن قرآن است.»

مرحوم طبرسی نیز پس از نقل این روایت گفته است: «وَ لا غَروَ أن یَکُونَا بَحْرَینِ لِسِعَهِ فَضلِهُِمَا وَ کَثرَهِ خَیرَهُما فَإنَّ البَحْرَ سُمِّیَ بَحْراً لِسِعَهِ؛ )(3)( [1] هیچ بعید نیست که آن دو (علی و فاطمه) را به خاطر وسعت فضل و کثرت خیر و برکتشان بحر بنامند؛ زیرا بحر به خاطر وسعتش چنین نامیده شده است.»

ب) یحیی بن سعید می گوید: از امام صادق(ع) شنیدم که در تفسیر آیات فوق فرمود: «عَلِیٌ وَ فَاطِمَهُ بَحْرَانِ عَمِیقَانِ لَا یَبْغِی أَحَدُهُمَا عَلَی صَاحِبِهِ یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجانُ قَالَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْن؛ )(4)( [1] علی و فاطمه(ع) دو دریای عمیق اند که هیچ یک بر دیگری تجاوز نمی کند و از این دو دریا لؤلؤ و مرجان؛ یعنی حسن و حسین خارج شده اند.» )(5)( [1]

1- . درُّ المنثور، ج 6، ص 143؛ مجمع البیان طبرسی، انتشارات ناصر خسرو، تهران، چاپ سوم، 1420، ج 9، ص 306؛ نورالثقلین، حویزی، ج 5، ص 191، ح 19؛ البرهان، سید هاشم بحرانی، بنیاد بعثت، تهران، چاپ اول، 1416ق، ج 5، ص 234، ح 8.
2- . المیزان، ج 19، ص 103.
3- . مجمع البیان، ج 9، ص 306.
4- . تفسیر نمونه، ج 23، ص 145.
5- . تفسیر قمی، علی بن ابراهیم قمی، دار الکتاب، قم، چاپ چهارم، 1367ش، ج 2، ص 344؛ البرهان، بحرانی، ج 5، ص 233، ح 2 و 3 و 4؛ نور الثقلین، حویزی، ج 5، ص 191، ح 17.