سوژه سخنرانی محرم صفحه 673

مقدمه سخن

11) مقدمه از دو دیدگاه قابل بررسی است:

لزوم و عدم لزوم که به اعتبار محتوای سخن و با توجه به شرایط به چهار قسم قابل تقسم است:

1 - ذکر مقدمه ضروری است.

2 - مقدمه ضرورت ندارد ولی ذکرش مفید و ثمربخش است.

3 - مقدمه لازم نیست و ذکرش خلاف بلاغت است.

4 - ذکر مقدمه زیان بار و مضر است و باید ترک شود.

کیفیت و مقدار مقدمه

الف: کیفیت

12) مقدمه سخن، به منزله پلی است که افکار شنوندگان را با اصل مطلب مرتبط می کند و موجب تقریب اذهان می گردد، لذا سخنور باید آن را به گونه ای طرح ریزی کند و مطالبی را در آن به کار برد، که راه گشای شنوندگان، در فهم متن سخنرانی باشد.

ب: مقدار

13) سخنور باید مراقبت نماید که مقدمه از حدی که متناسب است تجاوز نکند و به زیاده روی گرایش نیابد، زیرا نقش مقدمه نزدیک کردن ذهن مخاطب به اصل بحث است و نه دور نمودن آن.