- عقل در آیات و روایات 1
- مجلس اول 1
- شُکوه عقلانیت در نهضت امام حسین علیه السلام 1
- اشاره 1
- جایگاه و اهمیت عقل 2
- حسین ( ع ) ، عاقل ترین انسان ها 5
- معرفی عاشورا بر اساس عقل 7
- تجلی عقل در سبک زندگی دینی 8
- نقش دنیاگرایی در شکل گیری واقعه عاشورا 11
- بدترین تحریف عاشورا 12
- 1. نصرت اهل حق 13
- مجلس دوم 13
- مفهوم شناسی سنّت 13
- درآمد 13
- جلوه هایی از سنّت های الهی در نهضت عاشورا 13
- اشاره 13
- انواع سنّت های الهی 13
- اشاره 13
- بوی خوش تربت حسینی: 16
- اشاره 16
- اجابت دعا زیر بقعه امام حسین ( ع ) : 17
- 4. کیفر تبهکاران 19
- اشاره 19
- ابتلا به بیماری ها: 20
- آتش دنیوی و رؤیای آشفته: 22
- کوتاهی عمر و ناکامی در دنیا: 24
- مجلس سوم 25
- درآمد 25
- اشاره 25
- نقش قیام عاشورا در قیام های حق طلبانه 25
- 1. قیام مردم سیستان 26
- قیام های متأثر از نهضت حسینی 26
- 2. قیام حَرّه در مدینه 27
- اشاره 29
- 3. قیام توّابین در کوفه 29
- تحلیل و بررسی: 31
- 4. قیام مختار در کوفه 32
- اشاره 32
- 6. قیام یحیی بن زید 35
- اشاره 36
- قیام حسین بن علی، شهید فخ ( 169ﻫ.ق ) : 36
- قیام یحیی بن عبدالله، برادر نفس زکیه ( 180ق. ) : 36
- جلوه های بندگی خدا در کربلا 37
- اشاره 37
- مجلس چهارم 37
- 1. شناخت معبود 37
- درآمد 37
- 2. عشق به معبود 38
- 3. عبادت و نیایش 39
- 6. عزتمندی 43
- 7. تکلیف گرایی 44
- 8. خدمت به بندگان خدا 47
- مفهوم ولایت 51
- خداشناسی: 52
- اشاره 52
- 1. معرفت شناسی 52
- اشاره 52
- امام شناسی: 53
- عشق به امام حسین ( ع ) : 53
- 3. اطاعت پذیری 56
- 4. ایثار 58
- 5. بصیرت 59
- 6. تولّا وتبرّا 61
- مفهوم شناسی تکلیف 65
- تکلیف مداری در عاشورا 65
- مجلس ششم 65
- بایستگی تکلیف شناسی 66
- تکلیف گرایی انبیا 68
- امام حسین ( ع ) و تکلیف مداری 69
- جلوه ها و عرصه های تکلیف گرایی در نهضت عاشورا 71
- اشاره 71
- 1. جلب رضایت خدا و رسول ( ص ) : 72
- 2. پیروی از خواست الهی: 72
- 3. عدم همکاری با حاکم ظالم: 73
- 4. امربه معروف و نهی ازمنکر: 73
- 5. مبارزه با حاکم ستمگر: 74
- 6. موضع گیری در برابر جابه جایی حق و باطل: 75
- اهمیت حقّ الناس 76
- معناشناسی حقّ الناس 76
- اشاره 79
- 1. حقّ معنوی 79
- اشاره 79
- 2. حقّ مادی 79
- تقدم حقّ الناس بر حقّ الله 80
- بایستگی پرداخت حقّ الناس 81
- قطع نماز برای پرداخت قرض: 81
- دفن بدن شهدا در زمین مباح: 82
- 1. حلالیت طلبیدن 83
- روش های جبران حقّ الناس 83
- اشاره 83
- 2. عجله در جبران حقّ الناس 84
- 3. برگرداندن اموال 85
- 4. وصیت 87
- اهمیت وفای به عهد 89
- اشاره 91
- 1. عهد و پیمان با خدا 91
- مراتب عهد و پیمان 91
- 2. عهد و پیمان با دشمن 93
- 3. عهد و پیمان با مسلمانان 94
- عهد یاران امام ( ع ) در شب عاشورا 97
- بایستگی غیرت 99
- چیستی غیرت 99
- مجلس نهم 99
- 1. غیرت ناموسی 100
- عرصه های غیرت ورزی 100
- 2. غیرت دینی 103
- بی غیرتی در پوشش و آرایش 105
- اشاره 105
- 1. پوشش 105
- 2. آرایش 107
- روش نهادینه سازی غیرت 108
- اهل بیت ( ع ) ، الگوی عفت و غیرت 110
- معنای شقاوت و اقسام آن 112
- اشاره 113
- 1. ترس 114
- 2. دنیاطلبی 116
- 3. پیمان شکنی و بی وفایی 118
- 4. لقمه حرام 121
- اشاره 121
- عدم قبولی عبادات: 123
- مجلس یازدهم 125
- 1. وضعیت جهان اسلام در عصر امام سجاد ( ع ) 125
- 2. دعا؛ بهترین شیوه مبارزه 126
- 3. معرفت و انگیزه عبادت در سیره عبادی امام ( ع ) 129
- اشاره 130
- 4. سیره امام سجاد ( ع ) در عبادت 130
- روزه در سیره عبادی امام ( ع ) 133
- حج در سیره عبادی امام ( ع ) 135
- روضه خوانی 141
- روضه ورود کاروان به کربلا 141
- روضه حُرّ 144
- روضه حضرت قاسم ( ع ) 145
- روضه حضرت علی اصغر ( ع ) 147
- روضه حضرت علی اکبر ( ع ) 148
- روضه حضرت ابوالفضل ( ع ) 150
- روضه شب عاشورا 152
- روضه وداع امام حسین ( ع ) 153
- روضه شهادت امام حسین ( ع ) 156
- روضه شام غریبان 159
ص:92
مجلس هشتم
اهمیت وفای به عهد
واژگانی چون: «عهد»، «میثاق» و «وعده»، از نظر مفهوم به یکدیگر نزدیک اند و در موارد فراوانی به جای یکدیگر به کار رفته اند. برخی معتقدند این واژه ها در عین حالی که به یکدیگر شباهت دارند، معانی متفاوتی دارند؛ به طوری که «عهد»، به معنای نگهداری و مراعات پی درپی چیزی است و پیمان را از آن جهت عهد گویند که تعهد آور است و مراعات آن، لازم است:271 «وَأَوْفُوا بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ کانَ مَسْؤُلًاا272. اسراء، آیه 34.به عهد [خود] وفا کنید که از عهد سؤال می شود.» اما میثاق، پیمان محکمی است که با سوگند و عهد تأکید شده باشد273. راغب اصفهانی، المفردات، ص 853. برخی معتقدند که عهد، به معنای پیمان بستن و تعهدکردن است؛ اما میثاق، تأکید همان عهد است و یک طرفه است؛ درحالی که عهد، دوطرفه و میان دو نفر [و بیشتر] است. ( سید جعفر سجادی، فرهنگ معارف اسلامی، ج 3، ص 1356 ) برخی از مفسران نیز حکم عمل به وفای به عهد را متفاوت از وفای به وعده دانسته اند و گفته اند: وفای به عهد، واجب است؛ ولی وفای به وعده، واجب نیست؛ بلکه بهتر است. ( شیخ طبرسی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 6، ص 589 )
امیرمؤمنان، علی ( ع ) می فرماید: «هیچ یک از فرایض الهی، همانند وفای به عهد، در میان مردم، با تمام اختلافاتی که دارند، مورد اتفاق نیست؛ حتی مشرکان نیز پیمان ها را در میان خود محترم می شمردند؛ زیرا عواقب پیمان شکنی را دریافته بودند.274. شریف رضی، نهج البلاغه، نامه 53.
در آموزه های اسلامی، وفای به عهد، جزیی از ایمان دانسته شده و یکی از راه های شناخت ایمان و صداقت اشخاص، سربلندی در آزمون وفای به عهد