پیام قرآن جلد 3 صفحه 320

در هشتمین آیه این نکته از قول حضرت مسیح نقل شده است که می‌گوید:

«و (عیسی گفت:) خداوند، پروردگار من و پروردگار شماست؛ او را پرستش کنید؛ این است راه راست»: «وَإِنَّ اللَّهَ رَبِّی وَرَبُّکُمْ فَاعْبُدُوهُ هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِیمٌ».

می‌دانیم خط مستقیم میان دو نقطه یکی بیش نیست، در حالی که هزاران خط انحرافی در دو طرف آن قرار دارد خط توحید نیز یکی بیش نیست و هر چه غیر از آن است شرک و بت‌پرستی است.

«مستقیم» از مادّه استقامت و در اصل از قیام گرفته شده، و از آنجا که انسان به هنگام قیام صاف می‌ایستد، این واژه به معنای هرگونه روش و طریقه معتدل و صاف و خالی از انحراف اطلاق شده است.

قابل توجّه این‌که قرآن در سوره حمد نقطه مقابل صراط مستقیم رامسیر راه «مغضوب علیهم» (کسانی که مورد خشم خدا واقع شده‌اند) و «ضالّین» (گمراهان) می‌شمرد که گروه اوّل همان گمراهان لجوج و معاندی هستند که اصرار بر مسیر انحرافی خود و دیگران دارند و گروه دوم گمراهان ساده و معمولی می‌باشند.

***

اگر قادر به عبادت خدا نیستید هجرت کنید

در نهمین آیه باز به نکته تازه‌ای برخورد می‌کنیم که به مؤمنان دستور می‌دهد هرگاه ماندن در یک مکان، حتی وطن مورد علاقه آنها، مانع از پرستش خدای یگانه باشد (و توحید عبادت را بر هم زند) از آنجا مهاجرت کنند، می‌فرماید: