- الطرق الی اللَّه ... 1
- اشاره 5
- طرق معرفة اللَّه 5
- اشاره 7
- 1. برهان تغییر و حرکت 7
- اشاره 8
- شرح مفردات 10
- تفسیر و جمعبندی 12
- منطق نیرومند ابراهیم علیه السلام در برابر بتپرستان 12
- رابطه افول و حدوث 18
- اشاره 23
- 1. برهان حرکت و مقدّمات آن 23
- توضیحات 23
- دلایل وجود حرکت در جوهر 27
- 2. راه یافتن به وجود خدا از طریق برهان حرکت 30
- 3. جهان متغیر است و هر متغیری حادث 31
- 4. حدوث جهان از طریق قوانین علمی امروز 32
- اشاره 36
- 2. برهان وجوب و امکان (فقر و غنی) 36
- اشاره 37
- شرح مفردات: 38
- همه نیازمند اویند 40
- تفسیر و جمعبندی 40
- توضیحات 47
- 1. برهان وجوب و امکان از نظر فلسفی 47
- 2. برهان غنا و فقر در روایات اسلامی 50
- اشاره 52
- 3. برهان علّت و معلول 52
- اشاره 53
- شرح مفردات: 54
- تفسیر و جمعبندی 56
- بازپرسی عجیب! 56
- توضیحات 60
- برهان علّت و معلول در فلسفه و کلام 60
- 1. تعریف اصل علّیّت 61
- 2. گستردگی و کاربرد وسیع قانون علّیّت 61
- 3. سرچشمه شناخت قانون علّیّت 62
- 4. اقسام علّت 65
- توضیح برهان علّیّت: 66
- اشاره 69
- 4. برهان صدّیقین 69
- اشاره 70
- شرح مفردات 72
- قرآن و برهان صدّیقین 74
- تفسیر و جمعبندی 74
- آفتاب آمد دلیل آفتاب 76
- احاطه وجودی خداوند 78
- آغاز و انجام تویی! 80
- او روشنی بخش جهان است 82
- 1. برهان صدّیقین در روایات اسلامی و دعاها 85
- توضیحات 85
- 2. توضیح برهان صدّیقین 88
- 5. راهی به سوی اواز درون (فطرت خداشناسی) 92
- اشاره 92
- اشاره 93
- شرح مفردات 97
- آفرینش ثابت و پایدار 99
- تفسیر و جمعبندی 99
- هنگامی که در طوفان حوادث گرفتار میشوند 100
- آنها نیز اعتراف دارند 106
- پیمان عالم ذر 109
- توضیحات 120
- 1. عالم ذر در روایات اسلامی 120
- 2. کدام فطرت، فطرت عقل، یا دل؟ 124
- 3. شواهد زنده فطری بودن ایمان به حق 125
- 4. فطرت در روایات اسلامی 134
- یکتایی ذات پاک او (مهمترین اصل در شناخت خدا) 138
- اشاره 138
- اشاره 139
- شرح مفردات 144
- گناه نابخشودنی! 146
- تفسیر و جمعبندی 146
- بزرگترین ستم! 150
- سقوط وحشتناک 151
- مبارزه با شرک را از ابراهیم علیه السلام بیاموزید 159
- این همه اهمیت به مسأله توحید و شرک چرا؟ 162
- توضیحات 162
- دلایل توحید 166
- اشاره 166
- 1. گواهی فطرت بر یکتایی خداوند 167
- اشاره 167
- اشاره 168
- تفسیر و جمعبندی 170
- آنجا که نور توحید میتابد! 170
- در تمام شدائد به او پناه میبرید 173
- نوری که در میان امواج ظلمات میدرخشد 176
- 2. هماهنگی جهان دلیل دیگری است 180
- اشاره 180
- اشاره 181
- شرح مفردات 183
- درست نگاه کن، هیچ ناهماهنگی نمیبینی! 185
- تفسیر و جمعبندی 185
- اگر در جهان دو خدا وجود داشت ... 187
- توضیحات: 189
- 1. وحدت جهان آفرینش از دیدگاه علوم 189
- 2. توضیح برهان تمانع 192
- اشاره 192
- پاسخ به دو سؤال 193
- اشاره 198
- اشاره 199
- خداوند بر یگانگی ذات خود گواه است 200
- تفسیر و جمعبندی 200
- او اوّل و آخر و ظاهر و باطن است 203
- 1. او یک حقیقت نامتناهی است 206
- توضیحات: 206
- 2. حقیقت بیانتها حتماً یکی است 208
- 3. دلیل صرف الوجود در احادیث اسلامی 209
- 4. دلیل فیض و هدایت 211
- اشاره 211
- اشاره 212
- دعوت عمومی پیامبران به خدای یکتا 213
- تفسیر و جمعبندی 213
- آیا دلیلی بر شرک دارید؟! 216
- توضیحات 217
- فیض و هدایت در روایات اسلامی 217
- 5. برهان ترکّب 219
- 6. توحید و ادلّه نقلی 219
- اشاره 221
- 1. پیروی از اوهام 221
- سرچشمههای مهمّ شرک 221
- اشاره 222
- شرح مفردات 225
- تفسیر و جمعبندی 227
- فرو رفتن در عالمی از اوهام! 227
- نامهای بینشان 228
- تکیه بر حدس و تخمین 230
- اشاره 236
- اشاره 237
- چرا خدا را نمیبینیم؟! 239
- تفسیر و جمعبندی 239
- همین درخواست را از موسی علیه السلام کردند 241
- بگذار به آسمان بروم خدا را ببینم! 243
- لابد منتظرند خدا نزد آنها بیاید؟ 246
- توضیحات 248
- چرا در عالم حس خانه کردهاند؟! 248
- اشاره 251
- 3. منافع خیالی 251
- اشاره 252
- شرح مفردات 254
- بتها شفیعان ما هستند؟! 255
- تفسیر و جمعبندی 255
- 1. سرچشمه پندار شفاعت 258
- توضیحات: 258
- 2. نفوذ بتپرستی در میان اعراب 260
- 3. عوامل دیگر شرک و بتپرستی 263
- اشاره 264
- 4 و 5. عامل تقلید و استعمار 264
- اشاره 265
- شرح مفردات 267
- تفسیر و جمعبندی 268
- بتپرستی آئین نیاکان ما است! 268
- پاسخ همیشگی بتپرستان 273
- توضیحات 276
- 1. تقلید، عامل ترقّی یا انحطاط اقوام! 276
- 2. تزئین شیاطین و هوای نفس 277
- 3. بتپرستی عامل استضعاف و استعمار فکری 278
- 4. آخرین سخن پیرامون عوامل شرک 280
- شاخههای توحید 286
- اشاره 286
- 1 و 2. توحید ذات و صفات 290
- اشاره 290
- اشاره 291
- ای برتر از خیال و قیاس و گمان و وهم! 292
- تفسیر و جمعبندی 292
- 1. مفهوم دقیق توحید ذات 301
- توضیحات 301
- 2. مفهوم توحید صفات 302
- 3. دلیل بر توحید صفات 303
- 3. توحید دَر عبادت 306
- اشاره 306
- اشاره 307
- شرح مفردات 311
- تفسیر و جمعبندی 312
- معبود فقط او است! 313
- من غیر خدا را پرستش نمیکنم 317
- اگر قادر به عبادت خدا نیستید هجرت کنید 320
- توضیحات 327
- 1. درخت پربار توحید عبادت 327
- 2. روح عبادت و پرهیز از افراط و تفریطها 328
- 3. توحید شرکآلود وهابیان 333
- 4. توحید افعالی 340
- 1. توحید خالّقیت 340
- اشاره 340
- اشاره 341
- شرح مفردات 343
- او خالق همه چیز است 344
- تفسیر و جمعبندی 344
- حتی بتپرستان خالق جهان را خدا میدانستند 347
- توضیحات: 352
- 1. نخستین گام به سوی شرک در خالقیّت 352
- 2. گام دیگر در طریق شرک 353
- 2. توحید ربوبیّت 358
- اشاره 358
- اشاره 359
- شرح مفردات: 361
- تفسیر و جمعبندی 363
- خداوندا! تو پروردگار جهانیانی 363
- او مدبّر امور است 369
- توضیحات 372
- 1. توحید یعنی حذف واسطهها! 372
- 2. تاریخ ادیان و خرافه واسطهها 373
- 3. تفویض نیز نوعی شرک است 381
- 4. پاسخ به یک سؤال: آیا فرشتگان مدبّرات امرند؟ 383
- 5. «توحید ربوبی» در احادیث اسلامی 384
- اشاره 386
- 3. توحید مالکیّت و حاکمیّت تکوینی 386
- اشاره: 387
- شرح مفردات: 389
- تفسیر و جمعبندی 390
- خداوندا! مالک الملک تویی! 390
- توضیحات 397
- 1. اثرات تربیتی ایمان به توحید مالکیّت و حاکمیّت 397
- 2. سوء استفاده از مفهوم خدامالکی 398
- اشاره 401
- 4. توحید در قانونگذاری حاکمیّت تشریعی 401
- اشاره 402
- شرح مفردات: 405
- هرکس بر طبق حکم خدا حکم نکند ... 406
- تفسیر و جمعبندی 406
- حکم فقط حکم اللَّه! 409
- در اختلافات خود به خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله رجوع کنید 413
- 1. حاکمیّت خداوند در منطق عقل 416
- توضیحات 416
- 3. مشروعیّت حکومتها تنها از سوی خدا است 418
- 2. حکومت یک ودیعه الهی است 418
- 4. آثار تربیتی ایمان به توحید حاکمیّت 421
- 5. توحید در اطاعت 424
- اشاره 424
- اشاره 425
- شرح مفردات 428
- تفسیر و جمعبندی 429
- خداوندا! فقط مطیع فرمان توایم 429
- پرستش رهبران و علماء 434
- 1. مطاع مطلق خدا است 438
- توضیحات 438
- 2. توحید اطاعت در روایات اسلامی 439
طرق معرفة اللَّه
اشاره
گرچه راهها به سوی خدا هرگز محدود نیست، و به گفته بعضی از دانشمندان به تعداد خلایق، راه به سوی او وجود دارد: «الطُرُقُ الَی اللَّهِ بِعَدَدِ نُفُوسِ الخَلائِقِ .(1)
ولی عمدتاً پنج راه عقلی و یک راه فطری برای اثبات ذات پاک او در پیش داریم. راههای عقلی عبارتند از:
1. برهان نظم.
2. برهان حرکت.
3. برهان وجوب و امکان (فقر و غنی).
4. برهان علّت و معلول.
5. برهان صدّیقین.
و ششمین راه، همان راه فطرت و سیر درون و کاوش اعماق روح انسانی است، و جالب اینکه قرآن مجید، روی همه این طرق، تکیه کرده است، منتها گستردهترین برهانی را که قرآن در برابر مخالفان، مطرح نموده همان برهان نظم
1- بعضی آن را با تعبیر به عدد انفاس الخلائق نقل کردهاند، یعنی در هر نفسی که انسان میکشد راهی به سوی خدا است! امّا به هر حال این جمله را به صورت حدیث در هیچیک از منابع نیافتیم بلکه از کلمات دانشمندان است.