- پیشگفتار 1
- تفسیر موضوعی چیست؟ 1
- چه مشکلاتی را با تفسیر موضوعی میتوان حل کرد؟ 4
- اشاره 7
- معرفت صفات جمال و جلال خداوند 7
- راه پرفراز و پرنشیب! 9
- هیچ چیز مثل او نیست! 14
- 1. نه تشبیه نه تعطیل 25
- 2. چرا خرد به کنه ذات و صفاتش نمیرسد؟ 27
- 3. نفی تشبیه در روایات اسلامی 28
- 4. آیا اسماءِ خدا توقیفی است؟ 31
- اسماءِ حسنی و اسم اعظم 36
- اشاره 36
- نامهای ویژه خداوند 37
- 1. حقیقت اسماءِ حسنی چیست؟ 40
- 2. عدد اسماءِ الحسنی و تفسیر آنها 42
- 4. اسم اعظم الهی کدام است؟ 53
- اشاره 58
- تقسیم صفات خدا 58
- علم نامحدود خداوند 60
- اشاره 60
- خدا از همه چیز آگاه است 66
- نیّات شما را میداند 67
- از نهان و آشکار با خبر است 69
- کلیدهای غیب نزد او است 70
- عالم الغیب است 73
- همهجا حضور دارد 74
- همهجا با شما است 76
- خالق همه چیز آگاه از همه چیز است 78
- اگر تمام درختان قلم شوند ... 80
- اسرار پنجگانه نزد او است 83
- پاسخ به دو سؤال 85
- همه چیز در کتاب مبین است 88
- ما به شما از شما نزدیکتریم 89
- 1. تأثیر علم خداوند در دو بُعد عرفان و تربیت 92
- 2. دلایل علم خداوند 94
- 3. علم خداوند حضوری است 96
- 4. نامتناهی بودن علم خدا 97
- 5. سؤالات مهم در مورد علم خداوند 98
- 6. علم خدا در روایات اسلامی 104
- شاخههای علم 107
- 1 و 2. خداوند سمیع و بصیر است 107
- اشاره 107
- او شنوا و بینا است 113
- او اعمال شما را میبیند 114
- او شنوا و دانا است 116
- جهاد شما در برابر او است 117
- او به شما نزدیک است 118
- دعاهای شما را میشنود 119
- او بصیر است 120
- از حال بندگانش با خبر است 121
- مشکلات آنها را میبیند 122
- پرندگانی که بالای سر شما صف کشیدهاند 124
- 1. مفهوم سمیع و بصیر در مورد خداوند 125
- 2. سمیع و بصیر در نهجالبلاغه و روایات اسلامی 127
- 3. اثر تربیتی ایمان به بینائی و شنوائی پروردگار 129
- 4. خداوند مدرک است 131
- 3. خداوند حکیم است 134
- اشاره 134
- شاخه دیگری از علم 134
- قدرتش با حکمتش آمیخته 138
- تمام افعالش آمیخته با حکمت است 140
- او حکیم و خبیر است 142
- حکیمی است که راه بازگشت را نشان داده 142
- او حکیم و حمید است 144
- او حکیمی است والا مقام 145
- دستور جدائی نیز مطابق حکمت است 145
- 1. دلیل بر حکمت خداوند 147
- آثار تربیتی شناخت حکمت خداوند 148
- شاخه دیگر علم 152
- اشاره 152
- 4. اراده و مشیّت خداوند 152
- اراده او در همه چیز نافذ است 156
- هیچ قدرتی جلو اراده او را نمیگیرد 158
- او اراده کرد مستضعفان را یاری کند 159
- او اراده کرده تکالیف بر شما آسان گردد 161
- او هرچه بخواهد میآفریند 162
- در هر کار بگو: به خواست خدا 163
- وحی آسمانی به مشیّت او است 164
- 1. اراده خداوند از نظر دلایل عقلی 166
- 2. حقیقت اراده خداوند چیست؟ 167
- 3. اراده تکوینی و تشریعی 168
- 4. اراده خدا در روایات اسلامی 169
- 2. قدرت بیپایان پروردگار 172
- اشاره 172
- او بر هر کاری توانا است 178
- مرگ و حیات به دست او است 180
- هدف از آفرینش جهان معرفت قدرت او است 180
- تطورات حیات دلیل بر قدرت او است 181
- مالکیت و قدرت 183
- قدرت او بر معاد 184
- باز هم قدرت بر احیای مردگان 185
- قدرت بر دگرگونی اقوام 186
- او در برابر هیچ چیز عاجز نیست 187
- او بخشنده توانا است 188
- دلایل قدرت بیپایان پروردگار: 190
- اشاره 205
- ازلیّت و ابدیّت خداوند 205
- 1. ازلیّت و ابدیّت خداوند از دیدگاه فلسفه 213
- 2. ازلی و ابدی بودن او در روایات اسلامی 214
- خداوند حیّ و قیّوم است 219
- ما به تو قائم چو تو قائم به ذات 223
- 1. حقیقت حیات 226
- 2. دلایل حیات او 228
- صفات جلال خدا 231
- اشاره 231
- همه تسبیح او میگویند 235
- بزرگترین گناهان تشبیه است! 240
- 1 و 2. نفی رؤیت و جسمیّت 244
- اشاره 244
- این چشم ناب تماشای جمال او ندارد 246
- ای موسی علیه السلام خدا را به ما نشان ده! 250
- باید خدا را ببینیم! 256
- 1. چرا رؤیت خداوند محال است؟ 258
- 2. منطق طرفداران رؤیت 260
- 3. روایات جالب نفی رؤیت خداوند 263
- 4. دلایل طرفداران رؤیت ظاهری 268
- 5. خداوند جسم نیست 281
- 3. بیمحل است و در همهجا است 286
- اشاره 286
- به هر طرف که رو کنم، نگه به روی او کنم! 288
- او همهجا با شماست! 292
- از شما به شما نزدیکترم! 296
- او برتر از مکان و زمان است 298
- 2. خدا در چیزی حلول نمیکند 301
- 3. معنای حضور خدا در همهجا 301
- 4. چرا به هنگام دعا دست به آسمان بر میداریم؟ 304
- 5. لامکان بودن خدا در احادیث اسلامی 307
- 6. دستاویز مخالفان 312
- 7. صوفیه و مسأله حلول و اتحاد 318
- صفات فعل 322
- اشاره 322
- رحمت واسعه الهی در احادیث اسلامی 358
- آری او بهترین است 424
- 1. عالم مظهر اسماء و صفات او است 426
- 2. صفات دیگری که در زمره صفات فعل است 427
- 1. خداوند متکلم است 429
- اشاره 429
- 1. مقصود از کلام اللَّه چیست؟ 430
- 3. تکلم در روایات اسلامی 435
- ب- خداوند صادق است 437
- دلایل صدق خداوند 445
- آخرین سخن درباره صفات خدا 446
- اشاره 448
- عدل الهی 448
- خدا به هیچکس ستم نمیکند 456
- خدا «ظلّام» نیست 470
- چگونه ممکن است خوب و بد را یکسان قرار دهد؟ 472
- 1. تاریخچه مسأله عدل 474
- 2. دلایل عقلی بر مسأله عدل 477
- 3. دو یادآوری لازم 482
- 4. بازگشت به دلایل عدل الهی 484
- 5. عدل در روایات اسلامی 487
- 6. دلایل منکران اصل عدالت 491
- نقد و بررسی 494
- پاسخ به مسأله حوادث ناگوار 504
- 1. پاسخ کوتاه و اجمالی 505
- قرآن و پاسخ اجمالی مسأله آفات و بلاها 508
- 2. مشکلات خود ساخته! 516
- اشاره 516
- رابطه گناهان و بلاها در روایات اسلامی 524
- اشاره 533
- 5. آزمون به وسیله مشکلات! 533
- 7. موقعیت خیر و شر در جهان هستی 539
- اشاره 539
- 4. خیر و شر در قرآن مجید 542
- 5. خیر و شر در روایات اسلامی 545
- 2. آیا این امور با عدل الهی تضاد دارد؟ 549
- درباره مركز 553
- بازتاب عدل الهی در «اخلاق» و عمل» 554
- آخرین سخن درباره عدل الهی 554
- 1. چرا عدل به عنوان یکی از اصول دین مطرح شده؟ 556
- دو سؤال مهم در زمینه عدل الهی 556
- اشاره 556
- 3. خیراتی که از «شرور» بر میخیزد 557
- 2. آیا شرور جنبه عدمی دارد؟ 557
- 1. خیر و شر چیست؟ 557
- 6. شناخت نعمتها در کنار مصائب 558
- قرآن و آزمونهای دردناک 560
- حوادث بیدارگر در روایات اسلامی 561
- اشاره 562
- 4. مصائب بیدارگر 562
- قرآن و مصائب بیدار کننده 562
- اشاره 564
- 3. مصائبی که مجازات الهی است 564
- قرآن و مصائب خود ساخته 566
- پاسخ تفصیلی به پدیدههای ناگوار 567
- 1. فلسفه تفاوتها 567
- حوادث ناگوار در روایات اسلامی 568
پیشگفتار
اشاره
قبل از پاسخ این سؤال لازم است سؤال دیگری را مطرح کنیم و آن اینکه:
چرا قرآن به سبک موضوعی جمعآوری نشده؛ و شبیه کتابهای معمولی نیست؟ بلکه با تمام آنها تفاوت دارد.
پاسخ این است که: برای تهیّه کتابهای معمولی مؤلّف یا مؤلّفان، موضوعات مختلفی را که در یک قدر جامع شریکاند در نظر میگیرند، مثلًا بیماریهای مختلف که همه آنها به مسأله سلامت انسان ارتباط دارد در علم طب در نظر گرفته میشود. سپس مسائل مربوط به این موضوعات را به فصول و ابواب مختلف تقسیم میکنند (بیماریهای قلبی، بیماریهای عصبی، بیماریهای گوارشی، بیماریهای دستگاه تنفّسی، بیماریهای پوستی و بیماریهای دیگر).
بعد از آن هر فصل و هر باب را با توجّه به مقدّمات و نتایج آن مورد بررسی قرار میدهند و به این ترتیب کتابی به نام کتاب طب تدوین میشود.
ولی قرآن هرگز چنین نیست، کتابی است که در طول 23 سال، با توجّه به نیازها و شرایط مختلف اجتماعی و حوادث گوناگون و مراحل مختلف تربیتی