- سخن ناشر 1
- تعریف علم الحدیث 8
- اشاره 8
- تعریف علم الدرایه یا مصطلح الحدیث 10
- پیشینه تاریخی 12
- موضوع علم الدرایه 16
- حدیث 17
- سنّت 19
- خبر 20
- اثر 21
- سند حدیث-(طریق و وجه) 22
- متن حدیث 23
- محدّثان شیعه 24
- محدّثان اهل سنّت 24
- تفاوت حدیث قدسی و حدیث نبوی 25
- تفاوت حدیث قدسی با قرآن 25
- تعداد احادیث قدسی 26
- ب)منابع اهل سنّت 28
- اشاره 28
- الف)منابع شیعه 28
- اقسام خبر و حدیث 30
- اشاره 30
- اشاره 30
- 2-خبر واحد از نظر فریقین 37
- اشاره 39
- تقسیم خبر واحد از نظر تعداد راویان 39
- 1-خبر مستفیض 39
- 2-خبر عزیز 40
- 3-خبر غریب 41
- ب)منابع اهل سنت 43
- الف)منابع شیعه 43
- اشاره 45
- حدیث صحیح 47
- 1-«صحیح»نزد قدمای امامیه 47
- اشاره 47
- 2-«صحیح»نزد متأخّران امامیه 49
- 3-«صحیح»نزد محدّثان اهل سنّت 52
- اشاره 55
- 1-حدیث حسن 57
- 2-حدیث موثّق 61
- 3-حدیث ضعیف 64
- اشاره 68
- عمل به روایت ضعیف و چگونگی جبران ضعف سند 68
- حجّیت خبر واحد 70
- خلاصه و نتیجه 72
- ب)منابع اهل سنّت 73
- منابع برای مطالعه و تحقیق 73
- الف)منابع شیعه 73
- پرسش و تمرین 74
- اصطلاحات مربوط به تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف(اصطلاحات مشترک و مختص) 76
- گستره اصطلاحات حدیثی 76
- تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف نزد فریقین 77
- اصطلاحات مشترک 78
- محدّثان شیعه 79
- مُسنَد 79
- اشاره 79
- اشاره 79
- محدّثان اهل سنّت 80
- محدّثان شیعه 81
- متصل 81
- اشاره 81
- محدّثان اهل سنّت 82
- محدّثان شیعه 83
- اشاره 83
- مرفوع 83
- محدّثان اهل سنّت 84
- محدّثان شیعه 86
- معنعن 86
- اشاره 86
- محدّثان اهل سنّت 87
- الف)منابع شیعه 91
- ب)منابع اهل سنّت 91
- محدّثان شیعه 93
- اشاره 93
- معلّق 93
- اشاره 93
- محدّثان اهل سنّت 94
- بررسی تعلیق در جوامع حدیثی 96
- محدّثان شیعه 97
- اشاره 97
- محدّثان اهل سنّت 98
- مسلسل 100
- اشاره 100
- محدّثان شیعه 100
- محدّثان اهل سنّت 101
- ب)منابع اهل سنّت 105
- الف)منابع شیعه 105
- محدّثان شیعه 107
- معتبر 107
- اشاره 107
- اشاره 107
- محدّثان شیعه 108
- محکم و متشابه (متّفق و مفترق) 108
- اشاره 108
- محدّثان اهل سنّت 111
- مؤتلف و مختلف 112
- اشاره 112
- محدّثان شیعه 112
- محدّثان اهل سنّت 113
- مشتبه مقلوب 114
- اشاره 116
- محدّثان شیعه 116
- محدّثان اهل سنّت 117
- ب)منابع اهل سنّت 125
- الف)منابع شیعه 125
- اشاره 127
- محدّثان شیعه 127
- اشاره 127
- مشترک 127
- روایت اکابر از اصاغر 129
- محدّثان شیعه 129
- محدّثان اهل سنّت 130
- محدّثان شیعه 131
- سابق و لاحق 131
- محدّثان اهل سنّت 132
- روایه الاقران و مدبّج 133
- اشاره 133
- محدّثان شیعه 133
- محدّثان اهل سنّت 135
- ب)منابع اهل سنّت 138
- الف)منابع شیعه 138
- محدّثان شیعه 140
- اشاره 140
- اشاره 140
- مقبول 140
- محدّثان اهل سنّت 141
- محدّثان شیعه 142
- اشاره 142
- مختلف و موافق 142
- محدّثان اهل سنّت 143
- ناسخ و منسوخ 145
- محدّثان شیعه 145
- اشاره 145
- محدّثان اهل سنّت 146
- اشاره 149
- محدّثان شیعه 149
- مطروح 149
- محدّثان اهل سنّت 150
- ب)منابع اهل سنّت 152
- الف)منابع شیعه 152
- اشاره 155
- محدّثان شیعه 155
- اشاره 155
- مکاتب 155
- نصّ ،ظاهر،مؤوّل 156
- مجمل و مبین 158
- خلاصه و نتیجه 161
- پرسش و تمرین 162
- منابع شیعه 162
- اشاره 163
- اشاره 163
- مُصحّف 163
- محدّثان شیعه 163
- محدّثان اهل سنّت 164
- حکم مزید 166
- محدّثان شیعه 166
- اشاره 166
- اشاره 166
- محدّثان اهل سنّت 167
- مُدرَج 168
- اشاره 168
- محدّثان شیعه 168
- محدّثان اهل سنّت 170
- اشاره 173
- محدّثان شیعه 173
- غریب 173
- محدّثان اهل سنّت 176
- محّدثان شیعه 177
- مشهور 177
- اشاره 177
- محدّثان اهل سنّت 179
- محدّثان شیعه 180
- اشاره 180
- شاذّ و نادر 180
- محدّثان اهل سنّت 181
- الف)منابع شیعه 185
- ب)منابع اهل سنّت 185
- اصطلاحات مختص 188
- اصطلاحات مختص به ضعیف 188
- اشاره 188
- اشاره 188
- محدّثان شیعه 189
- محدّثان اهل سنّت 190
- محدّثان شیعه 191
- اشاره 191
- مقطوع 191
- اشاره 191
- محدّثان اهل سنّت 192
- منقطع 193
- محدّثان شیعه 193
- اشاره 193
- محدّثان اهل سنّت 195
- اشاره 197
- محدّثان شیعه 197
- محدّثان اهل سنّت 198
- محدّثان شیعه 199
- اشاره 199
- مُرسل 199
- محدّثان اهل سنّت 201
- ب)منابع اهل سنّت 205
- الف)منابع شیعه 205
- موقوف 207
- اشاره 207
- اشاره 207
- محدّثان شیعه 207
- محدّثان اهل سنّت 209
- مضمر 212
- محدّثان شیعه 212
- اشاره 212
- محدّثان شیعه 215
- متروک 215
- اشاره 215
- محدّثان اهل سنّت 216
- محدّثان شیعه 217
- منکر 217
- اشاره 217
- محدّثان اهل سنّت 218
- الف)منابع شیعه 221
- ب)منابع اهل سنّت 221
- اشاره 223
- مدلّس 223
- اشاره 223
- محدّثان شیعه 223
- محدّثان اهل سنّت 224
- محدّثان شیعه 227
- مهمل 227
- اشاره 227
- اشاره 228
- محدّثان شیعه 228
- مجهول 228
- محدّثان اهل سنّت 230
- الف)منابع شیعه 233
- ب)منابع اهل سنّت 233
- معلّل 235
- اشاره 235
- محدّثان شیعه 235
- اشاره 235
- محدّثان اهل سنّت 236
- محدّثان شیعه 240
- مضطرب 240
- اشاره 240
- محدّثان اهل سنّت 242
- مقلوب 243
- اشاره 243
- محدّثان شیعه 243
- محدّثان اهل سنّت 247
- اشاره 249
- موضوع 249
- محدّثان شیعه 249
- محدّثان اهل سنّت 251
- نشانه های وضع حدیث 251
- انگیزه های وضع حدیث 254
- الف)منابع شیعه 260
- ب)منابع اهل سنّت 260
- اشاره 263
- طبقه 263
- صحابه 264
- تابعین 265
- مُسنِد و مُسنَد 265
- مُحدِّث 266
- شیخ و مشیخه 267
- مستدرکات 268
- مستخرج،مُخرج 268
- مُملی و امالی 269
- عدّه 270
- کتاب و اصل 270
- الفاظ ذمّ و جرح راوی 273
- ب)منابع اهل سنّت 277
- الف)منابع شیعه 277
- منابع برای مطالعه و تحقیق 277
- پرسش و تمرین 278
- اشاره 279
- تحمّل حدیث 279
- طرق تحمّل حدیث 280
- سماع 281
- قرائت 283
- اجازه 285
- مناوله 286
- کتابت 287
- اعلام 288
- وجاده 289
- وصیت 289
- الف)منابع شیعه 292
- ب)منابع اهل سنّت 292
- منابع برای مطالعه و تحقیق 292
- پرسش و تمرین 293
- 1-اسلام 294
- اشاره 294
- اشاره 294
- اوصاف و شرایط راوی 294
- 2-عقل 296
- 3-بلوغ 297
- 4-عدالت راوی 298
- 5-ایمان 299
- 6-ضبط 300
- نقل به معنی در حدیث 304
- الف)منابع شیعه 307
- ب)منابع اهل سنّت 307
از این روی،حدیث عالی السند،همواره،بر دیگر احادیث تقدّم داشته؛به جهت این که احتمال خطا و نسیان در آن کمتر بوده است؛گرچه در مواردی حدیث نازل السند به جهت آن که راویان آن در مقایسه با عالی السند،أوثق،اضبط و احفظ بوده اند،مقدّم داشته شده،لیکن در شرایطی که راویان همسان بوده،همیشه تقدّم با حدیث عالی السند می باشد (1)؛شهید ثانی هم می فرماید:«قد یتّفق فی النزول مزیه لیست فی العلوّ،کأن یکون رواته أوثق أو احفظ أو أضبط...فیکون النزول حینئذ أولی». (2)
برای آگاهی از احادیث عالی و دریافت شرط اتصال بین راویان،شناخت طبقات حدیثی،امری لازم بوده؛زیرا بسا حدیثی به ظاهر،عالی السند می نماید و لیکن ممکن است چند راوی،از آن سلسله،حذف شده باشد و یا راوی متأخّر از راوی قبلی که معاصر او نبوده،نقل حدیث نموده است،که در آن صورت حدیث نازل السند،به جهت برخورداری از اتّصال،مقدّم خواهد بود؛چون بسا،مدلّسین حدیث،به جهت آن که حدیثی،عالی السند بنماید،سند آن را کوتاه نموده اند تا موجب اعتبار آن گردد؛از این روی،اندک بودن راویان به تنهایی،موجب اعتبار حدیث نمی باشد،بلکه شرط اتصال نیز مهم تلقّی شده است.
محدّثان اهل سنّت
1.ابن صلاح:«اوّلها:القرب من رسول الله صلّی الله علیه و آله باسناد نظیف غیر ضعیف وذلک من أجلّ انواع العلوّ...والثانی...القرب من امام من ائمّه الحدیث». (3)
1- (1) .مقباس الهدایه،مامقانی،ج1،ص246؛نهایه الدرایه،ص207.
2- (2) .الرعایه فی علم الدرایه،ص112.
3- (3) .علوم الحدیث،ص256.