- سخن ناشر 1
- تعریف علم الحدیث 8
- اشاره 8
- تعریف علم الدرایه یا مصطلح الحدیث 10
- پیشینه تاریخی 12
- موضوع علم الدرایه 16
- حدیث 17
- سنّت 19
- خبر 20
- اثر 21
- سند حدیث-(طریق و وجه) 22
- متن حدیث 23
- محدّثان اهل سنّت 24
- محدّثان شیعه 24
- تفاوت حدیث قدسی و حدیث نبوی 25
- تفاوت حدیث قدسی با قرآن 25
- تعداد احادیث قدسی 26
- ب)منابع اهل سنّت 28
- اشاره 28
- الف)منابع شیعه 28
- اشاره 30
- اقسام خبر و حدیث 30
- اشاره 30
- 2-خبر واحد از نظر فریقین 37
- تقسیم خبر واحد از نظر تعداد راویان 39
- اشاره 39
- 1-خبر مستفیض 39
- 2-خبر عزیز 40
- 3-خبر غریب 41
- ب)منابع اهل سنت 43
- الف)منابع شیعه 43
- اشاره 45
- 1-«صحیح»نزد قدمای امامیه 47
- اشاره 47
- حدیث صحیح 47
- 2-«صحیح»نزد متأخّران امامیه 49
- 3-«صحیح»نزد محدّثان اهل سنّت 52
- اشاره 55
- 1-حدیث حسن 57
- 2-حدیث موثّق 61
- 3-حدیث ضعیف 64
- عمل به روایت ضعیف و چگونگی جبران ضعف سند 68
- اشاره 68
- حجّیت خبر واحد 70
- خلاصه و نتیجه 72
- الف)منابع شیعه 73
- ب)منابع اهل سنّت 73
- منابع برای مطالعه و تحقیق 73
- پرسش و تمرین 74
- گستره اصطلاحات حدیثی 76
- اصطلاحات مربوط به تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف(اصطلاحات مشترک و مختص) 76
- تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف نزد فریقین 77
- اصطلاحات مشترک 78
- مُسنَد 79
- اشاره 79
- اشاره 79
- محدّثان شیعه 79
- محدّثان اهل سنّت 80
- اشاره 81
- متصل 81
- محدّثان شیعه 81
- محدّثان اهل سنّت 82
- مرفوع 83
- اشاره 83
- محدّثان شیعه 83
- محدّثان اهل سنّت 84
- معنعن 86
- اشاره 86
- محدّثان شیعه 86
- محدّثان اهل سنّت 87
- الف)منابع شیعه 91
- ب)منابع اهل سنّت 91
- اشاره 93
- اشاره 93
- معلّق 93
- محدّثان شیعه 93
- محدّثان اهل سنّت 94
- بررسی تعلیق در جوامع حدیثی 96
- محدّثان شیعه 97
- اشاره 97
- محدّثان اهل سنّت 98
- محدّثان شیعه 100
- اشاره 100
- مسلسل 100
- محدّثان اهل سنّت 101
- ب)منابع اهل سنّت 105
- الف)منابع شیعه 105
- اشاره 107
- محدّثان شیعه 107
- معتبر 107
- اشاره 107
- محدّثان شیعه 108
- اشاره 108
- محکم و متشابه (متّفق و مفترق) 108
- محدّثان اهل سنّت 111
- مؤتلف و مختلف 112
- اشاره 112
- محدّثان شیعه 112
- محدّثان اهل سنّت 113
- مشتبه مقلوب 114
- اشاره 116
- محدّثان شیعه 116
- محدّثان اهل سنّت 117
- الف)منابع شیعه 125
- ب)منابع اهل سنّت 125
- اشاره 127
- محدّثان شیعه 127
- اشاره 127
- مشترک 127
- محدّثان شیعه 129
- روایت اکابر از اصاغر 129
- محدّثان اهل سنّت 130
- سابق و لاحق 131
- محدّثان شیعه 131
- محدّثان اهل سنّت 132
- اشاره 133
- روایه الاقران و مدبّج 133
- محدّثان شیعه 133
- محدّثان اهل سنّت 135
- ب)منابع اهل سنّت 138
- الف)منابع شیعه 138
- اشاره 140
- محدّثان شیعه 140
- اشاره 140
- مقبول 140
- محدّثان اهل سنّت 141
- اشاره 142
- محدّثان شیعه 142
- مختلف و موافق 142
- محدّثان اهل سنّت 143
- محدّثان شیعه 145
- اشاره 145
- ناسخ و منسوخ 145
- محدّثان اهل سنّت 146
- اشاره 149
- محدّثان شیعه 149
- مطروح 149
- محدّثان اهل سنّت 150
- الف)منابع شیعه 152
- ب)منابع اهل سنّت 152
- اشاره 155
- مکاتب 155
- اشاره 155
- محدّثان شیعه 155
- نصّ ،ظاهر،مؤوّل 156
- مجمل و مبین 158
- خلاصه و نتیجه 161
- پرسش و تمرین 162
- منابع شیعه 162
- محدّثان شیعه 163
- مُصحّف 163
- اشاره 163
- اشاره 163
- محدّثان اهل سنّت 164
- اشاره 166
- محدّثان شیعه 166
- حکم مزید 166
- اشاره 166
- محدّثان اهل سنّت 167
- مُدرَج 168
- اشاره 168
- محدّثان شیعه 168
- محدّثان اهل سنّت 170
- محدّثان شیعه 173
- اشاره 173
- غریب 173
- محدّثان اهل سنّت 176
- محّدثان شیعه 177
- مشهور 177
- اشاره 177
- محدّثان اهل سنّت 179
- اشاره 180
- شاذّ و نادر 180
- محدّثان شیعه 180
- محدّثان اهل سنّت 181
- ب)منابع اهل سنّت 185
- الف)منابع شیعه 185
- اصطلاحات مختص 188
- اصطلاحات مختص به ضعیف 188
- اشاره 188
- اشاره 188
- محدّثان شیعه 189
- محدّثان اهل سنّت 190
- اشاره 191
- مقطوع 191
- محدّثان شیعه 191
- اشاره 191
- محدّثان اهل سنّت 192
- منقطع 193
- اشاره 193
- محدّثان شیعه 193
- محدّثان اهل سنّت 195
- محدّثان شیعه 197
- اشاره 197
- محدّثان اهل سنّت 198
- مُرسل 199
- محدّثان شیعه 199
- اشاره 199
- محدّثان اهل سنّت 201
- ب)منابع اهل سنّت 205
- الف)منابع شیعه 205
- اشاره 207
- اشاره 207
- موقوف 207
- محدّثان شیعه 207
- محدّثان اهل سنّت 209
- مضمر 212
- اشاره 212
- محدّثان شیعه 212
- متروک 215
- محدّثان شیعه 215
- اشاره 215
- محدّثان اهل سنّت 216
- منکر 217
- محدّثان شیعه 217
- اشاره 217
- محدّثان اهل سنّت 218
- ب)منابع اهل سنّت 221
- الف)منابع شیعه 221
- اشاره 223
- مدلّس 223
- اشاره 223
- محدّثان شیعه 223
- محدّثان اهل سنّت 224
- مهمل 227
- محدّثان شیعه 227
- اشاره 227
- اشاره 228
- مجهول 228
- محدّثان شیعه 228
- محدّثان اهل سنّت 230
- ب)منابع اهل سنّت 233
- الف)منابع شیعه 233
- معلّل 235
- محدّثان شیعه 235
- اشاره 235
- اشاره 235
- محدّثان اهل سنّت 236
- مضطرب 240
- اشاره 240
- محدّثان شیعه 240
- محدّثان اهل سنّت 242
- اشاره 243
- مقلوب 243
- محدّثان شیعه 243
- محدّثان اهل سنّت 247
- موضوع 249
- محدّثان شیعه 249
- اشاره 249
- نشانه های وضع حدیث 251
- محدّثان اهل سنّت 251
- انگیزه های وضع حدیث 254
- الف)منابع شیعه 260
- ب)منابع اهل سنّت 260
- طبقه 263
- اشاره 263
- صحابه 264
- مُسنِد و مُسنَد 265
- تابعین 265
- مُحدِّث 266
- شیخ و مشیخه 267
- مستدرکات 268
- مستخرج،مُخرج 268
- مُملی و امالی 269
- عدّه 270
- کتاب و اصل 270
- الفاظ ذمّ و جرح راوی 273
- منابع برای مطالعه و تحقیق 277
- الف)منابع شیعه 277
- ب)منابع اهل سنّت 277
- پرسش و تمرین 278
- تحمّل حدیث 279
- اشاره 279
- طرق تحمّل حدیث 280
- سماع 281
- قرائت 283
- اجازه 285
- مناوله 286
- کتابت 287
- اعلام 288
- وجاده 289
- وصیت 289
- منابع برای مطالعه و تحقیق 292
- ب)منابع اهل سنّت 292
- الف)منابع شیعه 292
- پرسش و تمرین 293
- 1-اسلام 294
- اوصاف و شرایط راوی 294
- اشاره 294
- اشاره 294
- 2-عقل 296
- 3-بلوغ 297
- 4-عدالت راوی 298
- 5-ایمان 299
- 6-ضبط 300
- نقل به معنی در حدیث 304
- الف)منابع شیعه 307
- ب)منابع اهل سنّت 307
مصطلحات حدیثی بر روایات آن کتاب پرداخته اند که به شرح ذیل است:
13.روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه،محمدتقی مجلسی؛
14.مرآه العقول فی شرح اخبار آل الرسول(شرح کافی)،محمدباقر مجلسی؛
15.ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار،محمدباقر مجلسی؛
16.مناهج الاخبار فی شرح الاستبصار،زین العابدین علوی؛
17.تهذیب الاحکام،به تعلیق:علی اکبر غفاری.
موضوع علم الدرایه
بحثِ از سند و متن حدیث،موضوعِ علم الدرایه را تشکیل می دهد.علّامه مامقانی می گوید:«انّ موضوع هذا العلم هو السند و المتن» (1)،دکتر عجاج نیزمی گوید:«فموضوع علم الحدیث درایه،السند و المتن» (2)،بدین جهت درعلم الدرایه اگر از راوی و مروی آن-چنان که شهید ثانی آن را موضوع علم الدرایه دانسته اند (3)-گفت وگو می شود،به جهت طریقِ حدیث و متن آن،از حیث شروط،و چگونگی تحمّل و اتصال و انقطاع آنها و...می باشدوالاّ بررسی رجال حدیث به جهت شناسایی تک تک آنها،مربوط به علم رجال و بررسی متن از نظر فهم مطالب آن نیز،مربوط به فقه الحدیث می باشد.در هر حال در علم الدرایه از راویان به جهت چگونگی طریق حدیث و از متن به لحاظ حالات و شرایط نقل آن،و از اصطلاحات آنها بحث و گفت وگو می شود.
1- (1) .مقباس الهدایه،ج1،ص44.
2- (2) .اصول الحدیث،علومه و مصطلحه،ص8.
3- (3) .الرعایه فی علم الدرایه،ص45.