علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 193

علقمه،عروه و دیگر تابعین که به صحابه و حضرت رسول صلّی الله علیه و آله نیز مستند نیست،مقطوع می باشد که در تفاسیر شیعه و اهل سنّت و کتاب های تاریخی،نمونه های آن فراوان است.

حدیث مقطوع،نزد محدّثان شیعه و غالب اهل سنّت،به جهت عدم اتصال سند تا به معصوم،ضعیف شمرده شده است،زیرا قول تابعین،به تنهایی،حجّیتی ندارد،مگر آن که،آن تابعی معصوم باشد،در این صورت،از فرض مورد بحث،خارج خواهد بود.سیوطی از حدیث مقطوع یاد کرده ولی از آن در ردیف احادیث ضعیف،نام نبرده است. (1)

گروهی از محدّثان اهل سنّت،مانند صبحی صالح و...از حدیث مقطوع یاد نکرده اند؛زیرا آن را اصطلاح مستقلی ندانسته اند.برخی از محدّثان شیعه نیز مانند:شهید ثانی،مامقانی و گروهی از محدّثان اهل سنّت نیز مانند:شافعی،طبرانی و...حدیث مقطوع را،همان حدیث منقطع دانسته اند؛ولی به نظر می رسد،آن ها دو اصطلاح مستقل باشند که به بیان تفاوت آن ها در حدیث منقطع،پرداخته می شود.

منقطع

اشاره

-2

محدّثان شیعه

1.شیخ بهایی:او سقط من وسطها واحد فمنقطع. (3)

1- (1) .تدریب الراوی،ج1،ص181؛همو،مصنّف ابن ابی شبیه و عبدالرزاق و تفاسیر ابن جریر و ابن ابی حاتم و ابن منذر را در مظنّه حدیث مقطوع دانسته است.
2- (2) .منقطع،« monqate »،بریده شده،از هم گسیخته.
3- (3) .الوجیزه فی علم الدرایه،ص4.