علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 21

می شود (1)و عام تر از نبأ و در برابر انشاء است و در اصطلاح محدّثان دارای دو معنی است:

1.نظر غالب بر آن است که خبر،مرادف حدیث می باشد مانند شهید ثانی, (2)علّامه مامقانی (3)و صبحی صالح...که به نظر می رسد همین وجه صحیح باشد.

2.خبر عام تر از حدیث می باشد،زیرا-چنان که سیوطی نقل می کند (4)-حدیث مخصوص به معصوم علیه السّلام ولی خبر اعم از معصوم و غیرمعصوم است توصیف برخی از محدّثان به اخباری نیز از همین جهت می باشد که او با حدیث ممارست دارد و حرفه وی حدیث شناسی است.اطلاق کلمه أخباری بر أهل تاریخ و نقل حوادث عامه،منصرف است و استعمال آن بر خصوص أهل حدیث احتیاج به قرینه دارد،مثل مقابله آن با اصولی؛یا گوینده در مقام ذکر فرقه های اسلامی باشد که اخباریون همان حشویه یا اهل حدیث هستند.

اثر

اثر در لغت به معنی نتیجه و بازمانده شیء و علامت و روایت نمودن آمده است و گفته شده:اثرت الحدیث،یعنی حدیث را روایت نمودم (5)؛و در اصطلاح گروهی از محدّثین شیعه،اعم از حدیث و خبر دانسته شده و شامل کلام غیرمعصوم نیز شده،مانند:مامقانی که می گوید:«انّه اعمّ من الخبر و الحدیث مطلقاً».او پس از ذکر اقوال

1- (1) .مجمع البحرین،ج2،ص281؛المنجد،ص167.
2- (2) .الرعایه فی علم الدرایه،ص50.
3- (3) .مقباس الهدایه،ج1،ص58 و 65.
4- (4) .تدریب الراوی،ج1،ص42.
5- (5) .المنجد،ص3.