علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 228

با مجهول یکسان دانسته اند.به نظرعلامه مامقانی،مهمل،حدیثی است که از برخی از راویان آن در کتب رجال نامی برده نشده یا ذکر شده،ولی توصیفی از آن ها به مدح و ذم نشده است.

آیه الله سبحانی بر آن است که اگر راوی در کتب رجال از آن نامی برده نشده است،آن حدیث مجهول است و نه مهمل؛بنابراین،مهمل همان است که از آن در کتب رجال نام برده شده ولی در مورد توصیف آن به مدح و ذم،اهمال شده،که به نظر می رسد،چنین تعریفی با واژه اهمال نیز سازگارتر است.

بنابراین،حدیث مهمل به علت عدم معرفت حال راوی،از اقسام ضعیف شمرده شده است.حاکم نیشابوری با عبارت«معرفه جماعه من الرواه التابعین فمن بعدهم لم یحتج بحدیثهم فی الصحیح ولم یسقطوا»به ذکر نمونه هایی از آن راویان،پرداخته و آن را از اقسام سند حدیث دانسته است. (1)سیوطی نیز از مهمل یاد نموده و می گوید:أن یروی عن مهمل کمحمد من غیر ذکرما یمیزه من غیره. (2)

مجهول

اشاره

-3

محدّثان شیعه

1.میرداماد:المجهول اصطلاحی و هو من حکم ائمه الرجال علیه بالجهاله...ولغوی و هو لیس بمعلوم الحال،لکونه غیر مذکور فی کتب الرجال. (4)

1- (1) .معرفه علوم الحدیث،ص254.
2- (2) .تدریب الراوی،ج1،ص116.
3- (3) .مجهول،« majhul »،نامعلوم،ناشناخته.
4- (4) .الرواشح السماویه،ص60.