علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 24

حدیث قدسی

محدّثان شیعه

1.شیخ بهائی:و هو مایحکی کلامه تعالی غیر متحدٍّ بشیءٍ منه. (1)

2.علّامه مامقانی:عباره عما حکاه أحد الأنبیاء أو الأوصیاء من الکلام المنزل لا علی وجه الاعجاز. (2)

محدّثان اهل سنّت

1.صبحی صالح:و کان رسول الله یلقی احیاناً علی اصحابه مواعظ یحکیها عن ربّه لیست وحیاً منزلاً فیسمّوها قرآناً و لاقولاً صریحاًٌ یسنده إلی نفسه اسناداً مباشراً فیسمّوها حدیثاً عادیاً و انما هی احادیث یحرص النبی علی تصدیرها بعباره تدل علی نسبتها إلی الله. (3)

2.دکتر عجاج:کل حدیث یضیف فیه الرسول قولاً إلی الله. (4)

از تعاریف مذکور می توان بر آن شد که حدیث قدسی،عبارت است از:کلام الهی که نبی،بدون تحدّی و غرض اعجاز آن را حکایت می کند و در قرآن هم نیامده است؛زیرا پیامبر صلّی الله علیه و آله،گاهی مواعظی را از خداوند متعال حکایت می نمود که وحی مُنزَل نبود و از طرفی،قول صریح هم به شمار نمی آمد تا حدیث نبوی شمرده شود؛بلکه حکمت الهی،ربّانی،نورانی و قدسی بود که از عالم غیب نشأت گرفته بود.

1- (1) .الوجیزه فی علم الدرایه،ص3.
2- (2) .مقباس الهدایه فی علم الدرایه،ج1،ص70.
3- (3) .علوم الحدیث و مصطلحه،ص122.
4- (4) .اصول الحدیث،ص28.