علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 25

از تعریف علّامه مامقانی برمی آید که حدیث قدسی،اختصاصی به نبی اکرم اسلام صلّی الله علیه و آله ندارد،بلکه می تواند از طرف همه انبیاء و یا اوصیاء و ائمه الهی،صادر شود،در حالی که در تعاریف اهل سنّت،حدیث قدسی اختصاص به نبی اسلام داشت.

تفاوت حدیث قدسی و حدیث نبوی

از تعاریف مذکور برمی آید که حدیث قدسی،کلام رسول نیست،بلکه کلام خداست که پیامبر صلّی الله علیه و آله آن را حکایت می کند و به تعبیر دیگر:در حدیث قدسی،لفظ و معنی از طرف خداوند متعال است،برخلاف حدیث نبوی که لفظ از طرف نبی و معنی،الهام گرفته از طرف خداوند می باشد و لذا صبحی صالح می گوید:«وحکایه النبی عن ربّه فی هذا الضرب من الأحادیث القدسیه اتخذت حجّه العلما القائلین بأنّ اللفظ فی الحدیث القدسی من الله». (1)البته گروهی از علمای اهل سنّت،برآنند که حدیث قدسی،کلام رسول است.وهمو گوید:«غیر أن کثیر من العلماء یرون ان الصیاغه فی القدسی،للنبی وان المعنی لله» (2)و به جهت این اختلاف،روایت حدیث قدسی به دو شکل گزارش شده:

الف)قال رسول الله فیما یروی عن ربّه؛

ب)قال الله تعالی فیما رواه عنه رسول الله.

تفاوت حدیث قدسی با قرآن

حدیث قدسی با قرآن در امور ذیل متمایز می باشد: (3)

1- (1) .علوم الحدیث و مصطلحه،ص124.
2- (2) .همان.
3- (3) .مستدرکات مقباس الهدایه،ج5،ص47؛اصول الحدیث،دکتر عجاج،ص29.