علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 264

«عباره عن جماعه اشترکوا فی السنّ ولقاء المشایخ،فهم طبقه ثم بعدهم طبقه اخری». (1)

علم الطبقات،از علوم مهمّی است که نزد برخی از محدّثان از شاخه های علم الحدیث به شمار رفته و شناخت طبقات حدیثی،موجب از بین رفتن لَبس و تدلیس در حدیث است.راه تشخیص طبقات،به شناخت زمان تولد و وفات راویان و مشایخ آن ها و...مربوط می باشد.در تعیین طبقاتِ راویانِ حدیث بین محدّثان فریقین،تفاوت های چشم گیر وجود دارد،هم چنان که میان محدّثان هر یک از فریقین نیز در تعیین طبقات،نظر یک سانی وجود ندارد و هر گروهی براساس معیار خود،آن ها را ترسیم و تعیین نموده است. (2)

صحابه

از جمله،طبقات حدیثی،طبقه صحابه است و در اصطلاح به کسانی گویند که پیامبر صلّی الله علیه و آله را در حال اسلام درک کرده و با ایشان مصاحبت داشته اند.شهید ثانی می گوید:«الصحابی من لقی النبی صلّی الله علیه و آله مؤمناً به ومات علی الایمان...والمراد به اللقاء،ما هو الاعم من المجالسه و المماشاه». (3)از نظر محدّثان اهل سنّت،تعریف صحابه عام تر است؛ابن صلاح می گوید:«فالمعروف ان کلّ مسلم رأی رسول الله،فهو من الصحابه،وقال البخاری:من صحب النبی صلّی الله علیه و آله او رأه من المسلمین فهو من أصحابه». (4)

صحابه دارای مراتب متفاوتی از نظر تقدّم در اسلام،هجرت،شرکت در نبردها و...هستند.از نظر اکثر محدّثان اهل سنّت،تمام اصحاب پیامبر صلّی الله علیه و آله عادل و

1- (1) .مقباس الهدایه،ج3،ص48.
2- (2) .مستدرکات مقباس،ج6،ص356-346.
3- (3) .الرعایه فی علم الدرایه،ص339.
4- (4) .علوم الحدیث،ص293.