علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 40

مشهور،که ممکن است در برخی از طبقات آن نیز،استفاضه کافی باشد.

دکتر صبحی صالحی می گوید:«و ان روته عنه الجماعه وکان فی ابتدائه وانتهائه سواء،سمّی مستفیضاً». (1)وی،حدیث مستفیض را نوعی متواتر معنوی می داند،زیرا در بین مردم،منتشر شده است.گرچه که سپس می گوید:البته بعد از در نظر گرفتن راویان آنها،بیشتر به غریب نزدیک اند تا به متواتر. (2)همو و دکتر عجاج،روایت مستفیض و مشهور و عزیز را در کنار هم و در بخش اصطلاحات حدیثی و پس از حدیث غریب،ذکر می کنند. (3)

2-خبر عزیز

-4

راویان در خبر واحد اگر در هر طبقه،حدّاقل دو نفر باشند،آن را«عزیز»نامیده اند.واژه عزیز به معنی قلیل و از آن جهت است که نمونه آن کم می باشد.

برخی از تعاریف،چنین است:

1.شهید ثانی:و هو الذّی لایرویه اقلّ من إثنین عن إثنین. (5)

2.دکتر عجاج:و هو ما انفرد بروایته عن راویه اثنان،فلایرویه أقلّ من اثنین عن اثنین. (6)

اگر در برخی از طبقات روایت عزیز،راویان بیش از دو نفر باشند آن را عزیز مشهور دانسته اند. (7)برخی دیگر از محدّثان شیعه و اهل سنّت،روایت عزیز را

1- (1) .علوم الحدیث و مصطلحه،ص243.
2- (2) .همان.
3- (3) .همان؛اصول الحدیث علومه و مصطلحه،ص363.
4- (4) .عزیز،( aziz )صفت و به معنی نادر و کمیاب و قوی می باشد.
5- (5) .الرعایه فی علم الدرایه،ص70؛مقباس الهدایه،ج1،ص134.
6- (6) .اصول الحدیث،ص363.
7- (7) .مقباس الهدایه،ج1،ص134،پاورقی؛اصول الحدیث،عجاج،ص363.