علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 57

متأخران شیعه برای حدیث صحیح،وجود نداشته و معیار مکان یا زمان یا کتاب روایت کننده،از مراتب صحّت شمرده نشده است،گرچه هر کدام از آن ها می تواند به عنوان مؤید و قرینه ای برای صحّت حدیث به حساب آیند.

1-حدیث حسن

-1

حدیث«حسن»دوّمین اصطلاح از نظر حالات راویان می باشد که نزد محدّثان شیعه و اهل سنّت از معنای متفاوتی برخوردار است.نخست به تعریف حدیث«حسن»نزد هر یک از فریقین مبادرت می شود تا تفاوت تعریف آن،روشن گردد.محدّثان شیعه حدیث«حسن»را چنین تعریف نموده اند:

1.شهید ثانی:«هو ما اتّصل سنده إلی المعصوم بامامی ممدوح من غیر نصّ علی عدالته،مع تحقّق ذلک فی جمیع مراتبه...او تحقق ذلک فی بعضها بأن کان فیهم واحد امامی ممدوح غیر موثّق مع کون الباقی من الطریق من رجال الصحیح». (2)

2.شیخ بهایی:«أو بدونه کلاً أو بعضاً مع تعدیل البقیه فحسن». (3)

3.مامقانی:«ما اتّصل سنده إلی المعصوم بامامی ممدوح مدحاً مقبولاً معتدّاً به غیر معارض بذمّ من غیر نصّ علی عدالته مع تحقّق ذلک فی جمیع مراتب رواه طریقه او فی بعضها». (4)

با تدبّر در تعاریف مذکور،می توان حدیث«حسن»را نزد محدّثان شیعه،چنین تعریف نموده که:خبری است که سند آن تا به معصوم،متّصل و راویان آن

1- (1) .حسن،« Hasan »به معنی نیکو و خوب.
2- (2) .الرعایه فی علم الدرایه،ص81.
3- (3) .الوجیزه فی علم الدرایه،ص5.
4- (4) .مقباس الهدایه،ج1،ص160.