علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 70

ثانی،بر آن است که شهرت عملی از زمان شیخ طوسی آغاز شده و دیگران به تبع او،بر آن عمل کرده اند.در حالی که قبل از او شهرتی وجود نداشته است تا جبران کننده ضعف سندی باشد.البته،شهید ثانی معتقد است که خبر ضعیف مربوط به قصص و مواعظ و فضایل قابل عمل است،گرچه منجبر با شهرت عملی نیز نباشد،اما تا زمانی که به مرتبه وضع و اختلاق نرسیده باشد. (1)

علامه مامقانی بر آن است که در عمل به روایت ضعیف،آن چه مهم است،فراهم شدن وثوق و اطمینان در عمل اصحاب بر آن است و اگر چنین وثوقی از طریق شهرت عملی اصحاب به روایت،گرچه بعد از زمان شیخ طوسی نیز حاصل شود،ارزشمند و حجّت می باشد. (2)و در مورد عمل به خبر ضعیف در خصوص فضایل و قصص نیز علامه مامقانی معتقد است که آن ها نیز،روایت هستند و اسناد آنها به معصوم،بدون طریق معتبر،سزاوار نیست. (3)

بدین جهت،عمل به خبر ضعیف،اگر صدور آن از معصوم،گرچه به واسطه عمل اصحاب و شهرت و یاری گرفتن از قراین حجّیت،مورد تایید واقع شد،حجّت باشد که حق نیز همین است والاّ اگر خبر واحد حجّت نباشد،بحث از اقسام خبر واحد و حجّیت آن و جبران ضعف سندی،بی ثمر خواهد بود.

حجّیت خبر واحد

حجّیت خبر واحد،همواره مورد بحث و گفت وگو بین محدّثان بوده است و علما در علم اصول،برای حجّیت آن به تفصیل بحث نموده که اکنون درصدد

1- (1) .همان،ص94.
2- (2) .مقباس الهدایه،ج1،ص194.
3- (3) .همان،ص196.