- سخن ناشر 1
- اشاره 8
- تعریف علم الحدیث 8
- تعریف علم الدرایه یا مصطلح الحدیث 10
- پیشینه تاریخی 12
- موضوع علم الدرایه 16
- حدیث 17
- سنّت 19
- خبر 20
- اثر 21
- سند حدیث-(طریق و وجه) 22
- متن حدیث 23
- محدّثان اهل سنّت 24
- محدّثان شیعه 24
- تفاوت حدیث قدسی و حدیث نبوی 25
- تفاوت حدیث قدسی با قرآن 25
- تعداد احادیث قدسی 26
- ب)منابع اهل سنّت 28
- اشاره 28
- الف)منابع شیعه 28
- اقسام خبر و حدیث 30
- اشاره 30
- اشاره 30
- 2-خبر واحد از نظر فریقین 37
- تقسیم خبر واحد از نظر تعداد راویان 39
- اشاره 39
- 1-خبر مستفیض 39
- 2-خبر عزیز 40
- 3-خبر غریب 41
- الف)منابع شیعه 43
- ب)منابع اهل سنت 43
- اشاره 45
- حدیث صحیح 47
- 1-«صحیح»نزد قدمای امامیه 47
- اشاره 47
- 2-«صحیح»نزد متأخّران امامیه 49
- 3-«صحیح»نزد محدّثان اهل سنّت 52
- اشاره 55
- 1-حدیث حسن 57
- 2-حدیث موثّق 61
- 3-حدیث ضعیف 64
- اشاره 68
- عمل به روایت ضعیف و چگونگی جبران ضعف سند 68
- حجّیت خبر واحد 70
- خلاصه و نتیجه 72
- منابع برای مطالعه و تحقیق 73
- ب)منابع اهل سنّت 73
- الف)منابع شیعه 73
- پرسش و تمرین 74
- گستره اصطلاحات حدیثی 76
- اصطلاحات مربوط به تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف(اصطلاحات مشترک و مختص) 76
- تقسیم خبر واحد از نظر اوصاف نزد فریقین 77
- اصطلاحات مشترک 78
- اشاره 79
- اشاره 79
- مُسنَد 79
- محدّثان شیعه 79
- محدّثان اهل سنّت 80
- محدّثان شیعه 81
- اشاره 81
- متصل 81
- محدّثان اهل سنّت 82
- اشاره 83
- مرفوع 83
- محدّثان شیعه 83
- محدّثان اهل سنّت 84
- محدّثان شیعه 86
- اشاره 86
- معنعن 86
- محدّثان اهل سنّت 87
- الف)منابع شیعه 91
- ب)منابع اهل سنّت 91
- اشاره 93
- معلّق 93
- اشاره 93
- محدّثان شیعه 93
- محدّثان اهل سنّت 94
- بررسی تعلیق در جوامع حدیثی 96
- محدّثان شیعه 97
- اشاره 97
- محدّثان اهل سنّت 98
- مسلسل 100
- محدّثان شیعه 100
- اشاره 100
- محدّثان اهل سنّت 101
- ب)منابع اهل سنّت 105
- الف)منابع شیعه 105
- محدّثان شیعه 107
- اشاره 107
- اشاره 107
- معتبر 107
- محکم و متشابه (متّفق و مفترق) 108
- اشاره 108
- محدّثان شیعه 108
- محدّثان اهل سنّت 111
- مؤتلف و مختلف 112
- محدّثان شیعه 112
- اشاره 112
- محدّثان اهل سنّت 113
- مشتبه مقلوب 114
- اشاره 116
- محدّثان شیعه 116
- محدّثان اهل سنّت 117
- ب)منابع اهل سنّت 125
- الف)منابع شیعه 125
- محدّثان شیعه 127
- اشاره 127
- اشاره 127
- مشترک 127
- محدّثان شیعه 129
- روایت اکابر از اصاغر 129
- محدّثان اهل سنّت 130
- سابق و لاحق 131
- محدّثان شیعه 131
- محدّثان اهل سنّت 132
- اشاره 133
- محدّثان شیعه 133
- روایه الاقران و مدبّج 133
- محدّثان اهل سنّت 135
- ب)منابع اهل سنّت 138
- الف)منابع شیعه 138
- اشاره 140
- محدّثان شیعه 140
- مقبول 140
- اشاره 140
- محدّثان اهل سنّت 141
- مختلف و موافق 142
- اشاره 142
- محدّثان شیعه 142
- محدّثان اهل سنّت 143
- محدّثان شیعه 145
- اشاره 145
- ناسخ و منسوخ 145
- محدّثان اهل سنّت 146
- مطروح 149
- اشاره 149
- محدّثان شیعه 149
- محدّثان اهل سنّت 150
- الف)منابع شیعه 152
- ب)منابع اهل سنّت 152
- اشاره 155
- اشاره 155
- محدّثان شیعه 155
- مکاتب 155
- نصّ ،ظاهر،مؤوّل 156
- مجمل و مبین 158
- خلاصه و نتیجه 161
- منابع شیعه 162
- پرسش و تمرین 162
- اشاره 163
- اشاره 163
- مُصحّف 163
- محدّثان شیعه 163
- محدّثان اهل سنّت 164
- اشاره 166
- محدّثان شیعه 166
- اشاره 166
- حکم مزید 166
- محدّثان اهل سنّت 167
- اشاره 168
- مُدرَج 168
- محدّثان شیعه 168
- محدّثان اهل سنّت 170
- محدّثان شیعه 173
- غریب 173
- اشاره 173
- محدّثان اهل سنّت 176
- محّدثان شیعه 177
- مشهور 177
- اشاره 177
- محدّثان اهل سنّت 179
- اشاره 180
- شاذّ و نادر 180
- محدّثان شیعه 180
- محدّثان اهل سنّت 181
- ب)منابع اهل سنّت 185
- الف)منابع شیعه 185
- اصطلاحات مختص به ضعیف 188
- اشاره 188
- اشاره 188
- اصطلاحات مختص 188
- محدّثان شیعه 189
- محدّثان اهل سنّت 190
- محدّثان شیعه 191
- اشاره 191
- اشاره 191
- مقطوع 191
- محدّثان اهل سنّت 192
- منقطع 193
- محدّثان شیعه 193
- اشاره 193
- محدّثان اهل سنّت 195
- محدّثان شیعه 197
- اشاره 197
- محدّثان اهل سنّت 198
- محدّثان شیعه 199
- مُرسل 199
- اشاره 199
- محدّثان اهل سنّت 201
- الف)منابع شیعه 205
- ب)منابع اهل سنّت 205
- اشاره 207
- اشاره 207
- موقوف 207
- محدّثان شیعه 207
- محدّثان اهل سنّت 209
- اشاره 212
- مضمر 212
- محدّثان شیعه 212
- متروک 215
- محدّثان شیعه 215
- اشاره 215
- محدّثان اهل سنّت 216
- محدّثان شیعه 217
- منکر 217
- اشاره 217
- محدّثان اهل سنّت 218
- ب)منابع اهل سنّت 221
- الف)منابع شیعه 221
- اشاره 223
- اشاره 223
- محدّثان شیعه 223
- مدلّس 223
- محدّثان اهل سنّت 224
- محدّثان شیعه 227
- مهمل 227
- اشاره 227
- اشاره 228
- محدّثان شیعه 228
- مجهول 228
- محدّثان اهل سنّت 230
- الف)منابع شیعه 233
- ب)منابع اهل سنّت 233
- اشاره 235
- معلّل 235
- محدّثان شیعه 235
- اشاره 235
- محدّثان اهل سنّت 236
- مضطرب 240
- محدّثان شیعه 240
- اشاره 240
- محدّثان اهل سنّت 242
- محدّثان شیعه 243
- مقلوب 243
- اشاره 243
- محدّثان اهل سنّت 247
- موضوع 249
- محدّثان شیعه 249
- اشاره 249
- نشانه های وضع حدیث 251
- محدّثان اهل سنّت 251
- انگیزه های وضع حدیث 254
- ب)منابع اهل سنّت 260
- الف)منابع شیعه 260
- اشاره 263
- طبقه 263
- صحابه 264
- تابعین 265
- مُسنِد و مُسنَد 265
- مُحدِّث 266
- شیخ و مشیخه 267
- مستخرج،مُخرج 268
- مستدرکات 268
- مُملی و امالی 269
- عدّه 270
- کتاب و اصل 270
- الفاظ ذمّ و جرح راوی 273
- ب)منابع اهل سنّت 277
- الف)منابع شیعه 277
- منابع برای مطالعه و تحقیق 277
- پرسش و تمرین 278
- اشاره 279
- تحمّل حدیث 279
- طرق تحمّل حدیث 280
- سماع 281
- قرائت 283
- اجازه 285
- مناوله 286
- کتابت 287
- اعلام 288
- وجاده 289
- وصیت 289
- ب)منابع اهل سنّت 292
- الف)منابع شیعه 292
- منابع برای مطالعه و تحقیق 292
- پرسش و تمرین 293
- 1-اسلام 294
- اشاره 294
- اشاره 294
- اوصاف و شرایط راوی 294
- 2-عقل 296
- 3-بلوغ 297
- 4-عدالت راوی 298
- 5-ایمان 299
- 6-ضبط 300
- نقل به معنی در حدیث 304
- ب)منابع اهل سنّت 307
- الف)منابع شیعه 307
4.صبحی صالح:«اما المسند مااتصل اسناده من راویه إلی منتهاه مرفوعاً إلی النبی صلّی الله علیه و آله...الاّ انّ اکثر استعمالهم هذه العباره هو فیما اسند عن النبی صلّی الله علیه و آله». (1)
از تعاریف مذکور می توان بر این نکته،تأکید داشت که تعریف حدیث«مسند»در نظر محدّثان اهل سنّت،همانند تعریف محدّثان شیعه است؛با این تفاوت که نزد اکثر محدّثان اهل سنّت،اطلاق مُسند،مربوط به اسناد از پیامبر صلّی الله علیه و آله است و لذا شامل حدیث مرسل،معضل و منقطع نیز می شود؛برخلاف صبحی صالح که معتقد است،مسند با انقطاع و ارسال و...قابل جمع نمی باشد. (2)
حدیث مسند می تواند مصادیقی از صحیح،حسن،موثّق یا ضعیف را دارا باشد؛زیرا اگر راویان در حدیث مسند،از شرایط صحّت برخوردار بودند،صحیح و اگر شرایط حسن را دارا بودند،حسن و اگر شرایط موثّق رادارا بودند،موثّق و گرنه ضعیف خواهد بود؛نتیجه نیز همواره،تابع أخس مقدّمتین است.
متصل
اشاره
-3
محدّثان شیعه
1.شهید ثانی:«و هو مااتّصل اسناده إلی المعصوم أو غیره وکان کلّ واحد من رواته قد سمعه ممّن فوقه». (4)
2.علامه سیدحسن صدر:«و ان اتّصل اسناده وکان کلّ واحد من رواته قد
1- (1) .علوم الحدیث و مصطلحه،ص228.
2- (2) .همان،ص231.
3- (3) .متّصل« mottasel »،اسم فاعل و به معنی پیوسته و در مقابل منفصل و وصف حدیث است.
4- (4) .الرعایه فی علم الدرایه،ص97.