کتابخانه بالقرآن

آشنایی با علم رجال صفحه 237

صفحه 237

ابن حجر عسقلانی می گوید: از نوادر آن که یک حدیث را تماماً با یک سند و دو لفظ آورده است.(1)

3. انحراف از اهل بیت (علیهم السلام)

قراین متعددی حکایت از انحراف بخاری از اهل بیت (علیهم السلام) می کند که نه تنها شخصیت وی بلکه در کتاب وی نیز اثر منفی می گذارد. در ذیل به پاره ای از آنها اشاره می شود:

الف) عدم ذکر حدیث غدیر

حدیثی که ریشه قرآنی دارد و انبوه کتاب های تاریخی، حدیثی، تفسیر، کلام، لغت و شعر متضمن آن است و برخی در مورد اسناد آن چند جلد کتاب نوشته اند و بیش از یک صد نفر از صحابه آن را نقل کرده اند، اما بخاری از ذکر آن در صحیح خودداری کرده است.

حافظ ابوالعلای عطار می گوید: من این حدیث را با 250 سند روایت می کنم.(2)

ذهبی، آن عالم متعصب اهل سنت می گوید: حدیث [غدیر] را دیدم و از

1- (1) . فتح الباری، ج 1، ص 186; الاضواء، ص 300.شاید به همین جهت باشد که ابن حجر در مورد حدیث یوم الاحزاب که بخاری از پیامبر (صلی الله علیه و آله) نقل می کند که فرمود: هیچ کس نماز عصر را نخواند مگر در بنی قریضه، می گوید: همه نسخه های بخاری «عصر» دارد و همه نسخه های مسلم «ظهر» دارد با آن که هر دو آن را از یک شیخ و با یک سند که از اول تا آخر آن یکی است، نقل کرده اند. سپس می گوید: فهمیده می شود که عبدالله بن محمد که شیخ آن دو است با دو لفظ حکایت کرده یا آن که بخاری آن را از حفظ نوشته و مراعات لفظ را نکرده همچنان که روش شناخته شده اوست که این کار را جایز می داند، بر خلاف مسلم که بر لفظ محافظت دارد (ر. ک: الاضواء، ص 313).
2- (2) . القول الفصل، ج 1، ص 445؛ ر. ک: الغدیر، ج 1، ص 158.