- سخن ناشر 1
- اشاره 10
- اشاره 11
- تفاوت علم رجال با علم تراجم 11
- تاریخچه جرح و تعدیل 12
- ادعای عجیب 12
- نیاز به علم رجال 17
- کثرت دروغ گویان! 20
- اشاره 25
- 1. قطعی بودن روایات کتب اربعه 25
- 3. حرمت هتک و نشر گناه مؤمن 26
- 2. جابر بودن شهرت 26
- اشاره 26
- ائمه جرح و تعدیل نزد شیعه 27
- کتاب های مهم رجالی متقدمین شیعه 30
- طبقات راویان و فواید آن 32
- 4. رجال غضائری 33
- اشاره 33
- کتاب های رجالی متأخرین شیعه 34
- اصول اولیه علم رجال نزد اهل سنت 40
- اهم مصادر ثانویه علم رجال اهل سنت 41
- رجال شیعه در اسناد اهل سنت 42
- محدودیت بهره وری فریقین از کتاب های یکدیگر 42
- ورجال اهل سنت در کتب شیعه 43
- اشاره 50
- اشاره 51
- اشتراط ایمان 52
- اهل سنت و روایات مخالفین 53
- برخورد دوگانه 54
- اشتراط عدالت در نظر فریقین 56
- راه های شناخت صفات راوی 58
- قراین و امارات شناخت اعتبار راویان 59
- شرایط راویان در کتاب های رجالی 60
- شرایط اعتبار اقوال رجالیین 62
- اشاره 67
- مسرفین در جرح از اهل سنت 84
- روش های دوگانه در برخورد با دشمنان شیخین و دشمنان علی (علیه السلام) 89
- اشاره 94
- تعارض جرح و تعدیل 95
- آیا تفسیر سبب لازم است ؟ 96
- الفاظ تزکیه و مدح 98
- طرق توثیقات خاصه 100
- توثیق خاص و عام 100
- الفاظ جرح و ذمّ 100
- توثیقات متأخرین 104
- 1. اصحاب النبی (صلی الله علیه و آله) 110
- اشاره 110
- اشاره 110
- عدالت صحابه 112
- صحابه در قرآن 115
- اشاره 126
- صحابه از نظر تاریخ 128
- صحابه از نظر صحابه 131
- 2. شهرت بدون سوء سابقه 136
- 3. مشایخ اصحاب اجماع 137
- اشاره 137
- 3. نام فقهای اصحاب امام کاظم و حضرت رضا (علیهما السلام) 138
- 2. اسامی فقهای اصحاب امام صادق (علیه السلام) 138
- 4. مشایخ الثقات 139
- اشاره 145
- 5. مشایخ نجاشی 146
- 6. رجال کامل الزیارات 147
- 7. رجال تفسیر قمی 148
- اشاره 149
- 8. اصحاب امام صادق (علیه السلام) در رجال شیخ 149
- عظمت امام صادق (علیه السلام) و مدرسه ایشان 150
- 9. کثرت روایت اجلاء 152
- 10. مشایخ نوادر الحکمه 154
- 11. وکلای ائمه (علیهم السلام) 155
- 12. مشایخ اجازه 156
- 1. منافقان 162
- تضعیف عام 162
- اشاره 162
- اشاره 162
- 2. دشمنان اهل بیت (علیهم السلام) 163
- 3. غالیان 166
- 4. بنی امیّه 167
- 6. فاسقان 169
- اشاره 176
- اشاره 177
- اشاره 177
- کتب اهل بیت (علیهم السلام) یا منابع اصلی 177
- 1. کتاب علی (علیه السلام) 178
- 2. الجَفر 180
- 3. کتاب فاطمه (علیها السلام) 180
- 4. مصحف علی (علیه السلام) 181
- اشاره 181
- کتاب های تألیفی دانشمندان شیعه از کلام اهل بیت (علیهم السلام) 183
- کتب دانشمندان شیعه 185
- اشاره 201
- 3 و 4. تهذیب و استبصار 201
- نتیجه بحث اعتبار کتب اربعه 203
- روش اصحاب کتب اربعه 204
- جوامع حدیثی شیعه 205
- اشاره 205
- 1. بحار الانوار الجامعه لدُرر أخبار الائمه الاطهار (علیهم السلام) 206
- 2. تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه 208
- 3. مستدرک الوسائل 209
- 4. جامع احادیث شیعه 210
- تاریخچه تدوین حدیث تزد اهل سنت 211
- اهم منابع حدیثی اهل سنت 211
- آثار زیانبار منع تدوین و نشر حدیث 213
- 1. الموطّأ 221
- 3. صحیح بخاری 229
- اشاره 229
- سبب تألیف صحیح بخاری 230
- صحیح بخاری در بوته نقد 234
- 1. رجال ضعیف 235
- نقاط ضعف در صحیح بخاری 235
- 2. اعتماد بیش از حد بر حافظه 236
- 3. انحراف از اهل بیت (علیهم السلام) 237
- اشاره 244
- 4. صحیح مسلم 244
- صحیح مسلم در اعتبار 245
- 5. سنن ابی داود 247
- 6. سنن ترمذی 248
- 7. سنن ابن ماجه 249
- اشاره 250
- مهم ترین جوامع حدیثی اهل سنت 251
- اشاره 259
- اشاره 260
- اشاره 261
- اشاره 261
- شیعه و اهل سنت 261
- 1. شیعه 261
- اشاره 280
- برخورد علمای شیعه با غالیان 282
- راویان غالی 283
- غلو در اصول عقاید و عقاید فرعیّه 284
- ریشه های غلوّ و علل آن 286
- الف) معتزله 287
- 2. اهل سنت 287
- اشاره 287
- ب) اشاعره 289
- د) خوارج 291
- اشاره 292
- ه) نواصب 292
- نواصب ثقه در کتب اهل سنت!! 293
- اشاره 302
- خبر مستفیض 303
- خبر متواتر 303
- اشاره 303
- خبر واحد 304
- خبر مشکل 304
- خبر غریب 304
- خبر قدسی 305
- خبر صحیح 305
- خبر حَسَن 306
- خبر ضعیف 306
- خبر موثق 306
- حدیث مرسل 308
- حدیث معنعن 308
- حدیث مسند 308
- حدیث مرفوع 308
- حدیث موقوف 309
- حدیث معلّق 309
- حدیث مطروح 310
- حدیث متروک 310
- حدیث مضطرب 310
- حدیث معلّل 311
- حدیث مدلّس 314
- حدیث مهمل 314
- حدیث مجهول 314
- حدیث مصحّف 315
- حدیث موضوع 316
- حدیث مزید 317
- حدیث مضمر 318
- حدیث مشهور 318
- حدیث شاذ 319
- انواع تحمل حدیث 319
- حدیث منکر 319
قبلا گذشت که وی مخالفان شیخین را «خراء الکلاب» دانست،(1) ولی وقتی به عمر بن سعد می رسد می گوید: او خودش متهم نیست ولی در جنگ با حسین (علیه السلام) شرکت کرد و آن کارها را کرد.(2) ابن حجر نیز می گوید: صدوق است ولی مردم او را به جهت فرماندهی لشکری که حسین بن علی را کشتند دشمن داشتند.(3)
احمد بن حنبل هم ابراهیم بن یعقوب جوزجانی ناصبی را به شدت احترام می کرد،(4) اما وقتی شنید عبیدالله بن موسی عبسی از معاویه بدگویی می کند از وی حدیث نگرفت و بلکه به یحیی بن معین نیز پیغام داد که چگونه از وی حدیث نقل می کنی؟(5) همچنین عبدالله بن شفیق ناصبی را ثقه و مستجاب الدعوه دانسته اند که به ابر فرمان می داد کجا ببارد؟(6)
خلاصه درس چهارم
آرای رجالین اهل سنت برای شیعه حجت نیست، زیرا:
1. آنها فاقد ایمان و عدالتند. نزد بسیاری از علمای امامیه، ایمان و عدالت در قبول سخن عالم رجالی شرط است.
2. وثاقت رجالیین اهل سنت نزد شیعه ثابت نیست.
3. بسیاری از متقدمین اهل سنت دارای عناد و تعصب شدید نسبت به شیعه هستند و سخن کسی که از روی عناد و بی دلیل افراد را متهم می کند قبول
1- (1) . میزان الاعتدال، ج 3، ص 236.
2- (2) . همان، ص 198.
3- (3) . تقریب التهذیب، ج 1، ص 717.
4- (4) . تهذیب الکمال، ج 2، ص 248.
5- (5) . تاریخ بغداد للخطیب البغدادی، ج 4، ص 427؛ ر. ک: الغدیر، ج 5، ص 295.
6- (6) . تهذیب التهذیب، ج 4، ص 337 و دلائل الصدق، ج 1، ص 165.