کتابخانه بالقرآن

دروس حوزه علمیه جدید پایه 1 صفحه 1085

صفحه 1085

1- لایُحابَّ در اصل یُحابِبُ بود لاء ناهیه بر سرش داخل شد لفظا و معنا عمل کرد اما لفظا عمل کرد از آخرش حرکه انداخت لایُحابِبْ شد و معنا عمل کرد طلب ترک فعل نمود یعنی باید دوست ندارد یک مرد غایب الان یا در زمان آینده و بعد اجتماع حرفین متجانسین باء اول را ساکن کردیم پس هر دو باء ساکن شد جایز است باء دوم را حرکه بدهیم بفتحه لایُحابَّ بگویم از برای آنکه فتحه أخفّ حرکات است و جایز است حرکه کسره دهیم بقاعده وقتی که دو ساکن در یک جا جمع شدند حرکه بکسره جایز است لایُحابِّ میگوییم.

مثال واوی

«الاِتّهاب : قبول هبه کردن» اِتَّهَبَ(1) یَتَّهِبُ اِتِّهاباً المُتَّهِب المُتَّهَب اتَّهِبْ لا تَتَّهِبْ».

اصل اِوْتَهَبَ یُوْتَهِبُ ، اِوْتِهاباً بود واو را قلب به تاء کردند و تاء را در تاء ادغام نمودند ، و گاه باشد که گویند ایتَعَدَ یاتَعِدُ ایتِعاداً.

مثال یایی

ایتَسَرَ یاتَسِرُ ایتِساراً واتَّسَرَ یَتِّسَرُ اِتّساراً اِتّسِرْ لا تَتَّسِرْ اجوف واوی «الاِجتِیاب : قطع کردن بیابان» اِجْتابَ یَجْتابُ اِجْتِیاباً ، اسم فاعل واسم مفعول مُجْتابٌ ، لکن اسم فاعل در اصل مُجْتَوِبٌ بود و اسم مفعول مُجْتَوبٌ بود. امر حاضر اِجْتَبْ اِجْتابا اِجْتابوا ، لفظ ماضی و امر با هم مشتبه شدند در تثنیه و جمع ، لکن اصل ماضی اِجْتَوَبا اجْتَوَبُوا و اصل امر اجْتَوِبا اجْتَوِبُوا.

ماضی مجهول

: اَُجْتیبَ اصل اُجْتُوِبَ بود کسره واو را به ماقبل دادند بعد از حذف حرکت ماقبل ، واو قلب بیاء شد.

و در اجوف یایی گویی «الاِخْتِیار : برگزیدن» ماضی معلوم اِخْتارَ الخ.

مستقبل معلوم یَخْتارُ و در ماضی مجهول گویی اُخْتیرَ (2)اصلش اُخْتُیِرَ بود کسره یاء را به ماقبل

[شماره صفحه واقعی : 74]