کتابخانه بالقرآن

دروس حوزه علمیه جدید پایه 1 صفحه 2462

صفحه 2462

1- توضیح المسائل،م 2228.

2- توضیح المسائل،م 2229.

3- توضیح المسائل،م 2232 و تحریر الوسیله، کتاب المزارعه،م 6.

4- تحریر الوسیله، کتاب المزارعه،م 10.

5- همان.

6- همان،م 15.

7- همان،م 12 توضیح المسائل،م 2224.

مورد مساقات باید معین باشد.

مورد مساقات، زمین بدون درخت نباشد. درختان نیز از نوع تنه دار باشد؛ مانند بوته خیار و هندوانه نباشد.

درخت میوه باشد؛ مانند درختان بید و صنوبر و کاج و سپیدار نباشد، مگر درختانی که از گل یا برگ آنها استفاده می کنند، مانند درخت سدر و کافور.

مدت مساقات معلوم ندهند. میوه را سهم یک نفر قرار ندهند. سهم هر کدام معین باشد. سهم آنها، به نوع مشاع باشد؛ مثلاً یک بر روی دو، یک بر روی سه، یک بر روی چهار بنابر این اگر قرار بگذارند که باغبان آبیاری کند و در پایان یک تن میوه بگیرد، این قرارداد مساقات نیست.

چند مساله

1 - در قرار داد مساقات می توان مدت آن را تا پایان رسیدن میوه ها قرار داد، در صورتی که زمان شروع آن (ابتدای مساقات) مشخص باشد. 2 - قرار داد مساقات به نهالهایی که تازه غرس شده و هنوز زمان میوه دادن آنها نرسیده، اشکال ندارد. به شرط آن که مدت مساقات به قدری باشد که نهال میوه دار شود. 3 - درختی که از آب باران یا رطوبت زمین استفاده می کند و به آبیاری نیازی ندارد، اگر به کارهای دیگری؛ مانند بیل زدن و کود دادن نیازمند باشد، مساقات صحیح است(1).

استفتاء

س - آیا مزارعه، مساقات و مضاربه که در زمان رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) معمول بوده محدود به زمان معینی بوده یا اینکه همیشه به قوت خود باقی است؟

ج - مذکورات از معاملات مشروعه هستند و شرعیت آنها اختصاص به زمان خاصی ندارد(2).

پرسش

1 - در قرار داد مزارعه، بذر، کود، سم و مالیات دولتی بر عهده چه کسی است؟ 2 - در مزارعه، کاه و علوفه به دست آمده سهم چه کسی است؟ 3 - شخصی آب و زمین را به کشاورز واگذار کرده تا در آن کشت کند و پس از برداشت محصول مبلغ یکصد هزار تومان به صاحب زمین بدهد، این قرار داد چه نام دارد و حکم آن چیست؟

4 - شخصی باغ خود را در اختیار باغبان می گذارد تا کارهای آن را انجام دهد و پس از برداشت محصول، یک تن میوه به او بدهد. نام این قرار داد چیست و چه حکمی دارد؟

5 - مزراعه و مساقات چه تفاوتهایی دارند؟

درس (58) نذر، قسم، صدقه، هبه، صلح

اشاره

یوفون بالنذر و یخافون یوماکان شره، مستطیرا

نیکان به نذر وفا می کنند و از روزی که گزند آن فراگیر است می ترسند. (سوره انسان، آیه 7)

نذر

1 - در نذر باید صیغه خوانده شود و لازم نیست انسان آن را به عربی بخواند، پس اگر بگوید: چنانچه مریض من خب شود برای خدا بر من است که هزار ریال به فقیر بدهم، نذر او صحیح است(3).