کتابخانه بالقرآن

دروس حوزه علمیه جدید پایه 1 صفحه 890

صفحه 890

1- شرح المفصَّل،ج 3،ص 475.

2- اسم مکانٍ بِقُربِ الکوفَه.

3- قد یُقالُ:إنّ فی الفارسیَّهِ أیضاً شواذّاً من النَّسَب،منها:رِی(شهر ری)-رِی شهری،کاشان-کاشی،ساوَه- ساوَجی،میانَه-میانَجی،أرُومِیَّه-أُرْمَوی و...(تصاریف،ج 2،ص 188).

4- حاشیه الصَّبّان،ج 4،ص 202 عن الدَّمامینیّ.

5- شرح الرّضی علی الشّافیه،ج 2،ص 79.

6- شرح الأشمونی علی الألفیّه،ج 4،ص 202؛علوم العربیَّه،ص 318.

7- شرح الرّضی علی الشّافیه،ج 2،ص 84.

8- الأنفال51/.

9- شرح ابن عقیل علی الألفیّه،فی شرح قوله:«و معَ فاعلٍ و فَعّالٍ فَعِل...»؛النحوُ الوافی،ج 3،ص 270.

و لَبِس أی صاحبُ طَعامٍ و لِباس.و مِنها فاعِل،نحوُ:تامِر و لابِن أی صاحبُ تَمْرٍ و لَبَن.

هذا،و سیبَوَیْهِ لا یقیسُ علی شیءٍ من هذه الصِّیَغِ و یوقِفُها علی مَوارِدها (1).

السّؤال و التّمرین

1.عَرِّفِ النَّسَبَ وَ الْمَنْسُوبَ و المَنْسُوبَ إلَیْهِ و اذْکُرْ أمْثِلَهً لِذلِکَ.

2.اِنْسِبْ إلی الکَلِماتِ التّابِعَه:دِیَه،قیمَه،إبِل،صِلَه،سَیِّد،مَیِّت،عادَه،مِائَه،حِلَّه، رِبا،عُلْیا،لِواء،مُسْتَشْفی،صَحْراء،زَهْراء،بَیْضاء،رَبَضَه،عِلْباء،غَرّاء،حامی،عالی، مُشْتَری،مُوسَوِیّ،غَیّ،وَلِیّ،رَضِیّ،رَدیء،جَیِّد،مَرْضِیّ،کَبِد،کَتِف،قَزوین،أولاد، نِساء،جاریات،العادِیات،قَوانین،عَبْدُ اللّه،ابْن عِرْس،بَیْتَ لَحْم،فَیْضُ الإسْلام،زَیْنُ العابدین، رِباط،سَکینه،سَفینه،رُقَیَّه،أمیر،عَلِیَّه،عَویل،حُسَیْن،شَریف،قَضِیَّه،سُلَحْفاه،جِنایَه، رِیاضَه،جُعالَه،حُنَیْن،صَفِیّ،صَفِیَّه،غُرُوب،صُعُوبَه،حَرارَه،بُرُودَه،کَفیل،أرَضُونَ،سِنُونَ، عالَمُونَ،قَمَرانِ.

3.جَرِّدِ الْکَلِمات التالیه،عَنْ عَلامَهِ النَّسَبِ:غَرَوِیّ،شُرْطِیّ،أهْلِیّ،حِلِّیّ،فاطِمِیّ،طَنْطاوِیّ، وِلائِیّ،عَمِّیّ،عَمَوِیّ،مَعْدِی کَرَبِیّ،شیعِیّ،سُنِّیّ.

الفصل 7.المُصَغَّر

اشاره

الفصل 7.المُصَغَّر (2)

المصغَّرُ اسمٌ زیدَتْ بعدَ حرفِهِ الثانی یاءٌ ساکنَهٌ لِیَدُلَّ علی تقلیلٍ.و هذا المعنی بالنِّسبَهِ إلی الجسمِ تَصْغیرٌ،نحوُ:جَبَل-جُبَیْل؛و إلی الشَّأن تحقیرٌ، نحوُ:عَبْد-عُبَیْد؛و إلی العَدَدِ تقلیلٌ،نحوُ:دَراهِم-دُریْهِمات؛و إلی الزّمانِ

[شماره صفحه واقعی : 294]