دروس حوزه علمیه جدید پایه 4 صفحه 2558

1- محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، ج1، ص 469؛ شیخ مفید، الإرشاد، ص 262؛ طبرسی، اعلام الوری، ص 264.

2- همان منابع.

3- ارقام داخل پرانتز گویای مدت حکومت خلفا است.

2. سلیمان بن عبدالملک (96 _ 99).

3. عمر بن عبدالعزیز (99 _ 101).

4. یزید بن عبدالملک (101 _ 105).

5. هشام بن عبدالملک (105 _ 125).

این خلفا، به استثنای عمر بن عبدالعزیز که شخصی نسبتاً دادگر و نسبت به خاندان پیامبر(صلی الله علیه وآله)علاقه مند بود _ همگی در ستمگری و استبداد و خودکامگی دست کمی از نیاکان خود نداشتند و مخصوصاً نسبت به پیشوای پنجم همواره سخت گیری می کردند.

پایه گذار نهضت بزرگ علمی

پیشوای پنجم طی مدت امامت خود، در همان شرائط نامساعد، به نشر واشاعه حقایق و معارف الهی پرداخت و مشکلات علمی را تشریح نمود و جنبش علمی دامنه داری به وجود آورد که مقدمات تأسیس یک «دانشگاه بزرگ اسلامی» را که در دوران امام_ت فرزن_د گرامیش «امام ص_ادق(علیه السلام)» ب_ه اوج عظمت رسید، پی ریزی کرد.

امام پنجم در علم، زهد، عظمت و فضیلت، سرآمد همه بزرگان بنی هاشم بود و مقام بزرگ علمی و اخلاقی او مورد تصدیق دوست و دشمن بود. به قدری روایات و احادیث، در زمینه مسائل و احکام اسلامی، تفسیر، تاریخ اسلام، و انواع علوم، از آن حضرت به یادگار مانده است که تا آن روز از هیچ یک از فرزندان امام حسن و امام حسین(علیهما السلام) به جا نمانده بود.(1)رجال و شخصیت های بزرگ علمی آن روز، و نیز عده ای از یاران پیامبر(صلی الله علیه وآله) که هنوز در حال حیات بودند، از محضر آن حضرت استفاده می کردند.

«جابر بن یزید جُعفی» و «کیسان سجستانی» (از تابع_ین) و فقهائ_ی مانن_د: «ابن مبارک»، «زُهْری»، «اوزاعی»، «ابوحنیفه»، «مالک»، «شافعی»، و «زیاد بن منذر نهدی» از

[شماره صفحه واقعی : 316]