دروس حوزه علمیه جدید پایه 4 صفحه 2833

1- شیخ طوسی، رجال، ص397_ 409. مؤلف «مسند الإمام الجواد» تعداد یاران و شاگردان امام جواد را 121 نفر می داند (عطاردی، شیخ عزیز الله، مسند الإمام الجواد، مشهد، المؤتمر الع_الم_ی للإم_ام الرض_ا(علیه السلام)، 1410ه_ .ق) و قزوین_ی آن ها را جمعاً257 نفر می داند (قزوینی، سید محمد کاظم، الإمام الجواد من المهد إلی اللحد)

2- آقای عطاردی در مسند الإمام الجواد شمارشی که انجام داده مجموع احادیث منقول از پیشوای نهم را در زمینه های مختلف فقهی، عقیدتی، اخلاقی، و...، تعداد مذکور در فوق ضبط کرده است.

در عین حال، باید توجه داشت که در میان همین تعداد محدود اصحاب و راویان آن حضرت، چهره های درخشان و شخصیت های برجسته ای مانند: علی بن مهزیار، احمدبن محمدبن ابی نصر بزنط_ی، زکریابن آدم، محمد بن اسماعیل بن بزیع، حسین بن سعید اهوازی، احمد بن محمد بن خالد برقی بودند که هرکدام در صحنه علمی و فقهی وزنه خاصی به شمار می رفتند و برخی دارای تألیفات متعدد بودند.

از طرف دیگر، راویان احادیث امام جواد(علیه السلام) تنها در محدثان شیعه خلاصه نمی شوند، بلکه محدثان و دانشمندان اهل تسنن نیز معارف و حقایقی از اسلام را از آن حضرت نقل کرده اند. به عنوان نمونه «خطیب بغدادی» احادیثی با سند خود از آن حضرت نقل کرده است.(1)

همچنین ح_افظ «عبدالعزیز بن اخضر جنابذی» در ک_تاب «معالم العتره الطاهره»(2)و مؤلفانی نیز مانند: ابوبکر احمد بن ثابت، ابواسحاق ثعلبی، و محمد بن منده بن مهربذ در کتب تاریخ و تفسیر خویش روایاتی از آن حضرت نقل کرده اند.(3)

شهادت امام(علیه السلام)

مأمون در سال 218 هجری درگذشت و پس از او برادرش «معتصم» جای او را گرفت. او درسال 220 هجری امام را از مدینه به بغداد آورد تا از نزدیک مراقب او باشد و چنان که قبلاً ذکرشد، در مجلسی که برای تعیین محل قطع دست دزد، تشکیل داده بود، امام را نیز شرکت داد و قاضی بغداد (ابن ابی دُؤاد) و دیگران شرمنده شدند وچند روز بعد از آن «ابن ابی دؤاد» از حسد و کینه توزی نزد معتصم

[شماره صفحه واقعی : 590]