شناخت نامه حضرت خدیجه علیها السلام جلد 1 صفحه 417

نمود. اینان چنین می گویند، ولی ما در بخشی از آن چه گذشت، تردید داریم؛ به ویژه این که ورقه حتی پس از بعثت رسول خدا صلی الله علیه و آله اسلام نیاورد.

این مطلب که خدیجه علیها السلام وی را برای تجارتش اجیر کرده باشد، قابل قبول نیست؛ زیرا ما می بینیم مورّخ قدیمی و مطمئن «ابن واضح»، معروف به یعقوبی می گوید:

«آن گونه که مردم می گویند، خدیجه علیها السلام وی را اجیر کرده، درست نیست. هیچ کس هرگز او را اجیر ننمود.»(1) شاید عزّت نفس پیامبر صلی الله علیه و آله و پدرانش، عنایت خداوند متعال به نگهداری او و نیز شرف و عزّت ابوطالب علیه السلام، بسیاری از آنچه را که به ابوطالب علیه السلام نسبت داده اند، بعید بنماید.

سفر پیامبر صلی الله علیه و آله به شام نه بدان جهت بود که اجیر خدیجه علیها السلام شده بود، بلکه او به شکل «مضاربه» با اموال خدیجه علیها السلام کار می کرد و یا شریک او بود. صراحت روایت جنابذی در مورد مضاربه،(2) دلیلی بر آن است به این مطلب مراجعه فرمایید. او تأیید می کند این مطلب را روایتی که مجلسی

رحمه الله علیه آورده: «ابوطالب علیه السلام با پیامبر صلی الله علیه و آله در میان گذاشت که مردم با اموال خدیجه علیها السلام تجارت می کنند و او را تشویق به این عمل کرد و او پذیرفت و به شام سفر کرد.»(3)

ازدواج پیامبر صلی الله علیه و آله با خدیجه علیها السلام

خدیجه علیها السلام از لحاظ شرافت، در زمرۀ بهترین زنان قریش و ثروتمندترین و زیباترین آنها بود. در عصر جاهلیت «طاهره»(4) خوانده می شد و به او «سیدۀ قریش» می گفتند و تمام

1- . ابن واضح یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 21، به نقل از: سفر السعاده. نقل شده است که پیامبر9، بعد از بعثت و قبل از هجرت، بیشتر از آنچه می فروخت، می خرید و بعد از هجرت، تنها سه بار فروش کرد اما خریدش فراوان بود. ولی در بارۀ شرکت او با دیگران اختلاف وجود دارد و ما فرصت تحقیق آن را نداریم.
2- . مجلسی، محمّدباقر، بحار الأنوار، ج 16، ص 19؛ اربلی، ابوالحسن علی بن عیسی، کشف الغمه فی معرفه الائمه، ج 2، ص 134، به نقل از: اخضر جنابذی، عبدالعزیز بن ابی نصر، معالم العتره.
3- . مجلسی، محمّدباقر، بحار الأنوار، ج 16، ص 22، به نقل از: دیار بکری، حسین بن محمد، تاریخ الخمیس، ص 3، به نقل از راوندی، قطب الدّین، الخرائج و الجرائح، ص 186 _ 187.
4- . ر. ک: ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الأصابه فی تمییز الصحابه، ج 4، ص 281 _ 282؛ ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایه والنهایه، ج 2، ص 294؛ ذهبی، شمس الدین محمّد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج 2؛ شرح حال پیامبر9، ص 152؛ قسمت السیره النبویه، ص 237؛ نووی، ابوزکریا یحیی بن شرف، تهذیب الأسماء، ج 2، ص 342؛ ابن عبدالبر، یوسف بن عبداللّه ، الاستیعاب، (چاپ شده در پاورقی الإصابه)، ج 4، ص 279؛ مغلطای بن قلیچ، اعلاء الدین ابوعبداللّه، سیره مغلطای، ص 12؛ ذهبی، شمس الدین محمّد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج 2، ص 111؛ قسطلانی، احمد بن محمّد، المواهب اللدنیه، ج 1، ص 38 و 200؛ سهیلی، عبدالرّحمان بن عبد اللّه، الروض الانف فی شرح السیره النبویه لابن هشام، ج 1، ص 215؛ دیار بکری، حسین بن محمّد، تاریخ الخمیس، ج 1، ص 264؛ ابن اثیر جزری، علی بن محمّد، اسد الغابه فی معرفه الصحابه، ج 7 ص 78؛ حلبی، علی بن برهان، السیره الحلبیه، ج 1، ص 137؛ دحلان، احمد بن زینی، السیره النبویه، ج 1، ص 55؛ ابن حبان بُستی، محمد بن احمد، الثقات، ج 1، ص 46.