- سخن دبیر علمی همایش 1
- مقدّمه 3
- 1- سفر رسول خدا صلی الله علیه و آله برای بار دوم به شام 9
- یک (متون کهن و دانش نامه ها) 9
- اشاره 9
- چکیده 9
- پسران و فرزندان رسول خدا صلی الله علیه و آله و نام های ایشان 14
- 2- سخن از ازدواج پیمبر صلی الله علیه و آله با خدیجه علیها السلام 15
- اشاره 15
- چکیده 15
- چکیده 18
- 3- ازدواج رسول خدا صلی الله علیه و آله با خدیجه علیها السلام 18
- اشاره 18
- رغبت خدیجه علیها السلام به ازدواج با آن حضرت 19
- سنّ آن حضرت 19
- سفر به شام 19
- ازدواج با خدیجه علیها السلام 20
- نسب خدیجه علیها السلام 20
- فرزندان آن حضرت از خدیجه علیها السلام 21
- مادر ابراهیم 21
- سخن خدیجه علیها السلام با ورقه بن نوفل 21
- اشاره 24
- چکیده 24
- 4- تزویج محمّد صلی الله علیه و آله خدیجه علیها السلام را ... 24
- ازدواج، تجارت، ابوطالب علیه السلام 25
- بیت 28
- بیت 28
- بیت 29
- بیت 29
- بیت 31
- بیت 32
- سفر بازرگانی رسول اکرم صلی الله علیه و آله 32
- بیت 33
- سفر شام 33
- بیت 33
- بیت 34
- بیت 35
- بیت 35
- بیت 36
- بیت 39
- بیت 40
- بیت 41
- بیت 42
- بیت 43
- مراجعت پیغمبر صلی الله علیه و آله از شام 47
- بیت 49
- بیت 50
- بیت 51
- بیت 52
- بیت 53
- بیت 54
- خواستاری بنی هاشم خدیجه علیها السلام را 54
- بیت 57
- خطبۀ ابوطالب علیه السلام 61
- بیت 62
- بیت 64
- بیت 66
- بیت 67
- عدد اولاد پیغمبر 67
- اشاره 69
- چکیده 69
- 5- ام المؤمنین خدیجه کبری علیها السلام 69
- کمال ایمان خدیجه کبری علیها السلام و پاره ای از شئونات خاصۀ او 75
- اطلاع خدیجه علیها السلام به احوال پیغمبر صلی الله علیه و آله از علمای یهود 79
- خواب دیدن خدیجه علیها السلام رسول خدا صلی الله علیه و آله را 80
- ورود اعمام النبی در خانۀ خدیجه علیها السلام به جهت سرمایه برای تجارت 81
- آمدن رسول خدا صلی الله علیه و آله به خانۀ خدیجه علیها السلام 83
- بار بستن رسول خدا صلی الله علیه و آله بر شتر در محضر خدیجه علیها السلام 84
- رفتن رسول خدا صلی الله علیه و آله به جانب شام برای تجارت 86
- نزول قافله به وادی الامواء و جریان سیل 88
- نزول قافله بر سر چاه و پر کردن ابوجهل آن چاه را 89
- رسیدن قافله به وادی ذبیان و قصۀ اژدها 89
- قصاید بنی هاشم در وادی ذبیان 90
- ایجاد نخلستان در وادی بی آب 92
- ورود قافله به شام و قصۀ سعید بن قمطور با رسول خدا صلی الله علیه و آله 96
- مراجعت رسول خدا صلی الله علیه و آله از سفر شام و دیدن خدیجه علیها السلام قبۀ نور را 98
- ورود رسول خدا صلی الله علیه و آله به خانۀ خدیجه علیها السلام و مکالمات ایشان 101
- وارد شدن صفیه بنت عبدالمطلب بر خدیجه علیها السلام برای تحقیق مطلب 105
- وارد شدن ورقه بر خدیجه علیها السلام و مکالمات ایشان در باب مزاوجت 106
- کیفیت عروسی خدیجۀ کبری علیها السلام 110
- سلام آوردن جبرئیل از جانب حق تعالی برای خدیجه علیها السلام 121
- حامله شدن خدیجه علیها السلام به فاطمۀ زهرا علیها السلام و مسئلت او از خدای تعالی 123
- اولاد ام المؤمنین خدیجۀ کبری علیها السلام 134
- وفات خدیجه کبری علیها السلام و آوردن کفن از جانب حق تعالی 138
- چکیده 140
- اشاره 140
- 6- حضرت خدیجه علیها السلام در دایره العارف بزرگ اسلامی 140
- کتابنامه 148
- چکیده 149
- 7- حضرت خدیجه علیها السلام در دانشنامۀ جهان اسلام 149
- اشاره 149
- کتابنامه 162
- 8- خدیجه علیها السلام در دایرهالمعارف تشیع 163
- چکیده 163
- اشاره 163
- کتابنامه 170
- اشاره 171
- چکیده 171
- 9- حضرت خدیجه علیها السلام در دانشنامۀ فاطمی 171
- فضایل و مناقب 184
- کتابنامه 192
- 10- خدیجه بنت خویلد علیها السلام در دایره المعارف صحابۀ پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 193
- چکیده 193
- اشاره 193
- اسلام آوردن خدیجه علیها السلام 197
- فضائل حضرت خدیجه علیها السلام 199
- علاقۀ پیامبر صلی الله علیه و آله به خدیجه علیها السلام 200
- فرزندان حضرت خدیجه علیها السلام 202
- درگذشت حضرت خدیجه علیها السلام 202
- حسادت عایشه به حضرت خدیجه علیها السلام 203
- وفات خدیجه علیها السلام 204
- کتابنامه 205
- چکیده 206
- نخستین و برترین همسر پیامبر صلی الله علیه و آله و اولین زن مسلمان 206
- 11- خدیجه بنت خویلد علیها السلام در دایره المعارف قرآن کریم 206
- اشاره 206
- خدیجه علیها السلام پیش از اسلام 207
- خدیجه علیها السلام و پیامبر صلی الله علیه و آله 209
- خدیجه علیها السلام و اسلام 212
- شأن و منزلت خدیجه علیها السلام 215
- شأن نزول برخی از آیات در بارۀ خدیجه علیها السلام 217
- کتابنامه 219
- چکیده 220
- 12- خدیجه علیها السلام در دایره المعارف اسلام و نقد آن 220
- اشاره 220
- کتابنامه 223
- اشاره 224
- مقدّمه 224
- اشکالات ساختاری 225
- اشکالات محتوایی 230
- 1. ازدواج های حضرت خدیجه علیها السلام پیش از ازدواج با پیامبر صلی الله علیه و آله 230
- 2. شریک تجاری پیامبر صلی الله علیه و آله 233
- 3- استقلال اقتصادی حضرت خدیجه علیها السلام 234
- 4. حمزه؛ وکیل پیامبر صلی الله علیه و آله در ازدواج 236
- 5. پیامبر صلی الله علیه و آله؛ مباشر حضرت خدیجه علیها السلام 237
- 6. علّت پیشنهاد ازدواج از سوی حضرت خدیجه علیها السلام 238
- 7- شخصیت دادن به حکیم بن حزام 240
- 8. نقش حضرت خدیجه علیها السلام در تأیید رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله 243
- 9- ثروت حضرت خدیجه علیها السلام در اختیار پیامبر صلی الله علیه و آله 249
- کتابنامه 252
- اشاره 253
- دو (زندگینامه و موضوعات خاص) 253
- اشاره 254
- چکیده 254
- 13- خدیجه علیها السلام قسمتی از پیامبری محمّد صلی الله علیه و آله بود 254
- در آخرین نگاه های خدیجه علیها السلام چه بود؟ 257
- کتابنامه 261
- 14- ازدواج با خدیجه علیها السلام 262
- اشاره 262
- چکیده 262
- ازدواج پیامبر صلی الله علیه و آله 265
- فرزندان رسول خدا صلی الله علیه و آله 269
- زَیْد بن حارثه 271
- ولادت فاطمه علیها السلام دختر پیامبر صلی الله علیه و آله 272
- کتابنامه 273
- چکیده 275
- 15- خدیجه علیها السلام ملکه اسلام 275
- اشاره 275
- با چه شرایطی باید ازدواج کرد؟ 276
- علل ظاهری و باطنی این ازدواج 278
- کیفیت خواستگاری خدیجه علیها السلام 280
- سن خدیجه علیها السلام 282
- کتابنامه 282
- 16- ازدواج حضرت خدیجه علیها السلام با پیامبر صلی الله علیه و آله 283
- اشاره 283
- چکیده 283
- داستان آشنایی پیامبر اکر صلی الله علیه و آله و خدیجه کبری علیها السلام 283
- ازدواج حضرت رسول صلی الله علیه و آله با خدیجۀ کبری علیها السلام به نقل از ابن اثیر 285
- داستان ازدواج پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به نقل از جواد فاضل 286
- ازدواج پیامبراکرم صلی الله علیه و آله و خدیجه کبری علیها السلام در تاریخ طبری 286
- داستان ازدواج و زندگی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و خدیجه علیها السلام به نقل از «اعیان الشیعه» 295
- داستان خدیجه کبری علیها السلام در کتاب ریاحین الشریعه 299
- معجزات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به نقل از «ریاحین الشریعه» 304
- کیفیت عروسی خدیجۀ کبری علیها السلام 307
- 17- حضرت خدیجه علیها السلام 310
- چکیده 310
- اشاره 310
- معرّفی خدیجه علیها السلام در چند سطر 310
- اسلام خدیجه علیها السلام 312
- در دورۀ رسالت 313
- سیرت خدیجه علیها السلام 315
- خدیجه علیها السلام در احادیث رسول گرامی صلی الله علیه و آله 317
- منزلت خدیجه علیها السلام نزد رسول گرامی صلی الله علیه و آله 322
- سخنان بزرگان و دانشمندان در بارۀ خدیجه علیها السلام 324
- کتابنامه 331
- چکیده 334
- 18- پرتوهایی از زندگانی بانو خدیجۀ کبری علیها السلام 334
- اشاره 334
- پدر 335
- خانواده 335
- مادر 336
- خواهران و برادران 336
- ولادت 336
- ویژگی های اخلاقی 337
- کنیه 337
- ایمان استوار به خدا 337
- نام گذاری 337
- ارادۀ قوی 338
- صبر 338
- پاک دامنی 338
- علاقه به تجارت 339
- سخاوت 339
- اشاره 340
- خدیجه علیها السلام در هاله ای از تکریم 340
- 2. خانۀ خدیجه علیها السلام در بهشت 341
- 1. تحیت خدای تعالی بر خدیجه علیها السلام 341
- تکریم پیامبر صلی الله علیه و آله از خدیجه علیها السلام 342
- افتخار امام حسن علیه السلام به جدۀ خویش 344
- ستایش ابوطالب علیه السلام از خدیجه علیها السلام 344
- افتخار امام زین العابدین علیه السلام 345
- افتخار امام حسین علیه السلام به جدّۀ خویش 345
- امام حسن عسکری علیه السلام 346
- جلوه هایی از زندگی جاهلی 346
- بت پرستی 347
- بزرگ مردانی که بت ها را نپذیرفتند 348
- شکستن بت ها از سوی رسول خدا صلی الله علیه و آله 352
- زنده به گور کردن دختران 353
- زندگی اقتصادی 354
- کرنش و فرمان برداری 355
- بی سوادی 356
- حلف الفضول 356
- دارالندوه 357
- تجارت و وصلت 357
- تجارت رسول خدا صلی الله علیه و آله با دارایی خدیجه علیها السلام 358
- خواستگاری خدیجه علیها السلام از پیامبر صلی الله علیه و آله 359
- تحسین خدیجه علیها السلام از پیامبر صلی الله علیه و آله 359
- خطبۀ ابوطالب علیه السلام 360
- تحلیل خطبۀ ابوطالب علیه السلام 361
- سن پیامبر صلی الله علیه و آله 362
- سن خدیجه علیها السلام 362
- خدیجه علیها السلام و بخشیدن اموالش به رسول خدا صلی الله علیه و آله 364
- ازدواج نکردن خدیجه علیها السلام با کسی غیر از پیامبر صلی الله علیه و آله 364
- فرزندان خدیجه علیها السلام 365
- 1. قاسم 365
- اشاره 365
- 2. عبد اللّه 366
- 4. طاهر 367
- 3. طیب 367
- 5. فاطمۀ زهرا علیها السلام 368
- اشاره 368
- ولادت فاطمه علیها السلام 368
- القاب 368
- کنیه ها 369
- شباهت فاطمۀ زهرا علیها السلام به رسول خدا صلی الله علیه و آله 370
- فضیلت فاطمه علیها السلام در احادیث رسول خدا صلی الله علیه و آله 371
- فاطمه علیها السلام در روزگار حیات پدر 373
- پس از وفات پدر 374
- به سوی بهشت برین 376
- 6. زینب 378
- 7. رقیه 380
- اشاره 381
- 8. ام کلثوم 381
- علت وفات ام کلثوم 382
- کتابنامه 383
- چکیده 389
- یک. ازدواج با خدیجه علیها السلام 389
- اشاره 389
- 19- حضرت خدیجه علیها السلام 389
- انگیزۀ این ازدواج فرخنده 391
- سفر تجارتی رسول خدا صلی الله علیه و آله برای خدیجه علیها السلام 393
- نقد و بررسی این داستان 397
- مراسم عقد و ازدواج 403
- خطبۀ عقد 404
- یک اشتباه تاریخی دیگر 404
- مهریه چقدر بود و چه کسی پرداخت؟ 406
- فرزندان رسول خدا صلی الله علیه و آله از خدیجه علیها السلام 409
- شمّه ای از فضایل خدیجه علیها السلام 411
- کتابنامه 414
- چکیده 415
- 20- خدیجه علیها السلام در خانۀ پیامبر صلی الله علیه و آله 415
- اشاره 415
- سفر دوم به شام 416
- ازدواج پیامبر صلی الله علیه و آله با خدیجه علیها السلام 417
- خطبۀ ابوطالب علیه السلام 420
- نگاهی به سخنان ابوطالب علیه السلام 421
- دین رایج 421
- پاسخ 422
- کابین خدیجه علیها السلام 423
- سن خدیجه علیها السلام به هنگام ازدواج 424
- یتیم قریش؛ دروغی مفتضح 427
- آیا پیامبر صلی الله علیه و آله با خدیجه علیها السلام به طمع ثروتش ازدواج کرد 429
- خدیجه علیها السلام، نمونۀ برتر 430
- خدیجه علیها السلام میان زنان قریش 430
- آیا دو همسرِ عثمان، دختران پیامبرند 435
- آیا زینب دختر رسول خدا صلی الله علیه و آله است، یا ربیبۀ او؟ 437
- خویشاوندی هند بن ابی هاله با امام حسن علیه السلام از ناحیۀ مادر 440
- رقبای علی علیه السلام 440
- کتابنامه 442
به هنگام شهادت علیه السلام6 سال داشته باشد؛ اما این را هیچ کسی قائل نشده است. پس ما نه گفتۀ مغلطای را می پذیریم و نه قول کسانی را که می گویند علی علیه السلام ضامن مهریه شد؛ به دلیلِ مطالبی که در تاریخ ولادت علی علیه السلام خواهد آمد. می گوییم: ابوهلال عسکری آورده است: «وقتی گفته شد چه کسی مهریه را می پردازد، علی علیه السلام _ در حالی که کودک بود _ گفت: پدرم. وقتی خبر به ابوطالب علیه السلام رسید گفت: پدر و مادرم فدایش باد.»(1)
چه بسا بتوان این سخن را تقریب به ذهن کرد. البته اگر معتبر بدانیم آنچه که گفته می شود که علی علیه السلام ده یا پانزده، یا شانزده، بلکه 2 علیها السلام سال قبل از بعثت، به دنیا آمده _ حسبِ بعضی از اقوال نادر _ و سپس این نظریه ها را ضمیمه کنیم با اقوالی که بیان می دارد، ازدواج پیامبر صلی الله علیه و آله با خدیجه علیها السلام در سن سی سالگیِ حضرت، یعنی ده سال قبل از بعثت یعنی سال ولادت علی علیه السلام بوده است یا در سنِ علیها السلام علیه السلام سالگی _ چنان که از «ابن جُریح»(2) نقل است _ یعنی، سه سال پیش از بعثت و گفته شده است که ازدواج او با خدیجه علیها السلام پنج سال قبل از بعثت بوده است.(3)
در مورد مقدار مهریه گفته شده که بیست شتر جوان بوده است. قول دیگر دوازده و نیم «اوقیه» یعنی معادل پانصد درهم می داند. نظریه های دیگری نیز وجود دارد.(4)
سن خدیجه علیها السلام به هنگام ازدواج
1- . عسکری، حسن بن عبداللّه بن سهل، الأوائل، ج 1، ص 161.
2- . دیار بکری، حسین بن محمّد، تاریخ الخمیس، ج 1، ص 264؛ هیثمی، علی بن ابی بکر، مجمع الزوائد و منبع الف_وائد، ج 9، ص 219. برخی از اقوال در التبیین فی أنساب القرشیین، ص 62 بیان شده است؛ ابن واضح یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 20؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، مختصر تاریخ دمشق، ج 2، ص 275، گفته شده: او در سن سی سالگی ازدواج کرد. همچنین در: ابن عبدالبر، یوسف بن عبداللّه ، الاستیعاب، (چاپ شده در پاورقی الإصابه)، ج 4، ص 288؛ مغلطای بن قلیچ، اعلاء الدین ابوعبداللّه، سیره مغلطای، ص 12. مشابه آن در: قسطلانی، احمد بن محمد، المواهب اللدنیه، ج 1، ص 38 و 202؛ سهیلی، عبدالرّحمان بن عبد اللّه، الروض الانف فی شرح السیره النبویه لابن هشام، ج 1، ص 216.
3- . عسکری، حسن بن عبداللّه بن سهل، الأوائل، ج 1، ص 161.
4- . حلبی، علی بن برهان، السیره الحلبیه، ج 1، ص 138 _ 139.