خویشتن پنهان: شرح ده نکته ازمعرفت نفس صفحه 278

جلسه دهم: نفس ناطقه و معنی برزخ و عذاب قبر

اشاره

بسم الله الرحمن الرحیم

قصد ما در مباحث معرفت نفس آن بود که بابی از معارف الهی گشوده شود و این در حالی است که هنوز طرح بسیاری از مطالب مانده است. ولی اگر باب این علم در ذهن عزیزان باز شود، خود شما دائماً صحیفه ی جان خود را مطالعه می فرمائید و مطالب ارزنده ای را در آن می یابید. ممکن بود قبل از معرفت نفس نکاتی را در صحیفه ی جان خود می یافتید ولی پیام آن معانی را نمی فهمیدید و بدون تدبّر بر روی آن نکات از آن ها می گذشتید. در بعضی حالات به هنگام نماز شب احوالاتی به شما رجوع می کرد که چون آن احوالات را نمی شناختید نمی توانستید حفظشان کنید، اگر کسی بتواند صحیفه ی جان خود را مطالعه کند و به آن نظر داشته باشد وقتی وارداتی به سراغ او می آید می تواند از طریق آن ها مسائل مهمی از معارف الهی را حل کند که هرگز در جای دیگر برایش حل نمی شود. اگر بخواهید در شرایطی قرار گیرید که در همه چیز به تعلیم از طریق دیگران محدود نباشید، باید بتوانید خودتان کتاب خودتان شوید و خودتان را ورق بزنید. با معرفت نفس است که از تنهایی و خلوت و تفکر و نمازشب و ذکر، کارها برمی آید و آدم را جلو می برد.

نکته ی دهم تذکر خوبی است برای یافتن افقی که خود را پس از مرگ در آن می یابیم. در این نکته عرض می کنیم:

همچنان که «نفس» باطنِ «تن» است، «عالَم برزخ» باطنِ «عالَم ماده» است. و در هنگام مرگِ انسان، زمینْ «قبرِ تن» و برزخْ «قبرِ من یا نفس» خواهدبود.