شناخت نامه حضرت خدیجه علیها السلام جلد 2 صفحه 183

دیگر، خداوند موریانه ها را مأمور ساخت تا این پیمانه نامه را به جز کلمۀ «اللّه» بخورند. بدین ترتیب نقشۀ آنان نیز نقش بر آب شد و عده ای از سرشناسان مکه تصمیم گرفتند دست از محاصره بردارند و راه بازگشت رسول خدا(صلی الله علیه و آله) و یارانش را به مکه و خانه هایشان بازگذارند.

عام الأحزان یا سال غم ها و دردها

دست تقدیر، سرنوشت دعوت اسلامی را این گونه پیش می آورد که پیامبر(صلی الله علیه و آله) در سال دهم بعثت عموی گرامی اش ابوطالب علیه السلام را، که نیرومندترین مددکار دعوت و برترین شخصیتی بود که در قبال حملات و سخت گیری های قریش می ایستاد و از رسالت پیامبر(صلی الله علیه و آله) دفاع می کرد، از دست بدهد و بعد از وی به فاصلۀ چند روز یا چند ماه _ بر حسب اختلاف روایات(1) _ مواجه با فقدان صمیمی ترین یار زندگی اش، خدیجه علیها السلام گردد.

خدیجه ای که از آغاز بعثت و هنگامی که پیامبر(صلی الله علیه و آله) مسئله وحی را برای او بازگو کرد، به وی صادقانه گروید و در راه این ایمان، تمامی دارایی و راحتی و رفاهش را بذل کرد و پیوسته تا واپسین دم زندگی و آخرین نفس نیز آن چه در امکان داشت، نثار پیامبر(صلی الله علیه و آله) و گسترش اسلام کرد.

این دو ضایعۀ غم انگیز در این سال، بر پیامبر(صلی الله علیه و آله) سخت گران آمد و حضرتش را در اندوهی ژرف فرو برد. به مکه خیره شد. آن را از فقدان عموی مهربان و سرپرست حمایت گرش تیره و تار دید. به خانه اش روی آورد. آن را نیز از یار وفادار و شریک بذل و بخشش ها و فداکاری هایش خالی دید.

ابوطالب علیه السلام و خدیجه علیها السلام وقتی درمی گذرند که اسلام مراحل بسیاری از پیشرفت را پشت سر گذارده است. سر از دیواره های مکه بر آورده و نورش را به تمامی منطقۀ حجاز و حتی سرزمین های دوردست نیز تابانیده است.

در هر کوی و برزنی و نشست و برخاستی، سخن ها بر گرد اسلام و محمّد(صلی الله علیه و آله) دور می زند.