شناخت نامه حضرت خدیجه علیها السلام جلد 2 صفحه 353

(شامخ و ارجمند) یاد شده است.(1)

کنیۀ او به واسطۀ پسرش هند، ام هند می باشد.(2) از دوران کودکی و نوجوانی او تا هنگام ازدواج با پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و حتی بعد از آن، اطلاعات اندکی در دست است و بخشی از اخبار تاریخی در بارۀ احوال ایشان نیز دستخوش دخل و تصرف قصه پردازان شده و با اسرائیلیات درهم آمیخته است.

همسران خدیجه علیها السلام

بر اساس اغلب منابع، وی قبل از ازدواج با حضرت محمّد(صلی الله علیه و آله)، دو بار ازدواج کرده است، ولی در ترتیب این ازدواج ها اختلاف هست.(3) برخی نیز به استناد شواهدی، ازدوادج های خدیجه علیها السلام پیش از وصلت با پیامبر(صلی الله علیه و آله) را رد کرده اند.(4) این قول قابل قبول نیست و ممکن است از نظر عاطفی وارد تاریخ شده باشد.

طبق منابع، وی نخست با عُتَیِّق بن عائذ بن عبد اللّه بن عمر بن مخزوم ازدواج کرد که از او صاحب یک دختر شد. پس از مرگ عتیق به همسری ابوهاله نبَّاش بن زُراره از بنی عمرو بن تمیم که از هم پیمانان بنوعبدالدّار بود، درآمد.(5)

خدیجه علیها السلام از ابوهاله، صاحب پسرانی به نام های حارث، هند،(6) طاهر و هاله(7) و دختری به

1- . ر. ک: مامقانی، عبداللّه بن محمّدحسن، تنقیح المقال فی احوال الرجال، ج 3، ص 77؛ مجلسی، محمّدباقر، بحار الأنوار، ج 21، ص 352.
2- . ابن سعد واقدی، ابوعبداللّه محمّد، الطبقات الکبری، ج 8، ص 11 و 15.
3- . ر. ک: ابن عبدالبر، یوسف بن عبداللّه ، الاستیعاب، ج 4، ص 1817؛ طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ج 1، ص 274؛ محب الدین طبری، أحمد بن عبداللّه، السّمط الثمین فی مناقب أمّهات المؤمنین، ص 11؛ دمیاطی، عبدالمومن بن خلف، کتاب نساء رسول اللّه(صلی الله علیه و آله) واولاده ومن سالفه من قریش حلفائهم و غیرهم، ص 32.
4- . ر. ک: ابوالقاسم کوفی، علی بن احمد، الاستغاثه، ج 1، ص 64_70؛ ابن شهرآشوب، محمّد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج 1، ص 138؛ عاملی، سید جعفر مرتضی، الصحیح من سیره النبی الاعظم، ج 2، ص 121 _ 129.
5- . ر.ک: ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج 3، ص 190؛ سلوی بالحاج صالح، دثّرینی ... یا خدیجه، ص 29_ 30. نیز ابن سعد واقدی در طبقات الکبری، ج 8، ص 14_15 ترتیب ازدواج ها را برعکس ذکر کرده است.
6- . ر.ک: ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج 1، ص 279؛ ابن سعد واقدی، ابوعبداللّه محمّد، الطبقات الکبری، ج 8، ص 15؛ ابن حزم اندلسی، علی بن احمد، جوامع السیره النبویه، ص 32؛ دمیاطی، عبدالمومن بن خلف، کتاب نساء رسول اللّه(صلی الله علیه و آله) واولاده ومن سالفه من قریش حلفائهم و غیرهم، ص 31.
7- . ر. ک: ابن کلبی، هشام بن محمد، جمهره النسب، ج 1، ص 279؛ سهیلی، عبدالرّحمان بن عبد اللّه،Ñ Ø الروض الانف فی شرح السیره النبویه لابن هشام، ج 2، ص 246.