شناخت نامه حضرت خدیجه علیها السلام جلد 2 صفحه 392

«فاطمه نام») بود که انتساب به آنان مایۀ مباهات پیامبر(صلی الله علیه و آله) و اهل بیت: بوده است.(1)

دایی حضرت خدیجه علیها السلام عبد اللّه بن زائد مشهور به ابن ام مکتوم(2) اولین مهاجر مدینه پیش از هجرت پیامبر(صلی الله علیه و آله) و مسلمانان به آن شهر است(3) که برای تبلیغ اسلام راهی یثرب شد(4) و پس از هجرت پیامبر(صلی الله علیه و آله) مؤذن پیامبر(صلی الله علیه و آله)، جانشین حضرت و امام جماعت مسلمین در جنگ ها بوده است.(5)

یگانه پرست دوران

مسلمانان بر این که خدیجه علیها السلام اولین بانوی مسلمان است، اتفاق دارند.(6) اما این بدان معنا نیست که پیش از ظهور اسلام، مشرک و یا کافر بوده است. کسانی چون عبدالمطلب، ابوطالب علیه السلام و خدیجه علیها السلام قبل از ظهور اسلام نیز به خدای یگانه ایمان داشتند.(7)

به باور شیعه در دوران فترت رسل _ دوران پس از حضرت عیسی7 تا بعثت پیامبر(صلی الله علیه و آله) _

انبیای الهی وجود داشته و پنهان و ترسان به ترویج دین خدا و آخرین پیامبر می پرداختند.(8) ورقه بن نوفل را از

1- . ر. ک: پیامبر(صلی الله علیه و آله) در معرفی خود، انتساب به فواطم را یادآور می شد (ر. ک: بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج 1، ص 532) و نیز امام حسین7 و محمّد بن حنفیه در مناظره با عایشه این گونه بوده اند. (کلینی، ابو جعفر محمّد بن یعقوب، الکافی، ج 1، ص 303)
2- . ابن عبدالبر و سمعانی نام او را عبداللّه (دایی خدیجه) دانسته اند (ابن عبدالبر، یوسف بن عبداللّه ، الاستیعاب، ج 3، ص 997؛ ابو سعد سمعانی، عبدالکریم بن محمد، الانساب، ج 1، ص 315)، اما غالیان اهل حدیث نام او را عمرو دانسته اند؛ زبیریان تکاپوی بسیاری داشته اند تا ایشان را فرزند قیس و پسردایی حضرت خدیجه علیها السلام معرفی کنند. (ر. ک: ابن عبدالبر، یوسف بن عبداللّه ، الاستیعاب، ج 3، ص 997)
3- . ر. ک: بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج 11، ص 24.
4- . ر. ک: ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابه فی تمییز الصحابه، ج 4، ص 495.
5- . ر. ک: ابن قتیبه دینوری، عبداللّه بن مسلم، المعارف، ص 290.
6- . ر. ک: ذهبی، شمس الدین محمّد بن احمد، سیر اعلام النبلاء، ج 2، ص 115.
7- . این مطلب را غیر شیعیان نیز نقل کرده اند. ر. ک: ابن ولید، علی بن محمّد، تاج العقائد، ص 51.
8- . ر. ک: شیخ صدوق، محمّد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، ج 2، ص 659. اسناد متعدد تاریخی عامه و خاصه نشان می دهد. فضای خاورمیانه در دوران ظهور پیامبر(صلی الله علیه و آله) دو قطبی و متشکل از یکتاپرستان و مشرکان بوده است. در حالی که در منابع تاریخی وابسته، تلاش بسیاری شده تا این دوران سیاه، با خاکستری نشان داده شود. شوربختانه این مطلب به غلط شهرت یافته است. شاید یکی از دلایل تکاپوی غالیان اهل سنت و منابع وابسته، کاستن از ارزش ایمان برخی از صحابه راستین پیامبر(صلی الله علیه و آله) و تطهیر چهره برخی دیگر از صحابه باشد!