شناخت نامه حضرت خدیجه علیها السلام جلد 2 صفحه 396

در چنین دورانی که زنان یکتاپرست، پارسا و پاک دامن بودند، حضرت خدیجه علیها السلام که زیباترین دختر روزگار بود در آزرم و پاک دامنی نیز سرآمد یکتاپرستان روزگار خود بود. خدیجه علیها السلام در پاکی و عفت زبانزد بود(1) و به طاهرۀ دختر خویلد شهرت داشت.(2) ایشان پیش از ظهور اسلام _ و نزول آیۀ حجاب _ با مردان بیگانه از پشت پرده سخن می گفت، (3) پس از ظهور اسلام نیز هنگام نمازگزاردن با پیامبر(صلی الله علیه و آله) در مسجدالحرام زیبایی های(4) خود را می پوشاند.(5)

سرآمد در دانش و خرد

یکتاپرستان طبقه بافرهنگ جامعه، آشنا به خواندن و نوشتن، آگاه از جریان های فکری روزگار خود، اهل مطالعه و خرید کتاب و ارتباط با اندیشمندان و دین شناسان بودند.(6)

خدیجه علیها السلام نیز چنین بود و در خرد، یگانه روزگاران خود بود. خدیجه علیها السلام را در تدبیر، تنها با سلمی، همسر هاشم، جد پیامبر(صلی الله علیه و آله) که در جایگاه بالایی از عقل و تدبیر و حلم بود، قابل قیاس دانسته اند.(7)

پیامبر(صلی الله علیه و آله) _ که خود عقل کل بود _ در تمام کارها با خدیجه علیها السلام مشورت می کرد.(8)

اما از دانش خدیجه علیها السلام که 25 سال همدم و هم نشین پیامبر(صلی الله علیه و آله) و بهترین گواه سیرۀ حضرت بوده، جز یک روایت مرسل(9) _ که مضمون قابل تردیدی دارد _ از ایشان نقل نشده است، در حالی که حولاء دوست او، یکی از صحابه دانشمند، دانا به شریعت و ملجأ پرسش های

1- . ر. ک: ابن عبدالبر، یوسف بن عبداللّه، الاستیعاب، ج 4، ص 1817.
2- . ر. ک: ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج 3، ص 131.
3- . ر. ک: بکری، ابوالحسن احمد بن عبداللّه، الانوار فی مولد النبی محمّد(صلی الله علیه و آله)، ص 250 و 252.
4- . در فقه اسلامی پوشش زن زمانی کامل است که اعضای بدن _ جز قرص صورت و دست ها تا مچ _ و نیز زینت هایی که آشکار بودن آنها نظر نامحرم را جلب می کند، بپوشاند.
5- . ر. ک: ابن ابی الحدید، عزالدین اب_و ح_امد ، شرح نهج البلاغه، ج 13، ص 225.
6- . علی، جواد، المفصل فی تاریخ العرب قبل الاسلام، ج 12، ص 32، 34 و ج 15، ص 108.
7- . ر. ک: مسعودی، علی بن حسین، اثبات الوصیه، ص 102.
8- . ر. ک: سبط ابن جوزی، شمس الدین یوسف بن قزاوغلی ، تذکره الخواصّ، ص 272.
9- . ابو یعلی، احمد بن علی تمیمی موصلی، مسند ابی یعلی، ج 12، ص 504_505؛ هیثمی، علی بن ابی بکر، مجمع الزوائد و منبع الف_وائد، ج 7، ص 217_218.