شناخت نامه حضرت خدیجه علیها السلام جلد 2 صفحه 414

می خواند و از ما می خواهد 360 بت خود را رها کنیم و تنها یک خدا را بپرستیم؟!»(1)

خدیجه علیها السلام بر جان پیامبر(صلی الله علیه و آله) و علی علیه السلام بیمناک بود. روزی نزد ابوطالب علیه السلام

آمده و نگرانی خود را به او گفت. ابوطالب3 به پیامبر(صلی الله علیه و آله) گفت: «می دانم خداوند پشتیبان این دین است، اما از مشرکان بر شما بیم دارم که نسبت به شما حسادت می ورزند و آنچه شما آنان را به آن می خوانید بر ایشان گران است.» پیامبر(صلی الله علیه و آله) فرمود: «جبرئیل مرا خبر داده که به زودی بر آنان مسلط می شوم و آنان از روی میل یا ناگزیر تسلیم خواهند شد.» ابوطالب علیه السلام شادمان نزد خدیجه علیها السلام آمده و او را به این بشارت مسرور ساخت. خدیجه علیها السلام بسیار شادمان شد و یقین کرد که آن دو در پناه خداوند از گزند آسیب ها محفوظ خواهند بود.(2)

تحریم اقتصادی و اجتماعی

در سال ششم بعثت، مشرکان هم سوگند شده و پیمانی را مهر کردند که بنی هاشم را در تنگنای شدید اقتصادی و اجتماعی قرار دهند و آنان را وادار کنند پیامبر(صلی الله علیه و آله) را به مشرکان واگذارند، تا او را بکشند.(3)

مفاد پیمان نامه آن بود که نه از بنی هاشم زن بگیرند نه به آنها زن بدهند، نه چیزی به

آنان بفروشند، نه چیزی از آنان بخرند، نه با آنان رفت و آمد داشته باشند و نه با آنان سخن بگویند.(4)

این تحریم ها(5) اول ماه محرم آغاز شد.(6) آنان از شدت گرسنگی در انتظار مرگ بودند(7) و

1- . همان، ص 40.
2- . خصیبی، حسین بن حمدان، الهدایه الکبری، ص 65.
3- . ابن واضح یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب، تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 31.
4- . ابن سعد واقدی، ابوعبداللّه محمّد،الطبقات الکبری، ج 1، ص 148.
5- . از این تحریم ها با عنوان محاصرۀ شعب ابی طالب یاد می شود. در تعیین دقیق محل شعب دست کم سه نظریه وجود دارد. برابر اسناد معتبر تاریخی شعب ابی طالب که محل سکونت بنی هاشم و تولد پیامبر(صلی الله علیه و آله) بوده در برابر کعبه و مابین مسجدالحرام و مسعی بوده است. این محله با توسعه مسجدالحرام، به ویژه در زمان مهدی عباسی(م 169ق) داخل مسجدالحرام قرار گرفته از میان رفته است. (واقدی، محمّد بن عمر، المغازی، ج 2، ص 829؛ ازرقی، محمد بن عبداللّه، اخبار مکّه و ما جاء فیها من الأثار، ج 2، ص 234؛ فاکهی، محمّد بن اسحاق، اخبار مکه، ج 3، ص 241_ 247. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، ج 1، ص 356. بلاذری، احمد بن یحیی، معالم مکه التاریخیه والاثریه، ص 145) از این رو، محاصرۀ شعب، اجتماعی و اقتصادی، نه جغرافیایی، بوده است.(جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، ص 105، 126 و 149_151 و امیرعلی، تاریخ سیاسی اسلام، ج 1، ص 359)
6- . ابن سعد واقدی، ابوعبداللّه محمّد،الطبقات الکبری، ج 1، ص 163.
7- . ابن ابی الحدید، عزالدین اب_و ح_امد ، شرح نهج البلاغه، ج 13، ص 254.