- چکیده 1
- اولین زن م_سلمان 2
- ت_بلیغات دی_نی ح_ضرت خدیجه(علیها السلام) 4
- جریان انذار عشیره 7
- نقش حضرت خدیجه(علیها السلام) در شعب ابی طالب 8
- حضرت خدیجه(علیها السلام) در بستر بیماری 9
- وصیت نامۀ حضرت خدیجه(علیها السلام) 10
- رح_لت جانسوز امّ المؤمنین 11
- تکریم اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) از حضرت خدیجه(علیها السلام) 12
- اف_تخار و اکرام ائمّه: نسبت به حضرت خدیجه(علیها السلام) 12
- کتابنامه 14
- ولادت خدیجه (علیها السلام) 17
- اشاره 17
- چکیده 17
- خاندان خدیجه (علیها السلام) 18
- خدیجه (علیها السلام) پیش از ازدواج با محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) 19
- محبوبه بی نظیر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) 21
- والایی خدیجه (علیها السلام) 23
- معیارهای ارزشی خدیجه (علیها السلام) در انتخاب محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) 24
- گذشت مالی خدیجه (علیها السلام) و حمایت اجتماعی وی از حضرت محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) 25
- فرزندان خدیجه (علیها السلام) 27
- مرگ خدیجه (علیها السلام) 29
- کتابنامه 30
- اشاره 32
- چکیده 32
- 1. فضائل اخلاقی و علمی 34
- 2 . پرورش فرزندان صالح 36
- 3. توجه به نیازهای عاطفی و خواسته های فرزندان 38
- 4 . رعایت آیین شوهرداری 39
- اشاره 39
- ب _ طرح غیرمستقیم خواسته ها 40
- الف _ ابراز محبت 40
- 5. برترین معیارهای انتخاب همسر 43
- کتابنامه 44
- چکیده 46
- اشاره 46
- عفاف در قرآن 47
- راب_طۀ عفاف و حجاب 48
- ارت_باط ع_فاف و غیرت 49
- اشاره 50
- حضرت خدیجه (علیها السلام)، الگوی عفاف 50
- الف _ مظهر عفاف در خانواده 51
- ج _ تربیت فرزندان عفیف 52
- ب _ عفاف معیار انتخاب 52
- د _ پاسدار حریم حیا 53
- ه _ در اوج ح_یا و ع_فاف 54
- ز _ عفّت خدیجه (علیها السلام) از منظر اهل نظر 55
- کتابنامه 56
- چکیده 58
- اشاره 58
- علایم نبوت در سفر تجارت 60
- زمینۀ ازدواج با رسول خدا (صلی الله و آله وسلم) 60
- عشق سرشار خدیجه (علیها السلام) به محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) 61
- محبت و علاقه دو جانبه 62
- ادب خدیجه (علیها السلام) در برابر رسول خدا (صلی الله و آله وسلم) 63
- قدردانی رسول خدا (صلی الله و آله وسلم) از خدیجه (علیها السلام) 65
- کتابنامه 67
- اشاره 68
- چکیده 68
- 1 . نسب حضرت خدیجه (علیها السلام) 69
- 2 .حضرت خدیجه (علیها السلام) در قرآن 69
- 3 . حضرت خدیجه (علیها السلام) نزد اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) 70
- 4 . سخنان اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در عظمت حضرت خدیجه (علیها السلام) 71
- 6 . ایمان حضرت خدیجه (علیها السلام) 72
- 5 . فضیلت خدیجه (علیها السلام) از زبان حضرت آدم7 72
- اشاره 73
- 7. ویژگی های حضرت خدیجه (علیها السلام) 73
- الف _ ایمان 73
- ب _ تدبیر عالمانه 74
- ج _ یگانه یاور اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) 74
- ز _ کفن مخصوص 75
- د _ قابله شدن چهار زن بهشتی برای او 75
- ه _ از بانوان برتر بهشتی 75
- و _ دعاها و باور راسخ به خدا 75
- ط _ رجعت پس از ظهور حضرت مهدی 76
- ح _ مقام حضرت خدیجه (علیها السلام) در بهشت 76
- 8 . علت نمونه بودن حضرت خدیجه (علیها السلام) 77
- کتابنامه 77
- اشاره 79
- چکیده 79
- عفاف و پاک دامنی 81
- هفت نکتۀ قرآنی در س_یرۀ ح_ضرت خ_دیجه طاهره 81
- اسلام و ایمان 82
- هجرت 83
- اقامۀ نماز 83
- ش_کیبایی و ث_بات قدم 84
- انفاق و بخشش 85
- کتابنامه 86
- اشاره 88
- چکیده 88
- مقام بسیار ارجمند خدیجه (علیها السلام) 89
- خدیجه (علیها السلام) همسر رسول خدا (صلی الله و آله وسلم) در دنیا و آخرت 93
- حضرت آسیه (علیها السلام) کیست؟ 94
- نگاهی به مقام آسیه (علیها السلام)، مریم (علیها السلام) و زهرا (علیها السلام) 94
- حضرت مریم (علیها السلام) کیست؟ 95
- حضرت زهرا (علیها السلام) کیست؟ 96
- ارتباط عمیق خدیجه (علیها السلام) با خداوند و اعتقاد نیرومند او 100
- خانۀ مبارک خدیجه (علیها السلام) 101
- یاد همیشگی اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) از خدیجه (علیها السلام) 102
- تمجید پیاپی اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) از خدیجه (علیها السلام) در طول یک ماه 105
- چشم اشکبار اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) با دیدن گردنبند خدیجه (علیها السلام) 107
- فدک به جای مهریۀ خدیجه (علیها السلام) 108
- خدیجه (علیها السلام) در آیینۀ معراج اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) 110
- 2. پیوند مقدّس اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) با خدیجه (علیها السلام) پس از معراج 111
- 1. سلام خدا بر خدیجه (علیها السلام) 111
- 3. سرچشمۀ شگفت انگیز ولادت حضرت زهرا (علیها السلام) از خدیجه (علیها السلام) 112
- پاسخ به یک سؤال 115
- کناره گیری چهل روز اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) از خدیجه (علیها السلام) 116
- خاطرۀ شب ملاقات با اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)، از زبان خدیجه (علیها السلام) 118
- ولادت حضرت زهرا (علیها السلام) و احترام بانوان بزرگ از خدیجه (علیها السلام) 119
- تسلّی خاطر فاطمه (علیها السلام) در رحم مادر، به مادرش در ماجرای شقّ القمر 121
- اشاره 127
- چکیده 127
- ام ک_لثوم و رقیه 131
- ف_اطمۀ زه_را3 132
- کتابنامه 133
- اشاره 135
- مقدمه 135
- چکیده 135
- 1. به یاد خدا بودن 136
- 2. شجاعت و کفایت 138
- 3. حیا و عفت 142
- 4. بخشندگی و سخاوت 144
- 6. صبر بر مشکلات 147
- 7. مهر و حق شناسی 148
- 8. ایجاد فضای پربرکت و معنوی در خانه 150
- 9. قدرت مدیریت 153
- 10. ابتکار و استقلال جویی 154
- 11. هدف داری و فداکاری 155
- 12. حق جویی و حق پذیری 156
- 13. درایت و خردمندی 157
- کتابنامه 158
- اشاره 162
- چکیده 162
- مقدمه 162
- اوضاع اجتماعی زنان در عصر جاهلی 163
- رویش ستاره 165
- فصل وصل 169
- قبل از طلوع وحی 170
- فرزندان خورشید 171
- رسالت غیرعلنی 172
- ایمان خدیجه (علیها السلام) 174
- اظهار اسلام 175
- 1. حمایت اجتماعی 176
- اشاره 176
- دعوت آشکار 176
- 2. حمایت های عملی و مالی 177
- به سوی معبود 177
- به یاد تو 179
- کتابنامه 180
- اشاره 184
- چکیده 184
- ضرورت بیان فضا ئل زنان شایسته 186
- اشاره 187
- ری_شۀ م_قامات و ف_ضائل خدیجه (علیها السلام) 187
- اشاره 189
- 1 . سلام خاص الهی 189
- الف _ مقام خدیجه (علیها السلام) در پیشگاه الهی 189
- 2 . فرستادگان ویژۀ الهی 190
- 3 . کفن بهشتی 191
- 4. در قصری از بهشت 191
- ب _ م_نزلت خدیجه (علیها السلام) در نزد پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) 192
- اشاره 192
- 1 . یاد خدیجه (علیها السلام) 193
- 2 . اظهار محبّت به دوستان خدیجه (علیها السلام) 194
- کتابنامه 195
- اشاره 196
- چکیده 196
- 1. نگرش ارزشی 198
- 3. تلاش برای جلب رضایت 200
- 2. احترام به شخصیت پیام_بر9 200
- 5. انفاق اموال 203
- 6. تحمل پذیری و ص_بر 204
- 7. ان_یس و غ_م زدای اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) 205
- 8. مجاهدت و دفاع از رسول خدا (صلی الله و آله وسلم) 206
- چکیده 210
- اشاره 210
- انسان ها از نظر منش و روش 210
- از امتیازات خدیجه (علیها السلام) 212
- 1. موهبت نواندیشی و نوگرایی 213
- اشاره 213
- ویژگی نواندیشی و نوگرایی خدیجه (علیها السلام) 214
- خدیجه (علیها السلام) در اندیشۀ جامعه و جهانی نو 215
- خاستگاه نواندیشی و نوگرایی خدیجه (علیها السلام) 216
- مایه های روشنفکری و نوگرایی خدیجه (علیها السلام) 217
- 2. قدرت مدیریت و ساماندهی 218
- 3. ابتکار و استقلال جویی 219
- 4. ویژگی هدف داری و فداکاری 220
- 5. ویژگی حق جویی و حق پذیری 221
- 6. درایت و خردمندی 222
- 7. پاک منشی و نجابت 223
- الف _ در دانش تعبیر خواب 224
- اشاره 224
- 8. بانوی دانش و بینش 224
- ب _ در شناخت ادیان و مذاهب 225
- ج _ بانوی روایت و درایت 226
- د _ بانوی ادب و هنر 227
- 9. گزینش تحسین برانگیز و تاریخ ساز 229
- اشاره 231
- الف _ پیشتازی در اسلام 231
- 10. پیشتازترین بانو در گرایش به حق و عدالت 231
- ب _ پیشگامی در ایمان 232
- ج _ پیشگامی در نماز 233
- د _ در بیعت برای حمایت از پیامبر آزادی 235
- امتیازات اسلام و ایمان خدیجه (علیها السلام) 236
- راز نواندیشی و پیشتازی او 237
- 11. همگامی با امیر7 در راه آزادی 238
- الف _ مربّی و مدافع لایق روزگار کودکی امام علی (علیه السلام) 238
- اشاره 238
- ب _ مهر وصف ناپذیر خدیجه (علیها السلام) به علی (علیه السلام) 239
- انگیزه های این مهر خالصانه 240
- ج _ همفکر امیر آزادی در دفاع از اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) و آیین او 241
- د _ نخستین بیعت کننده با امیر مؤمنان7 242
- 12. پرتوی از نیایش خدیجه (علیها السلام) 242
- 13. پرتوی از عبادت خدیجه (علیها السلام) 243
- 14. یار همراه اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) در راه رشد و نجات جامعه 245
- 15. نمونۀ حق شناسی و رعایت حقوق زیردستان 246
- 16. نمونه شجاعت و شهامت 247
- 17. ویژگی بخشندگی و بزرگ منشی 249
- پدیدۀ اسلام و پیشرفت شگفت آور آن 251
- راز این دگرگونی و پیشرفت 253
- کتابنامه 257
- اشاره 261
- چکیده 261
- الف _ آگاهی و اطلاعات 262
- ب _ شجاعت 265
- ج _ مدیریت 267
- د _ ولایت مداری 269
- یک. مربّی و مدافع علی (علیه السلام) 269
- اشاره 269
- دو. مهر وصف ناپذیر 270
- سه. ن_خستین بیعت کننده با علی (علیه السلام) 271
- م_حبّت بی نظیر 272
- کتابنامه 272
- چکیده 275
- اشاره 275
- ف_رازهایی از فضیلت های ح_ضرت خدیجه (علیها السلام) 278
- حضرت خدیجه (علیها السلام) از دید بزرگان 281
- کارآفرینی و اشتغال زایی 285
- نویدهای نورانی 289
- ایثار، مقاومت و بردباری حضرت خدیجه (علیها السلام) 292
- کتابنامه 298
- چکیده 302
- اشاره 302
- ضرورت بیان فضا ئل زنان شایسته 304
- ری_شۀ م_قامات و ف_ضائل خدیجه (علیها السلام) 305
- الف _ مقام خدیجه (علیها السلام) در پیشگاه الهی 307
- اشاره 307
- 1 . سلام خاص الهی 307
- 2 . فرستادگان ویژۀ الهی 308
- 4 . در قصری از بهشت 309
- 3 . کفن بهشتی 309
- اشاره 310
- ب _ م_نزلت خدیجه (علیها السلام) در نزد پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم) 310
- 1 . یاد خدیجه (علیها السلام) 311
- 2 . اظهار محبّت به دوستان خدیجه (علیها السلام) 312
- کتابنامه 313
- چکیده 314
- اشاره 314
- یاد خدیجه (علیها السلام) در خواستگاری حضرت زه_را3 318
- خدیجه (علیها السلام) در احادیث معراج نبی 319
- گفتار انبیای الهی ، ائمه و اصحاب صدر اسلام 319
- خدیجه (علیها السلام) در ادعیه ، زیارت نامه ها ، و واژگان مقدس 321
- خدیجه (علیها السلام) در کلام ان_دیشمندان و ب_زرگان معاصر 322
- کتابنامه 323
- اشاره 325
- چکیده 325
- 2 . ام المؤمنین حضرت أمّ سلمه 326
- 1 . حضرت ابوطالب (علیه السلام) 326
- 3. حضرت اسماء3 326
- 6 . علی بن عیسی اربلی 327
- 4. حضرت صفیّه 327
- 5. حضرت محمّد بن عبد اللّه بن حسن 327
- 7 . علامه ملا محمّدباقر مجلسی 328
- 8 . ابن شهرآشوب 329
- 10 . علامۀ مامقانی 330
- 9 . سیّد شرف الدّین 330
- 12 . عبد اللّه بن زبیر 331
- 11 . آیت اللّه خویی 331
- 14 . سُبکی 332
- 13 . قاضی نعمان مغربی 332
- 16 . ابن حجر عسقلانی 333
- 15 . محمّد بن احمد قُرطبی 333
- 17 . ابن مغازلی شافعی 334
- 19 . فضل بن روزبهان 334
- 18 . ابوبکر احمد بیهقی 334
- 20 . شمس الدّین ذهبی 335
- 21 . ابن کثیر دمشقی 335
- 24 . قندوزی حنفی 336
- 22 . تقی الدین احمد مقریزی 336
- 23 . ابن عبدالبرّ 336
- 25 . سبط بن جُوزی 336
- 26 . ابن اثیر 338
- 28 . حافظ عبدالعزیز جَنابذی حنبلی 338
- 27 . ابن هشام 338
- 30 . دکتر موسی شاهین لاشین 339
- 29 . زینب بنت علی فواز عاملی 339
- 31 . شیخ عبد اللّه علایلی 340
- 32 . عبدالعزیز شناوی 340
- 34 . قدریّه حسین 341
- 36 . دکتر علی ابراهیم حسن 341
- 35 . بانو سنیّه قراعه 341
- 33 . عمر ابونصر 341
- 38 . سیّد احمد سایح 342
- 37 . عمررضا کحّاله 342
- 39 . بانو عایشه بنت الشّاطی 343
- 40 . محمّدعلی قطب 344
- 41 . احمد خلیل جمعه 346
- 42 . سلیمان کتّانی 348
- کتابنامه 348
- شیوه های شایسته در تجارت و اشتغال زایی 352
- اشاره 352
- چکیده 352
- خانۀ خدیجه (علیها السلام) 357
- کتابنامه 363
- چکیده 365
- اشاره 365
- اشاره 366
- مناسبات اقتصادی خدیجه (علیها السلام) با پیامبر 9 366
- الف _ اج_اره 367
- ب _ مضاربه 369
- ج _ اج_اره و مضاربه 370
- میزان دستمزد 372
- اشاره 373
- 1 . ش_ام: 373
- محل تجارت 373
- 3 . حُباشَه: 374
- 2 . ب_ُصری: 374
- رخدادها و وقایع پیش آمده در سفرهای ب_ازرگانی 375
- 4 . جُرَش: 375
- نقد و بررسی 382
- ن_تیجه 387
- کتابنامه 388
- مقدمه 390
- اشاره 390
- چکیده 390
- خدیجه (علیها السلام) نماد اصالت ب_خشی اس_لام ب_ه زن 391
- نقش حمایتی خدیجه (علیها السلام) به عنوان ه_مسری ب_ی ب_دیل 393
- حمایت اقتصادی حضرت خدیجه (علیها السلام) 399
- نتیجه گیری 401
- کتابنامه 402
بعضی کاروانیان قریش می گفتند: بودن در جوار محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) بهتر از زیر چادر است؛ زیرا با وجود آن که ابر تنها بر سر پی_امبر س_ایه گ_سترانیده بود، ولی آنان به پیامبر پن_اه ب_رده و خ_ود را به او نزدیک می ساختند، و راحتی و آسایش آنان را دربر می گرفت.
وقتی بیگانگان به آن کاروان ها می پیوستند و ابر در جای دیگری دور از آنان در حرکت بود، می گفتند: ای_ن اب_ر ب_ه هر که نزدیک گردد [معلوم می شود که] او ف_رد بزرگ و ارج_مندی است و به کاروانیان می گفتند: به آن ابر بنگرید که نام مصاحب آن و رفیق ، همراه، همدم و برادر او را در آن می یابید؛ [و وقتی] کاروانیان به آن ابر ن_گاه م_ی کردند، این نوشته را بر آن می یافتند: لا اله الّا اللّه، محمّد رسول اللّه ، أیّدته بعلیّ سیّد الوص_یّین، و شرفته بآله الموالین له و لعلیّ و أولیائهما و المعادین لأعدائهما؛ فردی آن را می خواند و به دیگری که آن را به نیکویی می نوشت تفهیم می کرد و ک_سی ک_ه ب_ه خوبی نمی نوشت تنها آن را می خواند.»(1)
نقد و بررسی
نخست باید ب_ه ای_ن نکته اشاره گردد که سند هیچ یک از اخبار مطرح شده، معتبر و مورد وثوق نیست، به ویژه در مورد ت_فسیر ع_سکری7 باید توجه نمود که انتساب آن کتاب به امام7 ق_ابل ت_أمّل است؛ زیرا:
اوّلاً، برخی از واسطه هایی که این تفسیر را از امام7 نقل کرده اند، ضعیف، ن_اشناخته و ی_ا ش_ناخته هایی ساختگی هستند.(2)
1- . امام عسکری، التفسیر، ص 155، ش 77.
2- . در مقدمۀ این تفسیر دو طریق ذکر شده است که بیانگر آن است که نقل روایات مذکور به یکی از آن دو طریق بوده است. در طریق اول، راویانی همچون ابوالفضل شاذان بن جبرئیل بن اسماعیل قمی و محمّد بن احمد دوریستی قرار دارند، که مورد توثیق یا تضعیف رجال شناسان قرار نگرفته اند و از راویان مهمل به شمار می آیند؛ و محمّد بن شراهتک حسنی جرجانی و ابوجعفر مهتدی بن حارث حسینی از جمله راویان ناشناخته اند. دیگر از افراد این طریق، ابوالحسن محمّد بن قاسم استرآبادی خطیب است ، که ابن غضائری او را ضعیف و کذاب دانسته و این نکته را یادآور می شود که او در این تفسیر، احادیث جعلی و منکری را از سهل بن دیباجی و او به نقل از پدرش روایت کرده است. (خویی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج 18 ، ص 161 ، ش 11613) افزون بر آنچه گذشت، انقطاع سند نیز دلیل دیگری بر ضعف آن است ؛ یعنی واسطه هایی که میان محمّد بن قاسم استرآبادی و امام حسن عسکری 7 قرار دارند، مشخص نشده اند. در طریق دوم، علاوه بر برخی اشکالات طریق اول، راویان ناشناخته دیگری همچون محمّد بن علی بن محمّد بن جعفر دقّاق ، ابویعقوب یوسف بن محمّد بن زیاد و ابوالحسن علی بن محمّد سیار وجود دارد. بنا بر این، از آنچه گذشت نتیجه می شود که اساساً انتساب تفسیر یاد شده به امام عسکری7 صحیح نیست .