عرفان اسلامی جلد 9 صفحه 158

تفسیر سورۀ ناس

اشاره

[ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النّٰاسِ* مَلِکِ النّٰاسِ* إِلٰهِ النّٰاسِ ] (1).

بگو:پناه می برم به پروردگار مردم*[ به ] پادشاه مردم*[ به ] معبود مردم.

صفت عینی و حقیقی رب،عناصر و قوا و غرایز انسانی را ترکیب و تنظیم نموده و به کمال رشد و نمو رساند.

آن گاه با موهبت عقل فطری و اختیار که نماینده و نمونۀ قدرت و اراده و مالکیت خداوند است او را مالک و متصرف در کشور وجود خود گرداند و همین که عقل به کمال رشد خود رسد و یکسر آزاد شود میدان کشمکش ها و جواذب قوای متضاد نفسانی با عقل،باز و گسترده تر می گردد،در این مرتبۀ رشد قوای عقلی و نفسانی باید شعاع دید و قدرت اختیار و ارادۀ انسانی نیز بازتر و نیرومندتر شود تا خود را از شروری که به وسیلۀ قوای نفسانی و مجاری آن به گناه و پستی و سقوط می کشاند برهاند.

آن صفت عینی و پرتو الوهیت است که در عقل رشد یافته،می تابد و آفاق و مبادی و نهایات را روشن می نماید و ارادۀ محکم ایمانی می بخشد و در مسیر الهام و وحی و طریق شریعت و تشریع پیش می برد و انسان باید خود را در پناه او بدارد.