عرفان اسلامی جلد 9 صفحه 176

1- 1)- فخرالدین عراقی.

وَ زَیَّنَ لَهُمُ الْخَطَلَ،فِعْلَ مَنْ قَدْ شَرِکَهُ الشَّیْطانُ فی سُلْطٰانِهِ،وَ نَطَقَ بِالْبٰاطِلِ عَلیٰ لِسٰانِهِ (1).

مردمی هستند که شیطان را تکیه گاه شؤون زندگی خود قرار دادند و شیطان هم آنان را در پلیدی و فریبندگی شرکای خود نمود،این موجود پلید در درون سینه های آنان تخم گذارد و جوجه درآورد حرکت کرد و تدریجاً در آغوش آنان نشست.

آن مطرود ازل و ابد با چشمان آنان می نگرد و با زبان هایشان سخن می گوید، نتیجه این شد که آنان را مرکبی برای راندن در لغزشگاه ها نمود و خطا و انحراف را در دیدگاه آنان بیاراست،در زندگی رفتار کسی را پیش گرفتند که شیطان او را در سلطۀ خود شریک نموده،باطل را از زبانش بیرون بیاورد.

سلطۀ شیطان

شارح«نهج البلاغه»علامۀ جعفری در توضیح این جملات می گوید (2):

درست است که کار شیطان اغوا و فریب دادن اولاد آدم است،ولی فعالیت او از آراستن خطاها و گناهان تجاوز نمی کند.

این موجود پلید هرگز مانند یک عامل جبری مردم را به بدبختی و سقوط نمی کشاند و چنان که در قرآن مجید آمده است:کار او وعده های دروغین و آرایش های بی اساس می باشد.

خداوند رحمان انسان ها را به وسیلۀ عقول و وجدان ها و پیامبران از اغواها و فریبکاری های شیطان برحذر داشته است،سه وسیلۀ مزبور قدرتی بیش از