عرفان اسلامی جلد 9 صفحه 27

قومی به میکده ز پی باده می روند*** ما را محبتت می و خمّار ما تویی

غفلت،ریشۀ امراض روحی

اشاره

چون انسان در وادی معرفت قدم بزند،یعنی معلّم زندگی خویش را انبیا و امامان و عالم واجد شرایط قرار دهد و آن معرفت را به عمل تبدیل کند،دست توفیق دستش را گرفته از دام هوا و هوس رهاییش دهد و نفس،او را در برابر حق تسلیم نموده از دام هر نوع غرور آزادش نماید،در این وقت است که از معامله آخرت به دنیا که بدترین و خسارت بارترین معامله است دوری جسته و به فرمودۀ حضرت صادق علیه السلام در ابتدای روایت باب غرور افضل را به ادنی معامله نمی کند.

امام صادق علیه السلام در دنبالۀ روایت می فرماید:

در نفس،خودبین مباش و بر خویش به دیدۀ عجب نظر مکن،چه بسا که به مال و ثروت و صحت و سلامتت مغرور شوی و از یاد مرگ و انتقال از این عالم به عالم دیگر غافل گردی که این غفلت ریشۀ بسیاری از امراض روحی و علّت بسیاری از گناهان و معاصی است.

و چه بسا که بر اثر بی خبری از خویش و اعجاب،نسبت به نفس و طول عمر و داشتن اولاد و یار و رفیق مغرور گشته و تصور کنی نجات و لذت و راحتی در داشتن اولاد و یار است،در حالی که این طور نیست چه بسیار مردمی که بر اثر اولاد و رفیق اهل جهنم شدند !

و بسا باشد که فریفته به حال و مال و آرزو گردی و به خاطر رسیدن به پاره ای از آمال و آرزوهایت گمان کنی به مقصود رسیده و سلوکت سلوک صادقانه بوده،در حالی که هر حالی و هر مالی و هر آرزویی آراسته به حقیقت نیست،مگر آن که