عرفان اسلامی جلد 11 صفحه 104

[ وَ هُوَ میزانُ کُلِّ عِلْمٍ وَ حِکْمَهٍ وَ أسٰاسُ کُلِّ طٰاعَهٍ مَقْبُولهٍ.

وَ التَّقْویٰ ماءٌ یَنْفَجِرُ مِنْ عَیْنِ الْمَعْرِفَهِ بِاللّهِ تَعالی،یَحْتاجُ الَیْهِ کُلُّ فَنٍّ مِنَ الْعِلْمِ وَ هُوَ لٰا یَحْتٰاجُ الّا الیٰ تَصْحیحِ الْمَعْرِفَهِ بِالْخُمُودِ تَحْتَ هَیْبَهِ اللّهِ وَ سُلْطٰانِهِ.وَ مَزیدُ التَّقْویٰ یَکُونُ مِنِ اطِّلاعِ اللّهِ تَعالی عَلیٰ سِرِّ الْعَبْدِ بِلُطْفِهِ.فَهٰذا اصْلُ کُلِّ حَقٍّ.

وَ امَّا الْبٰاطِلُ فَهُوَ مٰا یَقْطَعُکَ عَنِ اللّهِ یَتَّفِقُ عَلَیْهِ ایْضاً کُلُّ فَریقٍ فَاجْتَنِبْ عَنْهُ وَ افْرِدْ سِرَّکَ لِلّهِ تَعالی بِلٰا عَلٰاقَهٍ.

قالَ رَسُولُ اللّهِ صلی الله علیه و آله:اَصْدَقُ کَلِمَهٍ قٰالَتْهَا الْعَرَبُ کَلِمَهٌ قالَهٰا لَبیدٌ:اَلٰا کُلُّ شَیْ ءٍ مٰا سِوَی اللّهِ باطِلٌ وَ کُلُّ نَعیمٍ لا مَحٰالَهَ زائِلٌ ] (1)

تقوا،ترازوی علم و حکمت

تقوا میزان و ترازوی همۀ علم ها و حکمت هاست،یعنی علم و حکمت به تقوا سنجیده می شود،اگر صاحب علم و حکمت متقی و پرهیزکار است،علم او علم و حکمتش حکمت و باعث نجات او در جهان آخرت است.

اگر اهل تقوا و پرهیز نباشد نه علمش علم است و نه حکمتش حکمت،دانش و حکمتی که ملازم با تقوا نباشد نتیجه ای جز خسران آخرت و حرمان از رحمت واسعۀ الهی ندارد.