عرفان اسلامی جلد 12 صفحه 19

[ الْاِخْلاصُ یَجْمَعُ فَواضِلَ الْاَعْمالِ وَ هُوَ مَعْنیً مِفْتاحُهُ الْقَبولُ وَ تَوْقیعُهُ الرِّضا فَمَنْ تَقَبَّلَ اللّهُ مِنْهُ وَ رَضِیَ عَنْهُ فَهُوَ الْمُخْلِصُ وَ انْ قَلَّ عَمَلُهُ،وَ مَنْ لا یُتَقَبَّلْ مِنْهُ فَلَیْسَ بِمُخْلِصٍ وَ انْ کَثُرَ عَمَلُهُ اعْتِباراً بِآدَمَ علیه السلام وَ ابْلیسَ.وَ عَلامَهُ الْقَبولِ وجودُ الْاِسْتِقامَهِ بِبَذْلِ کُلِّ الْمَحابِّ مَعَ اصابَهِ عِلْمِ کُلِّ حَرَکَهٍ وَ سُکُونٍ.وَ الْمُخْلِصُ ذائِبٌ روحُهُ وَ باذِلٌ مُهْجَتَهُ فی تَقْویمِ ما بِهِ الْعِلْمُ وَ الْاَعْمالُ وَ الْعامِلُ وَ الْمَعْمُولُ وَ الْعَمَلُ،لِاَنَّهُ اذا ادْرَکَ ذلِکَ فَقَدْ ادْرَکَ الْکُلَّ وَ اذا فاتَهُ ذلِکَ فاتَهُ الْکُلُّ وَ هُوَ تَصْفیَهُ مَعانِی التَّنْزیهِ فِی التَّوْحیدِ ]

حقیقت اخلاص

در بین حقایق اخلاقی و واقعیّت های روحی و عرفانی،حقیقتی به ارزش و اعتبار اخلاص نیست.

در این فصل بسیار مهم وجود مقدّس حضرت صادق علیه السلام می فرماید:

اخلاص،همه فضایل اعمال و مکارم اخلاق را در خود جمع کرده که فضیلت هر عمل و کمال هر کار به اخلاص است.

و به عبارت دیگر،انسان اگر کاری را فقط برای خدا و به خاطر جلب رضای حق انجام دهد،آن کار جامع فضایل و حاوی تمام کمالات است.