عرفان اسلامی جلد 12 صفحه 265

[ صِفَهُ الرِّضا انْ یَرْضَی الْمَحْبوبَ وَ الْمَکْروهَ ]

رضا و خشنودی از حق

گرچه در ضمن مجلّدات گذشته،به مناسبت های گوناگون به مسئلۀ رضای عبد از معبود و عاشق از معشوق اشاره شده ولی به خاطر اهمیّت مسئله لازم است در این فصل به توضیح بیشتری در این زمینه اقدام شود.

باید دانست که رضای از حضرت دوست فرع معرفت به وجود مقدّس او و شؤون او و قضا و قدر او و مصلحت خواهیش نسبت به عبد است.

رضا اگر همراه با معرفت باشد رضای اختیاری است و از ارزش و قیمت برخوردار و مورّث اجر عظیم اخروی است ورنه چندان اجری بر آن مترتّب نیست، کسی که از نور معرفت محروم است و در برخورد با پیش آمدها و حوادث می گوید:

اگر راضی نباشم چه کنم ؟ و یا می گوید:چاره ای جز تسلیم و رضا نیست،این تسلیم و رضا که از عرصه گاه شوق و عشق و محبّت و معرفت خارج است فاقد ارزش و اعتبار است و در حریم حرم حضرت یار قابل توجّه نیست.

عبد باید به مقررات شرعیه الهیه و تکالیف اخلاقیه و عملیه که از جانب حضرت حق به مصلحت دنیا و آخرت او تنظیم شده راضی باشد و با کمال شوق و ذوق به ادای آن ها بپردازد.

عبد باید به مقدرات حق در باب خلقت و آفرینشش و صورت و سیرتش در