عرفان اسلامی جلد 12 صفحه 313

[ وَ قیلَ لِرَبیعِ بْنِ خُثَیْمٍ:ما لَکَ مَهْمُوماً ؟ قالَ:لِاَنّی مَطْلوبٌ.

وَ یَمینُ الْحُزْنِ الْاِنْکِسارُ وَ شِمالُهُ الصَّمْتُ،وَ الْحُزْنُ یَخْتَصُّ بِهِ الْعارِفونَ لِلّهِ تَعالی،وَ التَّفَکُّرُ یَشْتَرِکُ فیهِ الْخاصُّ وَ الْعامُّ.وَ لَوْ حُجِبَ الْحُزْنُ عَنْ قُلوبِ الْعارِفینَ ساعَهً لَاسْتَغاثُوا،وَ لَوْ وُضِعَ فی قُلوبِ غَیْرِهِمْ لَاسْتَنْکَرُوهُ،فَالْحُزْنُ اوَّلُ ثانیهِ الْاَمْنُ وَ الْبِشارَهُ وَ التَّفَکُّرُ ثانٍ اوَّلُهُ تَصْحیحُ الْایمانِ وَ ثالِثُهُ الْاِفْتِقارُ الَی اللّهِ تَعالی بِطَلَبِ النَّجاهِ.وَ الْحَزینُ مُتَفَکِّرٌ وَ الْمُتَفَکِّرُ مُعْتَبِرٌ.وَ لِکُلِّ واحِدٍ مِنْهُما حالٌ وَ عِلْمٌ وَ طریقٌ وَ عِلْمٌ وَ مَشْرَبٌ ]

حزن عارفان

به ربیع بن خثیم گفتند:چرا محزون و مهمومی ؟ گفت:به خاطر این که مسئولیّتی بزرگ بر عهدۀ من است و پیوسته من مورد درخواست و بازخواستم.

جانب راست حزن فروتنی در برابر حق و جانب چپ آن خاموشی است و حقیقت حزن بدون این دو صفت میسّر نمی شود.

حزن صفتی است مخصوص به اهل معرفت،ولی تفکّر مشترک میان عارف و عامی است.

اگر حزن نسبت به حضرت حق ساعتی از قلوب عارفان برداشته شود هر آینه به ناله و استغاثه برخیزند و هرگاه به دیگری عطا شود،به خاطر فقدانش در وجودشان