عرفان اسلامی جلد 12 صفحه 99

[ فَسادُ الظّاهِرِ مِنْ فَسادِ الْباطِنِ،وَ مَنْ اصْلَحَ سَریرَتَهُ اصْلَحَ اللّهُ عَلانِیَتَهُ،وَ مَنْ خانَ اللّهَ فِی السِّرِّ هَتَکَ اللّهُ عَلانِیَتَهُ وَ اعْظَمُ الفَسادِ انْ یَرْضَی الْعَبْدُ بَالْغَفْلَهِ عَنِ اللّهِ تعالیٰ ]

فساد ظاهر و باطن

در این فصل،وجود مقدّس امام به حق ناطق حضرت صادق علیه السلام به مسئله خطرناک فساد و علل آن و راه معالجۀ این درد خسارت بار اشاره می فرمایند.

در ابتدای روایت به یک نکتۀ بسیار با اهمیّت توجه می دهند و آن این است که:

فساد ظاهر،یعنی فساد چشم و گوش و دست و پا و شکم و شهوت،فساد فکر و زبان و فساد اخلاق و عمل در ارتباط با فساد باطن است.

قلب که مرکز اسرار و محل انوار و آیینۀ انعکاس اسما و صفات حق و کارگردان تمام موجودیّت و هویت انسان است وقتی دچار غفلت گردد و روی از حضرت ذو الجلال بگرداند و به تربیت و تصفیۀ آن توجّه نشود و برایش جز حرکت مادی ظاهر چیزی نماند و کارش همان کار قلب حیوانات باشد البته صاحبش در تمام شؤون و در جمیع امور دچار فساد می گردد.

تقوای قلب،توجّه به حق،اعتقاد صحیح،سوزش دل،رحمت و مرحمت، محبت و لطف،عشق به حضرت یار و انبیا و ائمه،پیوند معنوی با قرآن واقعیّت هایی هستند که باعث ظهور خیرات و مبرّات و اخلاق حسنه و اعمال