راه روشن: ترجمه المحجه البیضاء فی تهذیب الحیاء جلد 3 صفحه 207

نباید پیراهن وصله دار و یا پوشش بلند مردی که تا بالای پایش آویخته و یا پیشانی او که در آن اثر برجسته ای پدیدار است،فریبت دهد،بلکه در برابر پول گمراهی و یا پرهیزگاری او را مورد توجّه قرار بده.

از این روست که گفته اند:هرگاه همسایه های کسی در شهر و دیار او و همراهان او در سفر و طرفهای معاملۀ با او در بازارها از وی تعریف کنند،از خوبی و درستی او نپرسید.

در نزد یکی از بزرگان کسی شهادت داد.وی گفت:کسی را بیاور که تو را بشناسد،او مردی را آورد که از او به نیکی یاد کرد؛پرسید:آیا تو همسایۀ نزدیک او هستی که رفت و آمد او را می دانی؟گفت:خیر،پرسید:در مسافرتی هم سفر بودی که رفتار او را در سفر دلیل بر مکارم اخلاق وی می دانی؟گفت:

خیر.پرسید:آیا به درهم و دیناری با او معامله کرده ای که بدان وسیله پی به پرهیزگاری این مرد برده ای؟گفت:خیر،آنگاه گفت:من تصوّر می کنم که تو او را دیده ای در مسجد ایستاده،در حالی که با خواندن قرآن همهمه می کند و آواز می دهد گاهی سرش را بالا می برد و گاهی پایین می آورد؟گفت:آری همین طور است،آن بزرگ گفت:برو،تو این مرد را نمی شناسی و به آن مرد گفت:برو کسی را نزد من بیاور که تو را بشناسد.

باب پنجم

در دلسوزی تاجر نسبت به امور مربوط به دین و اهتمام به آخرتش

(1)سزاوار نیست که امر معاش تاجر،او را از معادش باز دارد و در نتیجه عمرش ضایع و کالایش زیانبار باشد؛زیرا آنچه در دنیا نصیب او می شود،با آنچه از منفعت اخروی از