راه روشن: ترجمه المحجه البیضاء فی تهذیب الحیاء جلد 3 صفحه 55

به اطلاع مهمانان می رساند و آنان را تنها می گذاشت تا هر چه می خواهند بخورند.وقتی که نزدیک دست کشیدن آنها می شد،خود روی دو زانو می نشست،دستش را به سمت غذا دراز می کرد و می خورد و به مهمانان می گفت:بسم الله!به من کمک کنید،خداوند به شما برکت دهد.و پیشینیان این روش او را می ستودند.» می گویم:در کتاب کافی از امام صادق(علیه السلام)نقل شده است که فرمود:«رسول خدا(ص)وقتی که با جمعی غذا می خورد نخستین کسی بود که دست به غذا می زد و آخرین کسی بود که دست از خوردن می کشید تا دیگران غذا بخورند.» (1)و نیز از آن بزرگوار است که فرمود:«وقتی که کسی به دیدن کسی رفت،و با او هم غذا شد،شرمش از بین می رود و اگر هم غذا نشود اندکی دلگیر خواهد بود.» (2)غزالی گوید:

5-به مقدار کفایت غذا حاضر کند،

(1)زیرا کمتر از مقدار لازم نقصی در جوانمردی و زیاده از مقدار لازم نیز تصنّع و ریاکاری است.بخصوص اگر میزبان از کسانی باشد که راضی نیست هر چه سر سفره آورده خورده شود.البتّه در صورت رضایت باطنی زیاد آوردن سر سفره مانعی ندارد،هر چند همه را مهمانها بردارند و یا میزبان قصدش آن باشد که از زیادی غذای مهمانان تبرّک جوید،زیرا در حدیث آمده است که نسبت به این مقدار زیادی محاسبه نمی شود.

ابراهیم بن ادهم غذای زیادی سر سفره آماده کرده بود،گفتند:ای ابو اسحاق!آیا نمی ترسی که این کار تو اسراف باشد؟ابراهیم در پاسخ گفت:در غذا(البته برای مهمان آن هم با این نیت)اسراف نیست.امّا اگر با این نیت نباشد زیاد آوردن غذا تکلّف است.

ابن مسعود می گوید:«ما را از پذیرش دعوت کسی که به غذای خودش افتخار می کند،نهی کرده اند.»گروهی از صحابه خوردن غذای فخر و مباهات را مکروه