- پیش گفتار 1
- 1. نیاز به عرفان 3
- 3. راه های کسب معرفت 5
- 4. عرفان نظری 8
- 6. تفاوت عرفان عملی و اخلاق 9
- 7. جایگاه عرفان عملی 10
- 8. عارف کیست؟ 16
- 1. معنای سیر و سلوک 19
- 2. راه های سیر و سلوک 22
- 1. منشأ عرفان 27
- 1. معرفت حق 44
- 2. انسان و معرفت 47
- 3. عشق به حق 49
- 4. آثار عشق حق 52
- 5. عشق حقیقی و مجازی 55
- 7. رجعت به حق (لقاء الله) 59
- 8. یقین و مراتب آن 64
- 9. فناء فی الله 66
- 10. بقاء بالله 70
- 1. نقش نبوت در تحصیل معرفت 73
- 2. ولایت و نبوت 74
- 4. نقش ولایت ائمه علیهم السلام در کمال انسان 80
- 7. شرایط استاد 88
- 5. نیاز به استاد در سلوک الی الله 101
- 9. دوری از مرشدهای دروغین 104
- 10. نسخۀ طبیب روحانی 106
- اشاره 110
- 2. ذکر خدا 113
- اشاره 114
- 3. ثمرات ذکر خدا 114
- الف. آماده شدن قلب 114
- ب. مطیع شدن قلب 116
- ج. نورانیت قلب 117
- ه- . یقین 118
- 4. شرایط ذکر و ذاکر 119
- و. آرامش قلب 119
- الف. اهمیت نماز 121
- 5. نماز بهترین ذکر خدا 121
- ب. مقدمات نماز 122
- ج. توجه به حالات ائمه علیهم السلام در نماز 125
- د. حضور قلب 126
- ه- . اعمال نماز 132
- اشاره 143
- الف. نفس اماره 143
- 1. مراتب نفس 143
- ب. نفس لوامه 144
- ج. نفس مطمئنّه 145
- 2. تزکیۀ نفس 148
- 3. راه تزکیه 149
- 4. معنای ریاضت 151
- 5. ریاضت های مشروع 152
- 7. شرایط لازم در سلوک 159
- اشاره 159
- الف. مشارطه 160
- ب. مراقبه 161
- ج. محاسبه 164
- د. معاقبه 164
- ه- . مجاهده 165
- و. معاتبه 166
- اشاره 168
- اشاره 169
- 1. توبه 169
- الف. معنای توبه 169
- مقامات عارفان 169
- ب. شرایط توبه 170
- د. مراتب توبه 173
- ه- . پذیرش توبه 174
- الف. معنای ورع 175
- 2. ورع 175
- ب. درجات ورع 176
- 3. زهد 177
- الف. معنای زهد 177
- ب. ستایش زهد 179
- ج. درجات زهد 180
- ب. اختلاف فقرا 183
- الف. معنای فقر 183
- 4. فقر 183
- ج. فقر و روایات 184
- 5. صبر 188
- الف. معنای صبر 188
- ب. مراتب صبر 190
- ج. فضیلت صبر 191
- د. راه تحصیل صبر 192
- الف. معنای توکل 194
- 6. توکل 194
- ب. فضیلت توکل 195
- ج. درجات توکل 196
- الف. معنای رضا 198
- 7. رضا 198
- ب. فضیلت رضا 199
- حالات عارفان 202
- اشاره 202
- 1. محبت 202
- اشاره 202
- الف. محبت در قرآن و روایات 204
- ب. خداوند متعال، تنها محبوب حقیقی 205
- اشاره 208
- الف. معنای خوف 209
- ب. انواع خوف 209
- ج. درجات خوف 211
- د. فضیلت خوف 212
- ه- . معنای رجا 214
- و. انواع رجا 214
- ز. فضیلت رجا 216
- 3. شوق 217
- معنای شوق 217
- 4. انس و اطمینان 220
- الف. انس 220
- اشاره 223
- الف. مشاهدۀ قلبی در دنیا 223
- ب. مشاهدۀ قلبی در آخرت 224
- 6. یقین 227
- الف. معنای یقین 227
- ج. نشانه های اهل یقین 228
- د. مراتب یقین 231
هدف اصلی خلقت و میوۀ باغ آفرینش اند و سایر موجودات زمینۀ رسیدن آنها را به این کمال را فراهم می کنند و ایشان را در تحصیل معرفت و شهود حق یاری می نمایند.
10. نسخۀ طبیب روحانی
چنان که گفته شد، یکی از وظایف استاد در عرفان، تجویز دستورالعمل مناسب با حال و موقعیت شاگرد است. در اینجا بعضی از دستورالعمل های اهل معرفت، به جهت آشنا شدن با روش آنها ذکر می شود.
حضرت آیت الله بهجت؟ره؟ از استاد خود جناب آقای قاضی قدس سره نقل می کند که ایشان می فرمودند: «اگر کسی نماز واجبش را اول وقت بخواند و به مقامات عالیه نرسد، مرا لعن کند».(1)
مرحوم آقای سید هاشم رضوی هندی می فرمود: روزی یکی را به محضر آقای قاضی آوردند که مثلاً آقا دستش را بگیرد و راهنمایی اش کند. آقای قاضی قدس سره فرموده بودند: به این آقا بگویید که نماز را در اول وقت بخواند. بعد معلوم شد که آن فرد وسواس در عبادت داشته و نماز را تا آخر وقت به تأخیر می انداخته است.
ایشان به مرحوم علامه طباطبایی توصیه کرد: «ای فرزند! دنیا می خواهی نماز شب بخوان، آخرت می خواهی نماز شب بخوان».
برای گذشتن از نفس اماره و خواهش های مادی و طبیعی و شهوی و غضبی که غالباً از نهان حرص و شهوت و غضب و زیاده روی در لذات برمی خیزد، خواندن روایت عنوان بصری را دستور می دادند.(2)
برای رهایی از اضطراب و ناراحتی های روحی، خواندن این کلمات را سفارش
1- . هیئت تحریریۀ شمس الشموس، عطش، ص310.
2- . همان، صص ٣٠٢ و 30٣.