سیری در عرفان عملی اسلام صفحه 205

تو نزدیک می کند و اینکه تو از هر آنچه غیر توست در نزد من محبوب تر باشی و محبتت را راهنمای من به سوی خشنودی ات قرار دهی و شوق مرا به خودت، وسیلۀ دوری من از گناهت بگردانی.(1)

ب. خداوند متعال، تنها محبوب حقیقی

هر صاحب عقل و معرفتی می داند که جز خداوند متعال هیچ کس شایستۀ دل بستن و محبت نیست و محبت به دیگران نیز زمانی صحیح است که آنها را به جهت انتساب به خدا دوست داشته باشیم؛ زیرا سایر اشیاء به خودی خود چیزی نیستند و در رابطه با خداوند متعال، هستی پیدا می کنند. پس انسان صاحب معرفت، سایر اشیاء و اشخاص را از آن رو دوست دارد که آثار هستی خداوند متعال هستند.

ج. اسباب محبت خداوند متعال

اسباب تعلق محبت به خداوند متعال عبارت است از:

وجود هر موجودی فرع وجود پروردگار اوست و هیچ چیز از خود، هستی مستقل ندارد؛ بلکه نسبت به ذات خود، نیستِ محض است. پس وجود او و دوام هستی اش وابسته به خداوند متعال است. او انسان را هستی بخشیده و با صفات شایسته، وجود او را کامل نموده است و ما می بینیم که هر انسانی وجود خود را دوست دارد و چون وجود هرکسی از خداوند متعال است، در واقع خدای خود را نیز دوست دارد. اگر متوجه این معنا هم نباشد، محال است چیزی را دوست داشته باشد، امّا مبدأ و منشأ آن را دوست نداشته باشد.

تمام نعمت ها و لذت هایی که در این دنیاست از ناحیۀ خداوند متعال است؛