- پیش گفتار 1
- 1. نیاز به عرفان 3
- 3. راه های کسب معرفت 5
- 4. عرفان نظری 8
- 6. تفاوت عرفان عملی و اخلاق 9
- 7. جایگاه عرفان عملی 10
- 8. عارف کیست؟ 16
- 1. معنای سیر و سلوک 19
- 2. راه های سیر و سلوک 22
- 1. منشأ عرفان 27
- 1. معرفت حق 44
- 2. انسان و معرفت 47
- 3. عشق به حق 49
- 4. آثار عشق حق 52
- 5. عشق حقیقی و مجازی 55
- 7. رجعت به حق (لقاء الله) 59
- 8. یقین و مراتب آن 64
- 9. فناء فی الله 66
- 10. بقاء بالله 70
- 1. نقش نبوت در تحصیل معرفت 73
- 2. ولایت و نبوت 74
- 4. نقش ولایت ائمه علیهم السلام در کمال انسان 80
- 7. شرایط استاد 88
- 5. نیاز به استاد در سلوک الی الله 101
- 9. دوری از مرشدهای دروغین 104
- 10. نسخۀ طبیب روحانی 106
- اشاره 110
- 2. ذکر خدا 113
- اشاره 114
- الف. آماده شدن قلب 114
- 3. ثمرات ذکر خدا 114
- ب. مطیع شدن قلب 116
- ج. نورانیت قلب 117
- ه- . یقین 118
- و. آرامش قلب 119
- 4. شرایط ذکر و ذاکر 119
- الف. اهمیت نماز 121
- 5. نماز بهترین ذکر خدا 121
- ب. مقدمات نماز 122
- ج. توجه به حالات ائمه علیهم السلام در نماز 125
- د. حضور قلب 126
- ه- . اعمال نماز 132
- اشاره 143
- الف. نفس اماره 143
- 1. مراتب نفس 143
- ب. نفس لوامه 144
- ج. نفس مطمئنّه 145
- 2. تزکیۀ نفس 148
- 3. راه تزکیه 149
- 4. معنای ریاضت 151
- 5. ریاضت های مشروع 152
- 7. شرایط لازم در سلوک 159
- اشاره 159
- الف. مشارطه 160
- ب. مراقبه 161
- د. معاقبه 164
- ج. محاسبه 164
- ه- . مجاهده 165
- و. معاتبه 166
- اشاره 168
- 1. توبه 169
- الف. معنای توبه 169
- اشاره 169
- مقامات عارفان 169
- ب. شرایط توبه 170
- د. مراتب توبه 173
- ه- . پذیرش توبه 174
- 2. ورع 175
- الف. معنای ورع 175
- ب. درجات ورع 176
- الف. معنای زهد 177
- 3. زهد 177
- ب. ستایش زهد 179
- ج. درجات زهد 180
- ب. اختلاف فقرا 183
- 4. فقر 183
- الف. معنای فقر 183
- ج. فقر و روایات 184
- 5. صبر 188
- الف. معنای صبر 188
- ب. مراتب صبر 190
- ج. فضیلت صبر 191
- د. راه تحصیل صبر 192
- الف. معنای توکل 194
- 6. توکل 194
- ب. فضیلت توکل 195
- ج. درجات توکل 196
- الف. معنای رضا 198
- 7. رضا 198
- ب. فضیلت رضا 199
- حالات عارفان 202
- 1. محبت 202
- اشاره 202
- اشاره 202
- الف. محبت در قرآن و روایات 204
- ب. خداوند متعال، تنها محبوب حقیقی 205
- اشاره 208
- ب. انواع خوف 209
- الف. معنای خوف 209
- ج. درجات خوف 211
- د. فضیلت خوف 212
- و. انواع رجا 214
- ه- . معنای رجا 214
- ز. فضیلت رجا 216
- 3. شوق 217
- معنای شوق 217
- 4. انس و اطمینان 220
- الف. انس 220
- الف. مشاهدۀ قلبی در دنیا 223
- اشاره 223
- ب. مشاهدۀ قلبی در آخرت 224
- الف. معنای یقین 227
- 6. یقین 227
- ج. نشانه های اهل یقین 228
- د. مراتب یقین 231
کسی که یقین به کمالات بی نهایت خداوند متعال دارد، دائماً در مقام شوق و محبت اوست.(1)
یکی ازعلائم یقین آن است که دعای صاحب یقین مستجاب می شود و بر انجام کرامات و کارهای فوق العاده قدرت می یابد؛ زیرا به هر اندازه یقین زیادتر شود، تجرد نفس بیشتر شده، می تواند با خواست خدای متعال در کائنات تصرف کند.
امام صادق علیه السلام فرمود:
یقین، بنده را به حالی ارزشمند و مقامی عجیب می رساند. خبر داد رسول خدا صلی الله علیه و آله از عظمت مقام یقین، در هنگامی که در نزد ایشان از عیسی بن مریم علیه السلام صحبت شد، که بر روی آب راه می رفته است؛ فرمود: اگر یقین او بیشتر می شد، هر آینه بر هوا راه می رفت.(2)
البته توجه به این نکته لازم است که انجام هر کار فوق العاده ای دلیل بر یقین و قرب نیست؛ زیرا بسیاری از این گونه امور، نتیجۀ ریاضت نفس یا آشنایی با خواص اذکار و ادعیه است و حتی بعضی از مرتاض های هندی، کارهای عجیب و خارق العادۀ زیادی انجام می دهند؛ درحالی که از ایمان به خدا بهره ای ندارند.
د. مراتب یقین
علم الیقین: اعتقاد ثابت و مطابق با واقعی است که از استدلال حاصل می شود؛ مثل اینکه با دیدن دود به وجود آتش یقین پیدا کنیم.
عین الیقین: مشاهدۀ حقیقت به چشم دل و فهم باطنی است و این مثل کسی است که با دیدن آتش یقین به آن پیدا می کند. این مقام با تجرد کامل نفس از طبیعت، ایجاد می شود.
1- . نراقی، جامع السعادات، ج1، ص122.
2- . مجلسی، بحار الانوار، ج7، ص179.