- [رساله صور مخالف حق] 1
- [رساله عروس] 7
- تلخیص ابن سینا رساله ارسطالیس را در نفس 10
- قول دوم: 10
- اشاره 10
- قول سوم: 10
- قول اوّل: 10
- قول ششم: 11
- قول پنجم: 11
- قول چهارم: 11
- قول هفتم: 12
- اشاره 13
- ترجمه عیون المسائل 13
- ترتیب صوادر: 14
- 7- حرکات 15
- 8- حرکات بسائط و مرکبات 15
- 9- انسان 17
- 10- تجرد نفس و بقاء بعد الموت 18
- رساله اعتباریت وجود 19
- اشاره 19
- تحقیق حکیم خیام در حل این شبهه که زیادت وجود بر ماهیت باشد در خارج که مساوق با اصالت وجود است 21
- حل شبهه: 22
- بقیه گفتار خیام پس از بیان اعتباریت وجود و تأصل ذوات 23
- سخن خیام در واجب از نظر اصالت و اعتباریت 24
- جواب: 25
- جواب: 25
- [رساله فردوس] 27
- خطبه غرای ابن سینا در توحید و تربیت موجودات 30
تلخیص ابن سینا رساله ارسطالیس را در نفس
اشاره
بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین و علیه نتوکل این مختصری است از قول حکیم ارسطاطالیس در نفس و در آن هفت قول است:
قول اوّل:
در ادراک هر معلوم کثیر- هر شی ء یا معلوم است یا محسوس و نفس محسوس نیست پس معلوم است و آنچه محسوس نیست ادراک نمی شود به ذاتش بلکه به غیرش پس نفس ادراک شود بغیر خود.
قول دوم:
در اثبات وجود نفس- هر جسم متحرکی حرکتش بغیر خود اوست و اگر حرکت ذاتی در او بود هرآینه ساکن بودی.
قول سوم:
در اینکه نفس جوهر است هر جوهری قابل امور متضاده است و آن من حیث العدم (در حال عدم) واحد است و مختلف نیست و نفس قابل بر و فجور و جبن و جرأت است و